Raakt de EO haar bestaansrecht kwijt?

Henk Schouten • 85 - 2009 • Uitgave: 17
Voor me, op mijn bureau, liggen een paar exemplaren van Vizier. Vizier is de voorloper van het EO programmablad Visie. De EO werkte toen nog onder de naam DEO. Een groep van verontrustte Christenen trok bij de NCRV aan de bel met één hartstochtelijk verlangen: Meer evangelie via radio en TV, zo kopte het hoofdartikel. “Er moet iets veranderen met de omroep. Het evangelie van Jezus Christus moet meer en duidelijker uit de luidsprekers en op het T.V.-scherm komen.” De aanleiding stond op dezelfde pagina met grote letters afgedrukt: Ontevredenheid over Hilversum. NCRV is afgedwaald.
De geschiedenis lijkt zich te herhalen. Wrang genoeg is nu de omroep, die uit ontevredenheid met de programmering destijds door de NCRV is ontstaan, nu zelf in de beklaagdenbank gekomen. Nota bene om dezelfde soort van redenen. Dit jaar heeft de EO al menigmaal de voorpagina’s gehaald, verschillende keren omdat ze keuzes maakte of programma’s in voorbereiding had waarmee een zeer belangrijk deel van de achterban grote moeite had. Het schijnt opzeggingen van abonnementen te regenen. De EO doet daar geen uitspraken over, maar berichten die we uit kranten oppikten geven dat wel aan. 2009 is wat dat betreft een redelijk rampjaar voor de omroep.
Ongeloof in een zesdaagse schepping was het eerste heldenfeit. Nu ik dit schrijf is het gedoe rondom Arie Boomsma in de homo-editie van Linda nauwelijks geluwd. Dezelfde Arie, die al eens de uitspraak gedaan heeft dat Jezus niet dé Weg is, maar een weg. De uitspraak werd later teruggenomen, maar het kwaad was geschied. In deze reeks vol ongeloof nu het programma ‘Loopt een man over het water…’, waarin ongelovige conferenciers vrijuit met onze Here Jezus mogen spotten. Dat zou goed zijn voor de verkondiging van het evangelie. De EO haalde bakzeil, maar ook dit kwaad was geschied.
Laten we voorop stellen dat de EO bepaald geen makkelijke taak heeft. Ieder die in onze samenleving wel eens probeert te getuigen van zijn of haar geloof in de Here Jezus kent de hardnekkigheid en de dikwijls boze reacties op dat getuigenis. Hoe kun je goed aansluiten met je zo belangrijke boodschap? De Bijbelse boodschap in een godvijandige samenleving, waar de zonde in hoogte de toren van Babel al lang voorbij geschoten is, via radio en TV uit te dragen is geen sinecure. De EO heeft daarom recht op steun en begrip wanneer ze in dat spanningsveld soms verkeerd uit komt. Helaas heb ik het gevoel - en in mijn omgeving hoor ik dat zeer regelmatig - dat de EO niet af en toe een vergissing begaat, maar dat er een koers is ingeslagen die de mensen van destijds bepaald niet voor ogen hadden. Wat mijn omgeving betreft, dat is die van Het Brandpunt. Dat is de plek waar de EO werd geboren, beter: van God gebeden. De mannen kwamen hier op Het Brandpunt bijeen. We herinneren ons de namen van de broeders Jan Kits, J. Klein Haneveld, Joh. van Oostveen, ds. P.J. Mietes, broeder A. Ramaker, ds. W. Glashouwer en anderen. Wat een zegen en wat een vreugde heeft ‘onze’ omroep gegeven. Nu vraag je je af is de EO nog wel ‘onze’ omroep?
Laten we ons allemaal de woorden van Jakobus aantrekken, dat vriendschap met de wereld vijandschap tegen God is (Jak. 4:4). De mannen van het eerste uur hadden een duidelijk beleid, we lezen verder in Vizier: “Wedergeboorte bepalend voor DEO uitzendingen.” Verderop in dat artikel lezen we: “omdat het koninkrijk Gods niet van deze wereld is en men dit koninkrijk slechts kan binnengaan langs de weg van bekering, wedergeboorte en een nieuw leven in Christus, zal dit bepalend zijn voor het karakter van de programma’s.” Toen al was het bestuur zich ervan bewust dat vooral de amusementsprogramma’s veel problemen zouden geven. Toch had men alle geloof en vertrouwen dat goede programma’s gemaakt zouden kunnen worden. De beginselverklaring werd geformuleerd:
• Wij geloven dat de Bijbel het geïnspireerde woord van God is, dat onfeilbaar gezag heeft;
• Wij geloven dat er een drie-enige God is, Die van eeuwigheid is en zich openbaart als Vader, Zoon en Heilige Geest;
• Wij geloven in Jezus Christus, waarachtig God en waarachtig mens, Zijn geboorte uit de maagd Maria, Zijn plaatsvervangend sterven tot verzoening van de zonde. Zijn lichamelijke opstanding uit de doden, Zijn hemelvaart en persoonlijk wederkomst in macht en heerlijkheid.

De EO schijnt vooral leden te verliezen aan de rechterflank. We moeten beseffen dat het de mensen van deze rechterflank waren die destijds bijeenkwamen met dit belangrijke appèl aan de NCRV. Een heel andere motivatie en drijfveer dan de randstadchristenen (deze term las ik in het Nederlands Dagblad), zoals Arie Boomsma c.s.
We hopen en bidden dat de EO inziet dat haar programma’s niet moeten aansluiten bij de gevoelens van de samenleving. Het evangelie is daar principieel mee in oorlog. Het kruis is in de wereld een dwaasheid en een aanstoot. Wanneer de EO niet terugkeert naar de basis van haar oorsprong, is ze haar bestaansrecht kwijt. Wellicht zal ze nog lange tijd (rustig?) kunnen voortkabbelen en populair zijn bij de seculiere medemens, maar vruchteloos voor God.
Vizier had nog meer te melden. Al 2000 leden melden zich en in een volgend nummer van Vizier stond zelfs: het ledental van 15.000 nu bereikt. Wat een geweldige tijd was dat. Onmiskenbaar is de wisselwerking tussen groei en krimp van het ledenaantal en de dingen waar de EO mee bezig is. Het wordt hoog tijd dat de kranten niet melden dat er hommeles is bij de EO en dat haar achterban massaal protesteert tegen de gevolgde koers. Het wordt hoog tijd dat de EO weer doet wat haar bestaansrecht garandeert en waartoe ze werd opgericht: verkondiging in de Bijbelse zin van het woord. Misschien wordt ze dan wel kleiner dan ze nu is, wanneer dat de helderheid van de boodschap ten goede komt is dat te verkiezen. Wij bidden de leiding van de EO veel wijsheid toe.

Ds. Henk Schouten
Directeur Het Zoeklicht