Daniël

Henk Schouten • 81 - 2005/06 • Uitgave: 12
Een prachtige naam voor deze knaap. Daar zit de belofte in dat God alle dingen recht maakt. Dat zou wat zijn voor onze wereld die aan alle kanten mank gaat vanwege het vele onrecht dat er is.

Heel veel mensen verlangen naar recht, daarnaast krijg ik het gevoel dat steeds meer mensen zelf het recht loslaten. We zitten gevangen in de spiraal van onrecht. Mogen wij als kinderen Gods niet uitdragen dat we van God ons heil verwachten? Daar gaat het om in de droom van Nebukadnezar. Niemand bleek in staat de vorst te helpen, totdat die éne jongeman naar voren trad. De droom is waarvan alle mensen dromen en het beeld is het beeld dat we allemaal voor onze samenleving voor ogen hebben. Een rechtvaardige en veilige samenleving. Het blijkt echter dat mensen hun droom niet kunnen verwezenlijken.

De droom laat ons zien dat er op aarde een opeenvolging is van verschillende wereldrijken. Wanneer we de in het beeld uitgedrukte wereldrijken bestuderen, blijkt er steeds een relatie tot Gods volk te bestaan. De rijken van China, Japan, Engeland, Frankrijk of de VS zijn niet in beeld. Hoewel voor die rijken in principe geldt, wat ook voor de koninkrijken in het beeld van Nebukadnezar zichtbaar wordt: Het menselijke streven wordt altijd gevolgd door menselijk falen. Koninkrijken komen, bloeien en verdwijnen weer. Maar er komt een rijk, waar God Zijn stempel op drukt.

Nebukadnezar is het gouden hoofd. Het Babylonische is het eerste en daarmee ook direct het grootste. Wij weten daar niet zoveel van. Dat is allemaal zo lang geleden. Er waren nog geen foto’s en films en de beschreven historie is ook zo summier dat we er niet veel van kunnen zeggen. Alleen uit de droom van Nebukadnezar en de verklaring daarvan door Daniël leren we dat het echt groots geweest moet zijn. De relatie tot Israël bestaat daaruit dat dit rijk het joodse volk in ballingschap heeft doen gaan. Daniël zelf, een jonge man, is een balling.

Na het rijk van Nebukadnezar kwam er een dubbelrijk, dat van de Meden en de Perzen. Dit heeft de kwaliteit van zilver, ook prachtig, maar toch minder glans. Het is koning Kores die bevel geeft dat de tempel te Jeruzalem herbouwd moet worden. In Ezra en Nehemia lezen we hoe dit alles gerealiseerd wordt. Opmerkelijk is ook dat Daniël zich herinnert wat de profeet Jeremia geschreven had. We vinden dat in Jeremia 25:11 en 29:10. We zien in die bijbelgedeelten dat het volk zeventig jaar in ballingschap zou blijven. Het volk mag na die tijd terugkeren. Is het niet schitterend te zien hoe God Zijn woord bevestigt. Eenvoudig gezegd, de profetie komt uit. Dat is ook de relatie tot het volk van God, tijdens dit rijk mag het volk terugkeren.

Dit Medo-Perzische rijk werd weer opgevolgd door dat van Alexander de Grote. We hebben het dan over het Grieks Macedonische rijk. Kwalitatief weer een stapje achteruit, Daniël spreekt van koper. De invloed van de Griekse cultuur is groot geweest. Toen Alexander de Grote plotseling stierf werd het grote rijk verdeeld. Voor de teruggekeerde Joden brak er een zware tijd aan. We denken aan Antioches Epifanes en de Makkabeeën. Ik denk dat we in Antioches een type van de Antichrist zien. Hij ontheiligt de tempel op schandalige wijze. Vooral van dit Griekse rijk weten we ondertussen meer, er is immers voor ons veel meer van bewaard gebleven.
Nog meer weten we van het rijk dat daarop in beeld komt. De benen en de voeten staan er symbool voor, we hebben het over het Romeinse rijk. IJzer vermengd met leem. Moeten we in de benen en de voeten één rijk herkennen of gaat het om twee rijken? Ik denk het laatste. Misschien kun je ook zeggen dat het om twee fasen van één en hetzelfde rijk gaat. Ik bedoel en herken het Romeinse rijk. Dit rijk omvatte bijna heel de Middellandse Zee. Het ontwikkelde een staatsvorm en staatsrecht welke tot op de huidige dag in alle westerse beschavingen als uitgangspunt genomen wordt. Het Romeinse rijk is feitelijk nooit verslagen en in die zin ook niet opgevolgd door een ander rijk. Het Romeinse rijk is uiteengevallen. Wel zijn er allerlei pogingen geweest dit wereldrijk te herstellen. Het Roomse kerkelijke rijk is daar bijvoorbeeld een poging toe. Dit rijk zag zich dan als de steen, niet door mensenhanden losgemaakt. De vervangingstheologie, waarin de kerk de plaats van Israël zou hebben overgenomen hangt hier mee samen. Het Vaticaan is daar een restverschijnsel van. Andere pogingen tot herstel zien we bij Karel de Grote, bij Napoleon en bij Hitler.
Dit Romeinse rijk zal naar mijn inzicht inderdaad hersteld worden. We maken het vandaag mee, let u op de Europese eenwording.
Opmerkelijk vond ik een uitspraak van onze premier, minister Balkenende. Hij stelde dat Europa harde buitengrenzen heeft, maar dat de dingen daarbinnen kruimelwerk is. Lijkt dat niet verdacht veel op de verklaring van Daniël waar het om de voeten van het beeld gaat? ’Ten dele zal het koninkrijk hard zijn, en ten dele zal het broos zijn’ (Daniël 2:42).
Wat de relatie tot Gods volk betreft: Tweeduizend jaar geleden werd Jezus Christus in een provincie van dit Romeinse rijk geboren. Hij werd gekruisigd door de Romeinse overheid. Zoals Israël destijds uit Ballingschap teruggekomen was, zo weten we dat ook nu het volk uit ballingschap is teruggekomen. Tot dit volk zal de Here Jezus terugkeren, nu niet als kind en niet om te lijden, maar als haar koning. Deze koning zal opnieuw tegenover de Romeinse wereld staan, de afloop zal heel anders wezen. Een steen losgemaakt zonder toedoen van mensenhanden zal het rijk van de mens vernietigen en daarvoor in de plaats komen. Het Messiaanse rijk, Jezus Christus zal Heer zijn. Op die rotssteen wil ik bouwen. Daniël zag dit alles, God zou het recht maken, God zal het doen. Wat doet u met het profetische woord? Luister ernaar, want Jezus zal spoedig komen.

Maranatha.

Ds. Henk Schouten