De man, het hoofd van het gezin
ds. Oscar Lohuis • 85 - 2009 • Uitgave: 16
De man, het hoofd van het gezin
De conferentie waar wij deze zomer als gezin aan deelnamen had als thema: Back to the Basics: Praktisch Bijbelonderwijs over huwelijk, gezin, opvoeding en geloof. Op een bijzonder treffende wijze is mij, door het onderwijs dat wij hier kregen, duidelijk geworden wat het betekent dat de man het hoofd is van zijn gezin. Deze uitspraak heeft bij velen een negatieve klank. Dat komt omdat er veel mannen zijn die zelfgericht en egocentrisch in het leven staan. Sommige mannen gebruiken deze Bijbelse waarheid om zich te laten dienen, waardoor we er een afkeer van krijgen. Logisch. Maar het is een heel mooi onderwerp om bij stil te staan. Wanneer je meer zicht krijgt op de bedoeling die de Here, onze God er vanaf het begin af aan mee heeft gehad, ga je dat inzien.
Wanneer wij spreken over Christus die het Hoofd is van Zijn gemeente, dan heeft dat bij de meeste mensen geen negatieve klank. Dat komt omdat Christus Zich heeft gegeven tot in de dood om Zijn Gemeente te redden, te reinigen en te verlossen. Hij was geen egoïstische man, maar kwam om te dienen. En zoals Christus de Gemeente heeft liefgehad, behoren ook mannen hun vrouwen lief te hebben. Dat de man het hoofd is van zijn vrouw betekent dat hij geroepen is om zich aan haar over te geven. Hij behoort haar lief te hebben, zich voor haar in te zetten, haar te dienen. Het doel van het hoofd-zijn van de man is dat hij zich geeft tot welzijn van zijn vrouw, opdat ze gaat stralen (Ef. 5:27). En hij is het hoofd van zijn hele gezin, dus ook het hoofd van zijn kinderen, om ook hen zo veel mogelijk tot zegen te zijn. Het heeft dus niet te maken met de baas spelen, maar met zich overgeven vol liefde en dienstbaarheid.
De hele Westerse samenleving staat onder het oordeel van God en dat blijkt vooral uit het uiteenvallen van het gezin. In geen ander deel van de wereld is dat zo schrijnend als bij ons. Dat komt vooral omdat mannen niet de positie innemen in hun gezin die zij moeten innemen. Bijna iedere man laat zich meeslepen door de trend om zo hard mogelijk te werken en hoofdzakelijk buitenshuis bezig te zijn. Veel mannen zijn er trots op dat zij meer dan 60 uur per week werken en menen dat zij daarmee hun gezin het meest tot zegen zijn. Maar dat is niet waar. Het is mij duidelijk geworden dat ik zelf wat dit betreft tekort ben geschoten de afgelopen jaren. Ook ik heb zo veel werk op mij genomen en mij zo gegeven aan de bediening van het evangelie, dat ik te weinig tijd heb doorgebracht met mijn vrouw en kinderen.
Ik werd bijzonder getroffen door het volgende beeld. Je gooit een steen in het water. Er ontstaan kringen, eerst één, dan nog één, de derde, de vierde, etc. Je kunt niet van de eerste naar de vierde springen. Eerst één, dan twee, dan drie, etc. Wat zijn de kringen van verantwoordelijkheid voor de getrouwde man? Eerst de relatie met God. Hij staat op de eerste plaats. De Here liefhebben boven alles. Dat betekent ook tijd met God doorbrengen in gebed, het Woord bestuderen, mediteren op het Woord. Zorg er voor, als getrouwde man, dat je vervuld bent met het Woord. Al het andere is vergankelijk, maar het Woord blijft tot in eeuwigheid. Als je niet vervuld bent van het Woord kun je geen Hoofd zijn van je gezin zoals dat hoort.
Daarna je vrouw. Zij is de belangrijkste persoon in je leven. Je bent door God geroepen haar lief te hebben, naar haar te luisteren, tijd met haar door te brengen, haar te eren, haar te beschermen, voor haar te zorgen. Ook door haar het Woord te onderwijzen ben je hoofd van je vrouw. Jezus heeft de gemeente gereinigd door het waterbad met het Woord (Ef. 5:26). Zo behoort een man ook zijn vrouw geestelijk tot zegen te zijn door het Woord met haar te delen. De man is verantwoordelijk voor de geestelijke groei van zijn vrouw, dat zij opwast in de genade, dat zij vervuld wordt van de kennis van God, dat haar vreugde in de Here steeds meer overvloedig wordt. Dat vraagt om tijd, inzet, creativiteit, gebed, gesprek, discussie, studie en met elkaar de Here zoeken.
De derde kring, dat zijn de kinderen. De vader is verantwoordelijk om zijn kinderen bekend te maken met het Woord van God. Hij behoort tijd te nemen om relatie met zijn kinderen op te bouwen. Dat het gesprek met de kinderen een kans krijgt op gang te komen. Hij behoort in de praktijk van het dagelijkse leven hen te laten zien hoe het Woord van God verband heeft met allerlei dingen in het leven. Hij behoort zijn leven ook met hen te delen. De meeste vaders hebben minder dan tien minuten per dag gerichte aandacht voor hun kind. Verder zijn zij bezig met werk, hobby's, vrienden, geldzaken en televisiekijken. En dan zijn wij verbaasd wanneer kinderen in hun tienerjaren of later afhaken van de kerk en het geloof. We laten de geloofsopvoeding over aan de zondagsschoolleiders en de juffen en meesters op school. Maar de man behoort zijn kinderen op te voeden in de kennis van de Here. Vroeger (tot honderd jaar geleden) gingen jongens vaak als jongen al mee met hun vader naar het werk. Jarenlang maakten ze hun vader mee in wat hij de hele dag aan het doen was. Ze konden zien hoe hij leefde en hoe zijn geloof gestalte kreeg in de praktijk van alledag. In onze cultuur is ook wat dat betreft het gezin uit elkaar getrokken. Daarom moet een vader er voor kiezen om genoeg tijd met zijn kinderen door te brengen, zodat hij zijn leven ook met hen kan delen en ze in hem kunnen zien wat het betekent de Here te dienen.
De vierde kring is het werk, de bediening, het bezig zijn voor anderen, hetzij medegelovigen, hetzij gewoon de naasten. Dienst aan de kerk en de wereld. Maar je kan en mag niet springen van de eerste naar de vierde kring. Wilt u bidden dat de Here ons de genade geeft te begrijpen wat onze roeping is als echtgenoten en vaders en hier ook naar te gaan leven? Op dit gebied moet nog heel veel worden rechtgezet, ook in christelijke gezinnen in Nederland. Ook bij mij.
ds. Oscar Lohuis
De conferentie waar wij deze zomer als gezin aan deelnamen had als thema: Back to the Basics: Praktisch Bijbelonderwijs over huwelijk, gezin, opvoeding en geloof. Op een bijzonder treffende wijze is mij, door het onderwijs dat wij hier kregen, duidelijk geworden wat het betekent dat de man het hoofd is van zijn gezin. Deze uitspraak heeft bij velen een negatieve klank. Dat komt omdat er veel mannen zijn die zelfgericht en egocentrisch in het leven staan. Sommige mannen gebruiken deze Bijbelse waarheid om zich te laten dienen, waardoor we er een afkeer van krijgen. Logisch. Maar het is een heel mooi onderwerp om bij stil te staan. Wanneer je meer zicht krijgt op de bedoeling die de Here, onze God er vanaf het begin af aan mee heeft gehad, ga je dat inzien.
Wanneer wij spreken over Christus die het Hoofd is van Zijn gemeente, dan heeft dat bij de meeste mensen geen negatieve klank. Dat komt omdat Christus Zich heeft gegeven tot in de dood om Zijn Gemeente te redden, te reinigen en te verlossen. Hij was geen egoïstische man, maar kwam om te dienen. En zoals Christus de Gemeente heeft liefgehad, behoren ook mannen hun vrouwen lief te hebben. Dat de man het hoofd is van zijn vrouw betekent dat hij geroepen is om zich aan haar over te geven. Hij behoort haar lief te hebben, zich voor haar in te zetten, haar te dienen. Het doel van het hoofd-zijn van de man is dat hij zich geeft tot welzijn van zijn vrouw, opdat ze gaat stralen (Ef. 5:27). En hij is het hoofd van zijn hele gezin, dus ook het hoofd van zijn kinderen, om ook hen zo veel mogelijk tot zegen te zijn. Het heeft dus niet te maken met de baas spelen, maar met zich overgeven vol liefde en dienstbaarheid.
De hele Westerse samenleving staat onder het oordeel van God en dat blijkt vooral uit het uiteenvallen van het gezin. In geen ander deel van de wereld is dat zo schrijnend als bij ons. Dat komt vooral omdat mannen niet de positie innemen in hun gezin die zij moeten innemen. Bijna iedere man laat zich meeslepen door de trend om zo hard mogelijk te werken en hoofdzakelijk buitenshuis bezig te zijn. Veel mannen zijn er trots op dat zij meer dan 60 uur per week werken en menen dat zij daarmee hun gezin het meest tot zegen zijn. Maar dat is niet waar. Het is mij duidelijk geworden dat ik zelf wat dit betreft tekort ben geschoten de afgelopen jaren. Ook ik heb zo veel werk op mij genomen en mij zo gegeven aan de bediening van het evangelie, dat ik te weinig tijd heb doorgebracht met mijn vrouw en kinderen.
Ik werd bijzonder getroffen door het volgende beeld. Je gooit een steen in het water. Er ontstaan kringen, eerst één, dan nog één, de derde, de vierde, etc. Je kunt niet van de eerste naar de vierde springen. Eerst één, dan twee, dan drie, etc. Wat zijn de kringen van verantwoordelijkheid voor de getrouwde man? Eerst de relatie met God. Hij staat op de eerste plaats. De Here liefhebben boven alles. Dat betekent ook tijd met God doorbrengen in gebed, het Woord bestuderen, mediteren op het Woord. Zorg er voor, als getrouwde man, dat je vervuld bent met het Woord. Al het andere is vergankelijk, maar het Woord blijft tot in eeuwigheid. Als je niet vervuld bent van het Woord kun je geen Hoofd zijn van je gezin zoals dat hoort.
Daarna je vrouw. Zij is de belangrijkste persoon in je leven. Je bent door God geroepen haar lief te hebben, naar haar te luisteren, tijd met haar door te brengen, haar te eren, haar te beschermen, voor haar te zorgen. Ook door haar het Woord te onderwijzen ben je hoofd van je vrouw. Jezus heeft de gemeente gereinigd door het waterbad met het Woord (Ef. 5:26). Zo behoort een man ook zijn vrouw geestelijk tot zegen te zijn door het Woord met haar te delen. De man is verantwoordelijk voor de geestelijke groei van zijn vrouw, dat zij opwast in de genade, dat zij vervuld wordt van de kennis van God, dat haar vreugde in de Here steeds meer overvloedig wordt. Dat vraagt om tijd, inzet, creativiteit, gebed, gesprek, discussie, studie en met elkaar de Here zoeken.
De derde kring, dat zijn de kinderen. De vader is verantwoordelijk om zijn kinderen bekend te maken met het Woord van God. Hij behoort tijd te nemen om relatie met zijn kinderen op te bouwen. Dat het gesprek met de kinderen een kans krijgt op gang te komen. Hij behoort in de praktijk van het dagelijkse leven hen te laten zien hoe het Woord van God verband heeft met allerlei dingen in het leven. Hij behoort zijn leven ook met hen te delen. De meeste vaders hebben minder dan tien minuten per dag gerichte aandacht voor hun kind. Verder zijn zij bezig met werk, hobby's, vrienden, geldzaken en televisiekijken. En dan zijn wij verbaasd wanneer kinderen in hun tienerjaren of later afhaken van de kerk en het geloof. We laten de geloofsopvoeding over aan de zondagsschoolleiders en de juffen en meesters op school. Maar de man behoort zijn kinderen op te voeden in de kennis van de Here. Vroeger (tot honderd jaar geleden) gingen jongens vaak als jongen al mee met hun vader naar het werk. Jarenlang maakten ze hun vader mee in wat hij de hele dag aan het doen was. Ze konden zien hoe hij leefde en hoe zijn geloof gestalte kreeg in de praktijk van alledag. In onze cultuur is ook wat dat betreft het gezin uit elkaar getrokken. Daarom moet een vader er voor kiezen om genoeg tijd met zijn kinderen door te brengen, zodat hij zijn leven ook met hen kan delen en ze in hem kunnen zien wat het betekent de Here te dienen.
De vierde kring is het werk, de bediening, het bezig zijn voor anderen, hetzij medegelovigen, hetzij gewoon de naasten. Dienst aan de kerk en de wereld. Maar je kan en mag niet springen van de eerste naar de vierde kring. Wilt u bidden dat de Here ons de genade geeft te begrijpen wat onze roeping is als echtgenoten en vaders en hier ook naar te gaan leven? Op dit gebied moet nog heel veel worden rechtgezet, ook in christelijke gezinnen in Nederland. Ook bij mij.
ds. Oscar Lohuis
