Onbeschrijfelijk leed in Darfur

Joop Schotanus • 80 - 2004/05 • Uitgave: 25
Onbeschrijfelijk leed in Darfur



Het conflict in het westen van Sudan in Darfur, heeft reeds een lange voorgeschiedenis, maar is vooral de laatste jaren wereldkundig geworden door de afschuwelijke climax van het conflict. Een conflict dat zich afspeelt tussen het noordelijke gearabiseerde deel en het zuidelijke niet-gearabiseerde deel van Darfur. Het zuidelijke deel bestaat uit drie negroïde stammen: de Fur, de Zaghawa en de Massalit. Deze stammen hangen een mystieke vorm van de Islam aan (Soeffi). Het is een mildere vorm van de Islam, in tegenstelling met de hardvochtige Islam die door Khartoum gepropageerd wordt. Khartoum wil hiermee een voorbeeld stellen voor heel Afrika. Ze zijn er er op gericht om heel Afrika te Islamiseren en proberen daarom met alle geweld in eigen land tegerlijkertijd ook orde op zaken te stellen.



De oorsprong van het conflict

De oorsprong van het conflict in Darfur ligt in het feit dat de gearabiseerde Soedanezen in het Noorden als nomadische indringers naar het Zuiden trokken om, ten gevolge van de verwoestijning van hun eigen woongebied, daar hun vee te laten grazen. Met behulp van hun militia (de Janjawiid) verdrijven ze de daar wonende bevolking. Waar je zou mogen verwachten dat de regeringstroepen (GOS), hun best zouden doen om de ‘Janjawiid’ tegen te gaan, worden ze juist door hen ondersteund. In reactie hierop ging de plaatselijke bevolking hun ongenoegen tonen en zich wreken op de garnizoenen van regeringssoldaten. Zo zijn de opstandingsbewegingen ontstaan (SLA en JEM) De acties van deze bewegingen is voor de regering aanleiding en excuus om de ‘Janjawiid’ te bewapenen in hun acties. Deze Arabische milities terroriseren het gebied op kamelen en paarden. Ze plunderen en verkrachten, steken de dorpen in brand en vernietigen voedselvoorraden. Hun soldij bestaat uit wat ze stelen. De regering geeft zelfs in de meest schrijnende situaties, niet altijd toestemming aan de betreffende organisaties, voor de toevoer van hulpgoederen naar de getroffen gebieden, met de afschuwelijke gevolgen zoals die ondertussen wereldwijd bekend zijn geworden. Honderdduizenden mensen hebben moeten vluchten en velen hebben hun toevlucht gezocht in het naburige Tsjaad. De media houden ons op de hoogte van de grote moeite om hulp te kunnen verlenen en kampementen op te zetten voor deze berooiden. De Khartoumregering blijft een vertragingstactiek toepassen, zodat vele vluchtelingen vaak tevergeefs uitzien naar voedsel, water en een schamel onderdak.



Onbeschrijfelijk lijden

Hun lijden is nog altijd onbeschrijflijk. De regeringsmilitia doen vanuit helicopters zelfs aanvallen op groepen vluchtelingen en op konvooien met hulpgoederen. Terwijl er duizenden omkomen gaat men in het Westen uitgebreid discussiëren of hier wel sprake is van genocide. Veel tijd gaat verloren in het bepalen of er en op welke manier, er ingegrepen mag worden. Westerse diplomaten en VNvertegenwoordigers brengen het ene na het andere vluchtige bezoek aan Khartoum. In sommige gevallen mogen ze een bezoek brengen aan het geteisterde gebied en dan worden hun enkele goed voorziene en geordende vluchtelingenkampen getoond De teamleider van de Africa Inland Mission in Sudan, heeft zich samen met een aantal kerkleiders van de Africa Inland Church ingespannen, om zich in de vluchtelingenkampen in Darfur en Tsjaad op de hoogte te stellen van de situatie, om zo spoedig mogelijk noodhulp te kunnen verschaffen. Zelf hebben de Zuid-Soedanese christenen weinig middelen om te helpen, maar zij hebben hulporganisaties, die klaar stonden om te helpen, van advies kunnen dienen over de meest noodzakelijke behoeften. Onze Pronk heeft zich ook ingezet voor een oplossing en hij heeft zijn teleurstelling over het resultaat niet onder stoelen of banken gestoken.



Uitzichtloze vredesbesprekingen

Ondanks de vele intensieve internationale pogingen om het probleem Darfur op te lossen is er geen echt positief resultaat geboekt en lopen allerlei hoopgevende vredesbesprekingen telkens weer op niets uit. Soms gaat het om deeloplossingen. Wij hier in Nederland, zijn meestal aangewezen op het nieuws van de BBC, om hierover de details te weten te komen. Mijn informatie komt dan ook eerst en vooral uit bronnen, die hier niet voorhanden zijn. Niet alleen de gevolgen van de verwoestijning van het Noorden heeft te maken met het in stand houden van het conflict, maar bovendien nog de aanwezigheid van rijke olievoorraden in een bepaald district van Darfur. Evenals in Zuid Sudan wil de arme bevolking delen in de profijten en het mede te zeggen hebben over de besteding daarvan. Dit is het totaalbeeld wat we vast moeten houden als we denken aan Darfur.



Toch een lichtpuntje

In dit hele gebeuren is er klein lichtpuntje. Vanuit Tsjaad bereiken ons berichten over de christenen daar, die intensief betrokken zijn bij de hulpverlening in de vluchtelingenkampen in het Oosten van hun land. Zij helpen bij de watervoorziening, bij het aanleggen van latrines en op vele andere manieren tonen ze hun liefde en medelijden. Daarbij wordt ook ruimschoots de boodschap van het Evangelie gebracht. Zoals vaker in de geschiedenis is dit niet de eerste keer, dat bij een dergelijke ramp de deur geopend wordt voor mogelijkheden, om het evangelie te brengen aan mensen uit min of meer gesloten gebieden. Dat ze door deze christenen geholpen worden, die zo gunstig afsteken bij hun eigen Islamitische geloofsgenoten, die hen al die ellende aandoen, heeft al velen het hart doen openen voor de Here Jezus. Laten we in onze voorbede voor deze nood, dit aspect ook een ruime plaats geven in onze betrokkenheid bij dit zeer getroffen gebied.



Joop Schotanus



* Dit artikel is een verkorte vorm van wat in januari is verschenen in De Christen, het blad van de Unie van baptistengemeenten.