De listen van de satan

ds. Oscar Lohuis • 84 - 2008 • Uitgave: 12
De listen van de satan

Zijn plannen kennen we maar al te goed (NBV)
Zijn gedachten zijn ons niet onbekend (NBG)
Wij kennen zijn streken maar al te goed (Willibrord)
2 Korintiërs 2:11

Veel christenen zijn zich er niet van bewust dat zij in een geestelijke strijd betrokken zijn. Bijbelgetrouwe christenen zullen theoretisch waarschijnlijk wel instemmen met het geloof in satan en de werking van boze geesten. Maar dat wil nog niet zeggen dat zij ook alert zijn ten aanzien van de invloed en boze machten in het leven van alledag. Toch is het belangrijk dat wij daar oog voor krijgen. Paulus zegt zelfs dat hij en zijn medegelovigen goed op de hoogte waren van de streken van de duivel: “Zijn plannen kennen we maar al te goed.” In een ander Bijbelvers worden wij ook aangespoord om op onze hoede te zijn: ‘Wees waakzaam, wees op uw hoede, want uw vijand, de duivel, zwerft rond als een brullende leeuw, op zoek naar een prooi. Stel u tegen hem teweer, gesterkt door uw geloof’ (1Petr. 5:8,9). Het is natuurlijk een zeer kwetsbare positie, wanneer iemand een overduidelijke vijand heeft, een tegenstander, die er bewust op uit is om hem uit te schakelen, terwijl de persoon in kwestie zich daar niet van bewust is. De Bijbel roept ons op om er bewust mee bezig te zijn, om na te denken over hoe de satan probeert om ons geestelijk uit te schakelen. Als we meer zicht hebben op zijn slinkse tactieken, zullen we veel weerbaarder zijn in de geestelijke strijd.
Wat mij zelf erg heeft geholpen is de volgende samenvatting van één van die tactieken. Eerst komt hij als verleider. We lezen in Efeze 6:11 over de verleidingen van de duivel. Hij probeert ons inzicht te vertroebelen, opdat wij water bij de wijn doen ten aanzien van onze levensheiliging. Hij fluistert ons in: “Ach joh, dat geeft toch niet, dat is toch heel begrijpelijk, er zijn toch zoveel mensen die dat doen. Het is maar een kleine leugen, een klein iets, er is niemand die daar moeilijk over doet.” En in het verleiden tot zonde speelt hij een soort schaakspel met ons. Het gaat stapje voor stapje. Niemand valt zomaar in zonde. Dat gebeurt niet van de ene dag op de andere. Het begint met een kleine verlegging van de grenzen, een kleine koerswijziging. Maar hoe langer je een klein beetje scheef rijdt, hoe verder je van de rechte weg verwijderd raakt. En als we dan eenmaal zijn afgedwaald en ons daarvan bewust zijn geworden, dan komt hij als de grote aanklager. Dan zegt hij ineens: “Tja, je denkt toch niet dat je nu nog kan rekenen op de genade van God? Je denkt toch niet dat je nu nog bij God kan terugkomen?” Dan ineens worden we vanuit de duistere geestelijke wereld zo overladen met schuldgevoelens, dat we beginnen te wanhopen en geen uitzicht meer zien.
Onze tegenstander kan dus als een blad aan de boom omslaan. Eerst lokt hij ons tot het kwaad en daarna wrijft hij het ons onder de neus. Eerst komt hij als liberaal en daarna komt hij ineens als moralist. Hij spreekt ons leugens in, waardoor we uiteindelijk gaan denken dat we niets zijn, dat we niets voorstellen en dat het hopeloos met ons is. De zogenaamde ‘overtuiging van zonde’ door de boze maakt mensen ellendig en depressief. De overtuiging van zonde door de Heilige Geest is een bevrijdende ervaring. Wanneer de Here Zelf tot ons hart spreekt, dan gaan onze ogen open voor het kwaad dat ons aankleeft, maar daarbij communiceert de Here ook altijd tot ons hart dat er vergeving is door het bloed van Christus, dat er een weg terug is en dat er herstel mogelijk is. Nu wij dit zien, kunnen wij het gemene aanklagen en het valse beschuldigen van de duivel weerstaan. In Jezus’ naam mogen wij uitspreken: hoe groot ook mijn zonde, wat Christus deed aan het kruis is meer dan voldoende om mij voor eeuwig te reinigen van al mijn ongerechtigheid. Iemand zei laatst tegen mij: “Als ik merk dat de aanklager weer komt, dan heb ik geleerd om tegen hem te zeggen: ‘ga maar naar mijn Advocaat!’”
Een andere list van satan is om anderen in ons denken aan te klagen. Hij wil niets liever dan dat we ongenuanceerd gaan denken over anderen met wie wij optrekken in dit leven. Hij is gespecialiseerd in het creëren van misverstanden over elkaar. Daarmee probeert hij verdeeldheid in huwelijken, in gezinnen en families en in het lichaam van Christus te bewerken. Wij denken vaak dat we de waarheid in pacht hebben als het gaat om onze mening over andere mensen. Wij denken dat wij het zien zoals het is. Maar is het ook wel eens in ons opgekomen dat het mogelijk is dat de vijand ons denken over de ander heeft vertroebeld? Dat wij niet meer zien met de ogen van Jezus en niet meer een hartsgesteldheid tegenover de ander hebben die overeenkomt met de gezindheid van Jezus?
Wanneer wij ons ergeren aan anderen en geïrriteerd zijn over anderen, dan hebben we de strijd al verloren, hoezeer we het ook bij het rechte eind kunnen hebben ten aanzien van de waarheid. Al ware het dat wij alles wisten dat er te weten is en daar helemaal correct in zijn, maar de liefde niet meer hebben, dan zijn we niets (1Kor. 13). Het helpt om door te hebben hoe boze machten in dit soort situaties een rol kunnen spelen. Het is dichterbij dan we geneigd zijn te denken. Als je een bepaalde tactiek van de boze eenmaal in de gaten hebt, dan kun je hem ook weerstaan. Jezus heeft ons macht gegeven tegen de hele legermacht van de vijand (Luc. 10:19). Biedt weerstand aan de duivel en hij zal van u vlieden (Jak. 4:7).

Ds. Oscar Lohuis