Verkiezing van de grootste christelijke leider

Joop Schotanus • 80 - 2004/05 • Uitgave: 22
Verkiezing van de grootste christelijke leider



Om de EO voor te zijn, heeft het maandblad Réveil het startschot gegeven voor de verkiezing van de grootste christelijke leider" aldus het ND van 20 december. Om hen publiekelijk tot hogere heerlijkheid te bevorderen. Bijgevoegd was een kandidatenlijst van 52 personen. Er zijn ondertussen al zoveel verkiezingen geweest, waarbij we onze wenkbrauwen gefronst hebben, maar aan de reacties te merken, zou deze actie wel eens de kroon kunnen spannen in verontwaardiging. Hoe in de wereld kan men vanuit een evangelische achterban aan zo’n actie beginnen? In onze maatschappij, waar zoveel gericht is op prestatie en competitie mag er toch verwacht worden dat wij als christenen een tegenstroom zouden vormen tegen dit onchristelijk gedoe. Hoe bepaal je nu of de ene leider namens Christus invloedrijker is dan de andere?



De criteria

Even afgezien van het grote aantal hedendaagse tv-persoonlijkheden dat op de lijst voorkomt, zou de actie-lijst er wel wat anders uitgezien hebben als het niet de achterban van het blad Réveil zou betreffen maar bijvoorbeeld de achterban van het Nederlands Dagblad of van Uitdaging. Die zouden wel weer hele andere voorkeuren gehad kunnen hebben. Het lijkt in wezen meer een keuze voor de meer bekende Nederlander uit een beperkte achterban, dan het kiezen uit allerlei leidinggevenden. Van welke criteria zou men uit moeten gaan bij de keuze van leiderschap kwaliteiten? Wat is de invloed die iemand moet hebben om als christelijk leider aangeduid te worden? Hoe groot is de reikwijdte van zijn invloed? Welke middelen staan hem of haar daarbij van dienste? Om welke verdienste gaat het? Deze laatste vraag toont al aan dat je het woord christelijk hierbij zo snel mogelijk moet weglaten.



De voorkeuren

Met het bovenstaande vragen heb ik hopelijk aangetoond dat christenen zulke acties niet zouden moeten ondernemen (hoe ludiek ook bedoeld). Dat neemt niet weg dat wij ten opzichte van elkaar best waardering mogen hebben. Dat een André Rouvoet gekozen wordt tot beste politicus
van het jaar is een gelukwens waard, hoe betrekkelijk dat ook is, maar dat is totaal iets anders dan de actie waar we het hier over hebben. In hun onschuld zijn er op deze manier (ook door mij gewaardeerde) mensen naar voren geschoven en op die kandidatenlijst terecht gekomen. Mensen die best waardering toekomt, maar die het niet verdiend hebben om tegen elkaar afgezet te worden. De ondersten in de rij zullen beschouwd worden als "de zwakste schakel". Het valt dus negatief uit voor hen, terwijl zij om positieve redenen op de lijst geplaatst werden. Het gaat in deze actie niet alleen om waardering van mensen die wel eens in het zonnetje gezet mogen worden (zoals in het kerstnummer van Visie). In die Visie actie worden ‘zichzelf opofferende’ mensen niet tegen elkaar afgezet. Als het heel gewoon om waardering zou gaan van mensen, die de Here gebruikt heeft om u in te leiden in een diepere omgang met Hem, dan hoeven dat helemaal geen mensen te zijn die publiekelijk bekend zijn. Er staan op die lijst ook mensen die een bepaalde positie innamen waardoor zij een heel breed veld van invloed tot hun beschikking hadden en velen voor de Here bereikt hebben. Maar heel wat mensen die wij zouden waarderen, hebben vaak geen flauw idee van die invloed die zij op ons (gehad) hebben. Een bron is zich vaak helemaal niet bewust waar de stroompjes die uit hem voortkomen, terecht komen. Van al die mensen die we met warmte en dankbaarheid als bron gedenken, zouden we niet graag een rangorde willen aangeven. Het waren bronnen, die met de Bron verbinding hadden. Die dankbaarheid strekt zich dus verder uit naar Hem, die hen heeft ingeschakeld om ons voor Zich te bereiken.



De kern

Om in een positie terecht te komen waar christenen een door en door geestelijke invloed kunnen hebben, moet er in hun leven een bepaalde instelling zijn. Een geestelijke gesteldheid, die juist het tegenovergestelde is van wat in de wereld als belangrijk wordt beschouwd. Een houding waar onze eigen verlangens en belangen hebben afgedaan. Nooit om de aandacht op zichzelf te richten. Er is maar één hartstocht en dat is Christus. Niet om hogerop te komen, maar om door vernedering heen, dichter bij de Here te komen en getrouw in het kleine, alleen Zijn doelen nog maar na te streven. Het gaat niet om een groot organisatie talent of om woorden van menselijke wijsheid. Wij zijn afgezonderd van de wereld, niet om te laten zien hoe hoog wij op de geestelijke ladder staan, maar opdat de Here Jezus in ons geopenbaard zal worden. Wij zijn volgelingen van Hem die gezegd heeft: "Ik ben niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen". Wij mogen dit Hem nazeggen. Hij wist wat het was om vernederd te worden en Zijn volgeling wisten wat het was om het uitvaagsel van de wereld te zijn. Om de "armen van geest" te zijn. Dat is wat anders dan menselijke wilskracht en een sterke persoonlijkheid, die op moet vallen. De Here zelf wantrouwt die menselijke invalshoek. Oswald Chambers zegt ergens in z’n dagboek: "De ware beminnelijkheid, die waarde heeft voor God, is altijd onbewust. Bewust invloed willen uitoefenen is onchristelijk" (zie Joh 7 :38). Zelfverloochenend discipelschap is de ware voedingsbodem van "geestelijke invloed". Het is zelfs gevaarlijk om dat christelijk leiderschap te noemen.



Conclusie

De voedingsbron is doorslaggevend. Het product ontleent zijn betekenis aan de bron van zijn ontstaan. Zonder die bron zou het product zelfs niet bestaan. De belangrijkheid van melk gaat vooraf aan dat van kaas, room en boter. De betekenis van een christelijke leider (wat dat ook maar moge zijn) hangt af van zijn relatie met Christus. Laten we ons maar concentreren op de heerlijkheid van Christus, die gezegd heeft: "Zonder Mij kunt gij niets doen". Zouden de Puriteinse voorvaderen niet gegruwd hebben van het ‘bepalen van de grootste christelijke leider’? En als het om christelijk leiderschap gaat, dan willen we toch vooral zien hoe de Verlossing van Christus in hen werkelijkheid is en doorwerkt. Dat is veelal een verborgen doorwerking die alleen maar aan de genade van God kan worden toegeschreven. We mogen met Paulus zeggen: "Ik moge er voor bewaard blijven te roemen anders dan in het kruis van onze Here Jezus Christus!" Wat zal die zogenaamde grootste christelijke leider zich aan het eind van de rit verschrikkelijk opgelaten voelen, omdat er maar Eén is die die plaats toekomt.



Joop Schotanus