Iran, de grootste dreiging voor de wereld

Feike ter Velde • 84 - 2008 • Uitgave: 1
Terwijl de Verenigde Naties werken aan uitbreiding van de sancties tegen Iran, komen de veiligheidsdiensten van de Verenigde Staten met een rapport uit waardoor de hele wereld weer op het verkeerde been wordt gezet. Gebleken is – zeggen deze diensten – dat Iran al in 2003 zou zijn gestopt met de ontwikkeling van atoomwapens. Heeft Iran nu gelijk: is het alleen maar een vreedzame natie, met een vredelievende regering? Of is het nog steeds een schurkenstaat?

De laatste maanden liepen de spanningen in het Midden-Oosten rondom Iran steeds verder op. Terwijl president George Bush geen echte vorderingen maakt met zijn Irak-beleid, krijgt hij steeds meer de handen vol aan Iran, dat op weg is naar de atoombom. Desgevraagd op een persconferentie zei hij zelfs: “Wil de wereld een derde wereldoorlog voorkomen, dan moet Iran worden gestopt in het vervaardigen van splijtbaar materiaal op weg naar de atoombom.” Dat zijn grote woorden, maar hoe vaak heeft de president van Iran niet publiekelijk gezegd, dat Israël van de kaart moet worden geveegd, wil er vrede komen in het Midden-Oosten? Hoe vaak heeft Adolf Hitler in de jaren ’30 niet verklaard, dat de Joden in Europa moesten worden vernietigd en uitgeroeid. “Oh,” zeiden velen toen, “dat is alleen politieke retoriek. Dat moet natuurlijk geen mens letterlijk nemen. Hoe kun je miljoenen mensen uitroeien?” Maar… Hitler heeft gedaan wat hij heeft gezegd. En hij kreeg nog steun ook van veel landen en regeringen. Ook van Nederland! Leden van onze politiediensten, marechaussee, spoorwegen en vele gewone burgers hebben zich actief ingezet bij het transport naar Westerbork en toen verder naar Auschwitz. Het is allemaal gebeurd en nog kijkt Nederland een andere kant uit en denken we dat we het goed hebben gedaan met onze Februaristaking en zo. De weinige goeden niet te na gesproken, die met gevaar voor eigen leven zich voor de Joden hebben ingezet. Hen moeten we blijven eren, zoals ook Israël dat doet in het museum Yad Vashem in Jeruzalem.

Maar het lijkt nu niet anders dan toen; zowel in Nederland als in de wereld. Toen het rapport begin december jl. van de Amerikaanse inlichtingendiensten (National Intelligence Estimate – NIE) uitkwam, verklaarde tv-presentator Twan Huys in NOVA, dat president George Bush nu officieel gek verklaard moest worden, nu blijkt dat er ‘niets aan de hand is in Iran’. Immers, Amerikaanse plannen voor een militaire operatie tegen Iran, eventueel in samenwerking met Israël, kwamen steeds dichterbij. Als er niet binnenkort militair zou worden ingegrepen met bombardementen op de destijds ontdekte uraniumfabrieken, waar men al jarenlang in het geheim werkt aan de verrijking van uranium, dan zou de atoombom binnen enkele jaren in handen kunnen zijn van gevaarlijke ayatollahs en mullahs en de soms hysterische president Mahmoud Ahmadinejad.
Dat was het scenario tot nu toe en dankzij de nieuwste rapporten van de NIE lijken de kaarten totaal anders te liggen. In een felle toespraak zei Ahmadinejad: “Het rapport vertegenwoordigt de overwinning van het Iraanse volk tegenover de grootmachten van de wereld in het nucleaire debat.” Ahmadinejad verklaarde ook nooit te zullen buigen voor het Westen. Met het rapport is volgens Ahmadinejad ook “de laatste hoop voor de Westerse landen stukgeschoten.” Namelijk om militair tegen Iran op te treden. Door deze ontwikkelingen ontstaat er een zeer gevaarlijke situatie in het Midden-Oosten en de rest van de wereld. Wat moet er nu gebeuren, nu de militaire optie voor president Bush en voor Israël van tafel lijkt. Of die rapporten betrouwbaar zijn of niet, is niet de eerste vraag. Want er zijn heel wat vragen te stellen aan deze inlichtingendiensten.

Maar eerst dit: president George Bush is zijn laatste regeringsjaar ingegaan. Een nieuw militair avontuur tegen Iran, met deze rapporten op tafel, is politiek niet haalbaar. Wilde men de fabrieken waar uranium wordt verrijkt uitschakelen, zoals Israël in 1981 deed in Irak met een bliksemaanval op Saddam Husseins kernreactor, dan had dat eerder moeten gebeuren. Wachten op de Verenigde Naties is wel leuk voor een vriendelijk ogende wereld, met vadertje VN boven ons die alles wel zal regelen, maar die gedachte is catastrofaal. De VN wil veel, maar kan niets. In Darfur worden nog steeds, elke dag, mensen uitgemoord door bloeddorstige Arabische strijders. In Zuid-Libanon kon Hezbollah onder de ogen van VN-militairen de raketten plaatsen en schietklaar maken richting Israël. In Kosovo heeft de VN niets bereikt. Diezelfde VN, die in meerderheid steeds weer resoluties aanneemt tégen Israël, kan niet de veiligheid van de Joodse staat garanderen tegenover een schurkenstaat, wat Iran nu eenmaal is. Zwaar bewapende terroristen (sjiieten) komen dagelijks vanuit Iran het buurland Irak binnen om Amerikaanse soldaten om te brengen en te strijden tegen de soennitische vijanden. Een belangrijk lid van de VN, namelijk Rusland, leverde onlangs de eerste lading uranium aan Iran. Er bestaat een schriftelijk verdrag tussen Rusland en Iran dat het alleen gebruikt zal worden voor vreedzame doeleinden…!

Tot 2005 rapporteerden Amerikaanse inlichtingendiensten dat Iran bezig was aan de vervaardiging van atoomwapens. Nu ineens zou men daar al in 2003 mee zijn gestopt. De eerste vraag is: waarop zijn deze nieuwe ‘feiten’, als het al om feiten gaat, gebaseerd. Het rapport geeft daarover volstrekt geen helder beeld. De tekst luidt, samengevat ongeveer zo:
Direct na de openingsverklaring schrijft de N.I.E.: Teheran houdt als een minimum de mogelijkheid open om nucleaire wapens te maken. En even verder schrijft het rapport dat: …ten gevolge van ontbrekende inlichtingen wij slechts met gematigde zekerheid kunnen zeggen te geloven in een stop van Iraanse pogingen tot atoombewapening.

In de openingsparagraaf van het rapport staat: We weten niet of Iran tegenwoordig de wens heeft om nucleaire wapens te verkrijgen. En verderop staat: Iran heeft de uraniumverrijking door centrifuges opnieuw gestart in januari 2006 en heeft daarmee belangrijke vooruitgang geboekt in 2007 door het installeren van centrifuges in Natanz. En nog even verder staat dat Iran wetenschappelijk en technisch nu in staat is om nucleaire wapens te vervaardigen. En verder: We denken met gematigde zekerheid, dat Iran nu in geheime plaatsen, buiten de alom bekende plaatsen, uranium verrijkt voor atoomwapens.

Alleen de mededeling dat Iran in 2003 gestopt zou zijn met het vervaardigen van een atoombom heeft de internationale pers gehaald en iedereen op het verkeerde been gezet. Omdat de Amerikaanse inlichtingendienst, sinds het debacle met Irak, ingrijpend is gereorganiseerd, moet aan de deskundigheid van al die nieuwelingen sterk worden getwijfeld. Zij komen meestal uit allerlei overheidsfuncties bij de ministeries en moeten deskundigheid in een dergelijk moeilijk vak nog opbouwen, vooral door lange ervaring. Men hult zich nu in vage termen, kennelijk om er later ook politiek mee uit de voeten te kunnen. Omdat er volgend jaar presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten zullen zijn, roept zowel het tijdstip alsook de conclusie van deze rapportage, wel vragen op. Enkele weken geleden wees de Israëlische ambassadeur in Washington, Sallai Meridor, nog op de urgentie van het Iraanse nucleaire gevaar. “De tijd raakt op,” meldde hij, terwijl ook hij wist van het (toen nog op handen zijnde) rapport van de NIE. Er is heel veel debat over dit rapport. Er is vooral veel twijfel over de betrouwbaarheid van de verworven informatie door de geheime diensten en over de interpretatie ervan in politieke termen. Uiteraard herinnert iedereen zich de onjuiste informatie over de massavernietigingswapens van Saddam Hoessein en is bijna iedereen vergeten dat diezelfde inlichtingendiensten compleet werden verrast door de atoombom van India, direct gevolgd door de eerste islamitische bom ter wereld, namelijk die van Pakistan. Compleet onbetrouwbaar bleken toen de inlichtingendiensten van de Westerse landen, inclusief die van de Verenigde Staten. Israëlische inlichtingendiensten blijven bij het donkerste scenario en wijken daarvan niet af: Iran kan in 2009 of 2010 over de atoombom beschikken, tenzij er een militaire verrassingsingreep in Iran zou plaatsvinden. Is de bom er eenmaal dan lijkt dat uitgesloten, omdat dan de gevolgen niet meer zijn te overzien.

Er zijn tal van stemmen in Amerika die zeer kritisch staan tegenover dit laatste rapport van de inlichtingendiensten. “Het rapport is niet gebaseerd op nieuwe feiten, maar op politieke overwegingen,” zegt de voormalige VN-ambassadeur John Bolton in een interview in het Duitse weekblad Der Spiegel. “Het is politiek achter het masker van zogenaamd verkregen inlichtingen,” verklaarde hij. “De NIE zegt dat Iran vier jaar geleden is gestopt met het ontwikkelen van nucleaire wapens, maar dat het is doorgegaan met de ontwikkelingen van technische middelen die bij het maken van nucleaire wapens kunnen worden toegepast. Dit lijkt in te gaan tégen de positie van president Bush, namelijk dat Iran bezig is de atoombom te ontwikkelen.”
Bovendien: Een niet met name genoemde medewerker van het Internationale Atoomagentschap in Wenen, verklaarde in een interview met de New York Times, dat “het Atoomagentschap niet zo veel vertrouwen had in dit rapport van de NIE.”

Grote verwarring en onzekerheid dus over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Onzekerheid ook over de houdbaarheid van de Amerikaanse politiek in het Midden-Oosten. Rusland en China hebben nu een extra steuntje in de rug gekregen om tegen verdere VN-sancties tegen Iran te stemmen. Grote vreugde in Teheran, waar de president direct verklaarde dat dit rapport een enorme overwinning voor het Iraanse volk is en dat Iran zal doorgaan met de ontwikkeling van nucleaire technologie. “Geen macht ter wereld zal ons daarvan kunnen afhouden,” zei president Ahmadinejad. Naast deze zorgelijke ontwikkelingen in het Midden-Oosten gaan de ontwikkelingen in het Rusland van Poetin ook door. Het terugdraaien van de democratie in Rusland, het oppakken en gevangen zetten van politieke tegenstanders, het verstevigen van de greep op de economie, het ontwikkelen van nieuwe militaire technologie, het zijn allemaal tekenen van ‘een koude oorlog’. De leverantie van nucleaire technologie voor Iran komt van Rusland. Achter de schermen is dit Iran één van Poetins diplomatieke wapens tegen het Westen. De ontwikkelingen trekken Rusland steeds verder in de slangenkuil van het Midden-Oosten. Doel van de islamitische wereld blijft: de vernietiging van Israël.

Feike ter Velde