Leven in verdrukking (deel 2)

Serie ‘Hoe blijf je als christen staande in een goddelozer wordende wereld?’

Leven als offer
Leven in toewijding en zelfverloochening vraagt daarom een leven als offer aan de Heer. Je hele zijn moet aan de Heer gewijd worden. Niet een deel, niet eens in de week in de kerk, maar dagelijks, ieder moment. Romeinen 12 begint met: ‘Ik roep u er dan toe op, broeders, door de ontferming van God, om uw lichamen aan God te wijden als een levend offer, heilig en voor God welbehaaglijk: dat is uw redelijke eredienst’ (vers 1). In het Grieks vinden we hier voor ‘redelijk’ het woord ‘logikes’ waarin u wellicht ons woord logisch herkent. Het is logisch, rationeel, verstandig en redelijk om je gelovige leven in toewijding vorm te geven. Efeze 5:1-2 houdt ons voor: ‘Wees dan navolgers van God, als geliefde kinderen, en wandel in de liefde, zoals ook Christus ons liefgehad heeft en zichzelf voor ons heeft overgegeven als een offergave en slachtoffer, tot een aangename geur voor God.’ Navolgers zijn vraagt activiteit, erop uit gaan en doen. Het is een praktische aangelegenheid om in de voetsporen van Jezus te wandelen, Die Zijn leven als offergave prijsgaf. Zo mogen ook wij ons leven leiden als offergave. Eigenlijk heel logisch.

Maar hoe doe je dat concreet? Hoe leef je als een offer in overgave en toewijding in onze tijd?  

Geloof doen
Leven in de voetsporen van Jezus betekent leren en nadoen. Daarover is veel meer te zeggen dan ik in dit artikel kan aanstippen. Ik zal hier slechts een aantal elementen van navolging naar voren laten komen, die van belang zijn in het licht van de vraag, naar hoe we staande kunnen blijven als gelovige, in een leven als offergave.  

Vergeven
Een van de belangrijkste lessen die Jezus leert is vergeving. In Hem is immers totale vergeving van Godswege bereikt voor alle zonden. Daarin is geen onderscheid en de Heer is duidelijk: ook van ons wordt eenzelfde vergeving gevraagd. Hoe essentieel dit is blijkt wel in de gelijkenis die we vinden in Mattheüs 18:23-35. De Heer vertelt over een schuldenaar die een enorme schuld had bij de koning (tienduizend talent). De koning had medelijden met hem en schold hem zijn schuld kwijt. Een groots onverdiend geschenk van genade. Deze dienaar weigerde vervolgens op zijn beurt een andere dienaar zijn geringe schuld kwijt te schelden van honderd dinar. Hij liet hem er zelfs voor in de gevangenis werpen. Dit schokte iedereen zo dat de koning hem overgaf aan de pijnigers, totdat hij de hele schuld zou hebben terugbetaald. De Heer sluit deze vertelling af met de woorden: ‘Zo zal ook mijn hemelse Vader met u doen, als niet ieder van u van harte de misdaden van zijn broeder vergeeft.’ In de Bergrede wordt ditzelfde principe ook belicht. Het ‘Onze Vader’ in Mattheüs 6 zegt: ‘Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij onze schuldenaren vergeven’ (vers 12). Jezus voegt daar vervolgens direct aan toe: ‘Want als u mensen hun overtredingen vergeeft, zal uw hemelse Vader u ook vergeven. Maar als u de mensen hun overtredingen niet vergeeft, zal uw Vader uw overtredingen ook niet vergeven’ (Mattheüs 6:14-15).

Het zijn indringende woorden die het belang aangeven van een leven vol genade en vergeving voor ons, voor elkaar, maar ook voor de wereld. Vergeven is een weldaad voor de ander en een getuigenis van de kracht van geloof. Zeker in onze tijd. Onze maatschappij is immers keihard en meedogenloos. Er is in toenemende mate geen ruimte meer voor vergeving en tweede kansen. Woorden als afrekencultuur en cancelculture zijn inmiddels ingeburgerd en mensen worden om het minste of geringste afgeschreven alsof ze niets zijn. Maar wij worden geroepen een andere weg te gaan. De vergeving die wij hebben ontvangen, maakt ons zachter en liefdevoller ook naar elkaar. Het houdt ons klein en voorkomt dat we hooghartig worden over onszelf. Vergeving is de weg van Christus.  

Gerechtigheid
Gerechtigheid in Bijbelse zin is vooreerst praktisch het goede doen aan verdrukten en mensen in nood. Jezus Zelf gaf ons daarbij het voorbeeld. Hij zocht deze verdrukten en mensen in nood op en Hij houdt ons voor dat ook wij naar hen moeten omzien. Dit gaat heel ver. Jezus vereenzelvigt Zich zelfs met mensen in nood die wij tegenkomen: ‘Want ik had honger en u hebt mij te drinken gegeven; ik was een vreemdeling en u hebt mij gastvrij onthaald. Ik was naakt en u hebt mij gekleed; ik ben ziek geweest en u hebt mij bezocht; ik was in de gevangenis en bent bij mij gekomen… Voor zover u dit voor een van deze geringste broeders van mij hebt gedaan, hebt dat voor mij gedaan’ (Mattheüs 25:35-40).

Inzet voor deze gerechtigheid zal maken dat wij niet worden meegesleept door de goddeloze wereld waar de armen, eenvoudigen, ouden, zieken en mensen in nood worden verdrukt en vermalen. Waar de machtigen en rijken misbruik van hen maken. Ook in ons land zien we de voorbeelden hiervan in steeds groter wordende verschillen tussen arm en rijk, in onze omgang met de vreemdeling, in hoe ons sociale stelsel meer en meer wordt uitgehold en in het kwetsbare, ongeboren leven dat al decennialang niet meer beschermd wordt en als menswaardig wordt gezien. Maar wij tonen een andere weg.  

Verkondigen
Het is een van de basisopdrachten die we krijgen als gelovigen: het goede nieuws van Jezus moet verspreid worden. Het is de grote opdracht van Mattheüs 28:19: ‘Ga dan heen, onderwijs al de volken, hen dopend in de Naam van de Vader en van de Zoon en van de heilige Geest, hun lerend alles wat ik u geboden heb, in acht te nemen.’ Verkondigen is licht zijn en zout (Mattheüs 5:13-16) in woord en daad, zoals de Heer Jezus. Woorden en daden van leven en genade, van liefde en vergeving. Daarbij geldt: hoe donkerder de wereld, hoe meer ons licht kan schijnen en hoe bederfelijker de omgeving, hoe meer het zout kan zuiveren. Het is een kans! En als we daarvoor gaan, zullen we niet vallen.  

Niet afglijden, maar staande blijven
Op deze manier blijven we staande in de wereld van vandaag: door in heilige navolging te doen, te geloven en zout en licht te verspreiden in woord en daad. Anders zijn, betekent anders leven. Niet om het anders zijn in zichzelf, maar om dichtbij God te blijven. God heeft ons daarbij beloofd dat Hij ons niet in de steek laat en ons zal helpen. Daartoe geeft Hij ons Zijn Geest Die in ons hart Zijn liefde uitstort (Romeinen 5:5) en Die ons gaven en talenten geeft om te kunnen dienen (zie 1 Korinthe 12 en Romeinen 12:4-8). Die Geest zal in ons de vruchten van geloof laten groeien, als wij op de weg van gelovige overgave willen gaan. Vrede, blijdschap, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing en liefde vallen ons dan ten deel (Galaten 5:22). En zo blijven wij dichtbij God. Zo doen wij niet mee met de wereld.
Een bekende spreker zei ooit: “Mensen vallen niet in zonden, ze glijden er langzaamaan in.” En dat voorkomen wij op deze manier. Als we niet beginnen met meedoen met de wereld, maar staan in geloof en navolging van Jezus, zullen we staande blijven ook als de wereld steeds goddelozer wordt.  

Roelof Ham