Bijbels rentmeesterschap
Jaap Bos • 85 - 2009 • Uitgave: 1
Vernieuwing van denken
Nienke was door de sociale dienst beschuldigd van fraude omdat ze als bijstandmoeder zou samenwonen met een man. Ze had er nog zo voor gezorgd dat er nooit kleren of een tandenborstel van hem in haar huis aanwezig waren. Ja, hij bleef wel eens bij haar slapen. Daarom was ze nu ook in verwachting van hem. Haar zus had over haar geklikt bij de sociale dienst. Toen was de sociale recherche gaan posten bij haar voordeur, waaruit ze drie achtereenvolgende ochtenden haar vriend hadden zien verschijnen, op weg naar zijn werk. De sociale recherche had haar opgeroepen en onder druk gezet om een bekentenis te ondertekenen, dat ze samenwoonde. Met dat verhaal kwam ze bij mij om hulp. Mijn eerste advies was: ga duidelijkheid scheppen in deze chaos. Ga trouwen met deze vader van je ongeboren kind. Dat advies hebben ze gevolgd.
Pas vier jaar later zijn ze tot bekering gekomen en waren ze zover dat ik ze mocht begeleiden naar een schuldsanering. Na vijf jaar deed deze fraude niet meer ter zake voor de rechter. Later deed ze mee aan mijn cursus. Ik gaf cursisten de gelegenheid om iets over zichzelf te vertellen. Zij vertelde hoe ze in de zomerse hitte vanaf haar balkon in de tuin van de buren naar een prachtig plastic zwembad had staan kijken met haar dochtertje. Zou jij dat ook niet willen hebben? Nee, mam, dat hoeft voor mij niet. Ik heb Nienke voorgehouden dat zij haar eigen jeugdproblemen had geprojecteerd op haar dochtertje. De rest van de cursus is ze weggebleven. Sindsdien geef ik cursisten pas na de Bijbelstudie de gelegenheid om iets over zichzelf te vertellen, zodat ik hun ontboezemingen daarin veilig kan inkaderen. Maar ik heb me suf gepiekerd hoe ik mensen als Nienke op mijn cursus kon bereiken?
Een half jaar later belde Nienke me op: Jaap, ik ben gestopt met drinken. Ik heb gebroken met mijn ouders, waar ik elke maand op uitbetalingsdag verwacht werd met een krat bier. Sindsdien ben ik bij een AA-groep. Nog een half jaar later vertelde ze mij dat ze gestopt was met roken. Het lichamelijke afkicken van nicotine was nog het gemakkelijkste geweest. En de psychische afhankelijkheid ging ze steeds te lijf met de gedachte dat het maken had met haar jeugd en dat ze dat niet meer wilde afreageren met roken, net zo min als met alcohol.
Er bleek bij haar een knop te zijn omgegaan, de rest van mijn cursus had ze niet meer nodig gehad. Met behulp van informatie op www.nibud.nl had ze voor zichzelf wel een budgetplan kunnen maken. Haar schuldsanering is geëindigd met een schone lei. Onlangs vertelde ze mij trots dat ze 2200,- van de belasting had teruggekregen en dat ze geen aanvechtingen meer had om het meteen uit te geven.
De onrechtvaardige rentmeester
Wat zouden jullie doen als je beschuldigd werd van fraude (Luc. 16:2)? Zou je niet proberen om je te verdedigen? Het is niet waar, ze vertellen allemaal leugens over mij. Ik heb het niet zo bedoeld. Ik deed het niet expres. Maar deze rentmeester wist dat hij zijn baan zou verliezen. En het was zijn eigen schuld en dan krijg je ook in Nederland geen werkloosheiduitkering, ook geen bijstanduitkering, of je wordt flink gekort. Dit verhaal van de onrechtvaardige rentmeester is een gelijkenis. Maar wat kun je er nu eigenlijk van leren? Geld kun je niet meenemen naar de hemel. Maar je kunt geld wel gebruiken om in Gods koninkrijk een besturende rol te spelen. Maar als je in het kleine niet betrouwbaar bent, hoe zal God je dan belangrijke dingen kunnen toevertrouwen (Luc. 16:10)? Nienke had dit geheim ontdekt en bij haar is er een knop omgegaan!
Zacheüs de tollenaar
Zacheüs hield van geld. Zacheüs was een tollenaar (Luc. 19:1-10). Dat is een soort belastinginspecteur, of een belastingdeurwaarder in dienst van de Romeinse vijand. Zacheüs had zich de haat van zijn landgenoten op de hals gehaald, hij was fout. Hij zat gevangen in een fuik waaruit hij niet meer dacht te kunnen ontsnappen. Maar Zacheüs had geruchten over Jezus gehoord. Hij heeft daadwerkelijk stappen ondernomen om Jezus te leren kennen. Zacheüs was iemand met veel geld, maar het geld maakte hem niet gelukkig.
Maar hoe moet het wanneer je helemaal geen geld hebt? Ik kom regelmatig mensen tegen die helemaal geen geld hebben, alleen maar schulden. Ze komen in grote wanhoop bij mij. De deurwaarders buitelen over elkaar heen. Het is belangrijk om die nood bij Jezus te brengen en in Zijn handen te leggen. Dus een eerste stap naar Jezus te zetten. Dat geldt zowel voor iemand met veel geld zoals Zacheüs, als voor iemand met veel schulden. Ineens viel het me op dat hierna in Lucas de gelijkenis van de ponden volgt. Jezus wil daarmee de omstanders waarschuwen en testen.
Talenten
In de gelijkenis van de talenten heeft Jezus een paar dagen later ditzelfde thema nog veel scherper neergezet (Matt. 25:14-30). Let eens op hoeveel vertrouwen de heer in zijn slaven heeft. Zijn totale vermogen geeft hij bij hen in beheer. Elk geeft hij zoveel als hij aan moeten kunnen. En toen ging hij op reis, net zoals Jezus in Zijn hemelvaart. Ons heeft Hij ook Zijn totale vermogen in beheer gegeven. Iedere gelovige behoort zijn eigen talenten daarvoor te gebruiken om te investeren in Zijn koninkrijk. Iedereen heeft talenten. Je moet ze wel durven ontdekken en inzetten. Durf je te geloven, dus erop te vertrouwen dat je geen verlies, maar juist winst zult maken? Welk risico loop je eigenlijk? Of ben je bang, ga je niet eens op zoek naar je talent en als je het per ongeluk toch gevonden hebt, verstop je het dan in de grond.
Bij mijn klanten kom ik veel angstige mensen tegen. Ik ben zo bang weer een psychose te krijgen; want dat heb ik al eens gehad. Die bezorgdheid begrijp ik, maar als je voortgaat om die te koesteren dan komt die psychose vanzelf. Petrus zegt: werp je bekommernis op Hem, want Hij zorgt voor u (1Petr. 5:7). Vrede is de derde vrucht van de Geest (Gal. 5:22).
Een Antilliaanse vrouw vertelde mij hoe ze op Curaçao aanvankelijk in bittere armoede had geleefd en haar nood bij de Here had gebracht. Toen kwam ze tot de ontdekking dat ze eigenlijk erg goed was in het bakken van koekjes. Met dat handeltje kon ze voorzien in de levensbehoeften van haar gezin. Zou de gelijkenis van de talenten een tegenstelling behelzen van vertrouwen of angst? Is angst eigenlijk geen gebrek aan vertrouwen? Leef je uit angst of uit vertrouwen? Of gaat het om gehoorzaamheid of rebellie? Zacheüs heeft zijn angst voor mensen opgegeven toen hij werd overweldigd door de liefde van Jezus waarmee Deze hem naar beneden riep om bij hem te komen logeren. Zacheüs is gehoorzaam geweest, niet alleen aan Jezus, maar ook aan de Thora. Hij heeft eigener beweging voldaan aan zijn wettelijke plicht om na diefstal het vijfvoudige te vergoeden. Korte tijd later heeft Judas uit rebellie zijn meester verhandeld.
Jaap Bos
Jaap Bos (1939) is een gepensioneerde jurist met tien jaar ervaring in diaconale schuldhulpverlening. Hij heeft een cursus Bijbels rentmeesterschap ontwikkeld met als doel mensen te helpen hun innerlijk ter vernieuwen volgens Bijbelse waarden, opdat ze niet telkens opnieuw in de schuldenval trappen.
Nienke was door de sociale dienst beschuldigd van fraude omdat ze als bijstandmoeder zou samenwonen met een man. Ze had er nog zo voor gezorgd dat er nooit kleren of een tandenborstel van hem in haar huis aanwezig waren. Ja, hij bleef wel eens bij haar slapen. Daarom was ze nu ook in verwachting van hem. Haar zus had over haar geklikt bij de sociale dienst. Toen was de sociale recherche gaan posten bij haar voordeur, waaruit ze drie achtereenvolgende ochtenden haar vriend hadden zien verschijnen, op weg naar zijn werk. De sociale recherche had haar opgeroepen en onder druk gezet om een bekentenis te ondertekenen, dat ze samenwoonde. Met dat verhaal kwam ze bij mij om hulp. Mijn eerste advies was: ga duidelijkheid scheppen in deze chaos. Ga trouwen met deze vader van je ongeboren kind. Dat advies hebben ze gevolgd.
Pas vier jaar later zijn ze tot bekering gekomen en waren ze zover dat ik ze mocht begeleiden naar een schuldsanering. Na vijf jaar deed deze fraude niet meer ter zake voor de rechter. Later deed ze mee aan mijn cursus. Ik gaf cursisten de gelegenheid om iets over zichzelf te vertellen. Zij vertelde hoe ze in de zomerse hitte vanaf haar balkon in de tuin van de buren naar een prachtig plastic zwembad had staan kijken met haar dochtertje. Zou jij dat ook niet willen hebben? Nee, mam, dat hoeft voor mij niet. Ik heb Nienke voorgehouden dat zij haar eigen jeugdproblemen had geprojecteerd op haar dochtertje. De rest van de cursus is ze weggebleven. Sindsdien geef ik cursisten pas na de Bijbelstudie de gelegenheid om iets over zichzelf te vertellen, zodat ik hun ontboezemingen daarin veilig kan inkaderen. Maar ik heb me suf gepiekerd hoe ik mensen als Nienke op mijn cursus kon bereiken?
Een half jaar later belde Nienke me op: Jaap, ik ben gestopt met drinken. Ik heb gebroken met mijn ouders, waar ik elke maand op uitbetalingsdag verwacht werd met een krat bier. Sindsdien ben ik bij een AA-groep. Nog een half jaar later vertelde ze mij dat ze gestopt was met roken. Het lichamelijke afkicken van nicotine was nog het gemakkelijkste geweest. En de psychische afhankelijkheid ging ze steeds te lijf met de gedachte dat het maken had met haar jeugd en dat ze dat niet meer wilde afreageren met roken, net zo min als met alcohol.
Er bleek bij haar een knop te zijn omgegaan, de rest van mijn cursus had ze niet meer nodig gehad. Met behulp van informatie op www.nibud.nl had ze voor zichzelf wel een budgetplan kunnen maken. Haar schuldsanering is geëindigd met een schone lei. Onlangs vertelde ze mij trots dat ze 2200,- van de belasting had teruggekregen en dat ze geen aanvechtingen meer had om het meteen uit te geven.
De onrechtvaardige rentmeester
Wat zouden jullie doen als je beschuldigd werd van fraude (Luc. 16:2)? Zou je niet proberen om je te verdedigen? Het is niet waar, ze vertellen allemaal leugens over mij. Ik heb het niet zo bedoeld. Ik deed het niet expres. Maar deze rentmeester wist dat hij zijn baan zou verliezen. En het was zijn eigen schuld en dan krijg je ook in Nederland geen werkloosheiduitkering, ook geen bijstanduitkering, of je wordt flink gekort. Dit verhaal van de onrechtvaardige rentmeester is een gelijkenis. Maar wat kun je er nu eigenlijk van leren? Geld kun je niet meenemen naar de hemel. Maar je kunt geld wel gebruiken om in Gods koninkrijk een besturende rol te spelen. Maar als je in het kleine niet betrouwbaar bent, hoe zal God je dan belangrijke dingen kunnen toevertrouwen (Luc. 16:10)? Nienke had dit geheim ontdekt en bij haar is er een knop omgegaan!
Zacheüs de tollenaar
Zacheüs hield van geld. Zacheüs was een tollenaar (Luc. 19:1-10). Dat is een soort belastinginspecteur, of een belastingdeurwaarder in dienst van de Romeinse vijand. Zacheüs had zich de haat van zijn landgenoten op de hals gehaald, hij was fout. Hij zat gevangen in een fuik waaruit hij niet meer dacht te kunnen ontsnappen. Maar Zacheüs had geruchten over Jezus gehoord. Hij heeft daadwerkelijk stappen ondernomen om Jezus te leren kennen. Zacheüs was iemand met veel geld, maar het geld maakte hem niet gelukkig.
Maar hoe moet het wanneer je helemaal geen geld hebt? Ik kom regelmatig mensen tegen die helemaal geen geld hebben, alleen maar schulden. Ze komen in grote wanhoop bij mij. De deurwaarders buitelen over elkaar heen. Het is belangrijk om die nood bij Jezus te brengen en in Zijn handen te leggen. Dus een eerste stap naar Jezus te zetten. Dat geldt zowel voor iemand met veel geld zoals Zacheüs, als voor iemand met veel schulden. Ineens viel het me op dat hierna in Lucas de gelijkenis van de ponden volgt. Jezus wil daarmee de omstanders waarschuwen en testen.
Talenten
In de gelijkenis van de talenten heeft Jezus een paar dagen later ditzelfde thema nog veel scherper neergezet (Matt. 25:14-30). Let eens op hoeveel vertrouwen de heer in zijn slaven heeft. Zijn totale vermogen geeft hij bij hen in beheer. Elk geeft hij zoveel als hij aan moeten kunnen. En toen ging hij op reis, net zoals Jezus in Zijn hemelvaart. Ons heeft Hij ook Zijn totale vermogen in beheer gegeven. Iedere gelovige behoort zijn eigen talenten daarvoor te gebruiken om te investeren in Zijn koninkrijk. Iedereen heeft talenten. Je moet ze wel durven ontdekken en inzetten. Durf je te geloven, dus erop te vertrouwen dat je geen verlies, maar juist winst zult maken? Welk risico loop je eigenlijk? Of ben je bang, ga je niet eens op zoek naar je talent en als je het per ongeluk toch gevonden hebt, verstop je het dan in de grond.
Bij mijn klanten kom ik veel angstige mensen tegen. Ik ben zo bang weer een psychose te krijgen; want dat heb ik al eens gehad. Die bezorgdheid begrijp ik, maar als je voortgaat om die te koesteren dan komt die psychose vanzelf. Petrus zegt: werp je bekommernis op Hem, want Hij zorgt voor u (1Petr. 5:7). Vrede is de derde vrucht van de Geest (Gal. 5:22).
Een Antilliaanse vrouw vertelde mij hoe ze op Curaçao aanvankelijk in bittere armoede had geleefd en haar nood bij de Here had gebracht. Toen kwam ze tot de ontdekking dat ze eigenlijk erg goed was in het bakken van koekjes. Met dat handeltje kon ze voorzien in de levensbehoeften van haar gezin. Zou de gelijkenis van de talenten een tegenstelling behelzen van vertrouwen of angst? Is angst eigenlijk geen gebrek aan vertrouwen? Leef je uit angst of uit vertrouwen? Of gaat het om gehoorzaamheid of rebellie? Zacheüs heeft zijn angst voor mensen opgegeven toen hij werd overweldigd door de liefde van Jezus waarmee Deze hem naar beneden riep om bij hem te komen logeren. Zacheüs is gehoorzaam geweest, niet alleen aan Jezus, maar ook aan de Thora. Hij heeft eigener beweging voldaan aan zijn wettelijke plicht om na diefstal het vijfvoudige te vergoeden. Korte tijd later heeft Judas uit rebellie zijn meester verhandeld.
Jaap Bos
Jaap Bos (1939) is een gepensioneerde jurist met tien jaar ervaring in diaconale schuldhulpverlening. Hij heeft een cursus Bijbels rentmeesterschap ontwikkeld met als doel mensen te helpen hun innerlijk ter vernieuwen volgens Bijbelse waarden, opdat ze niet telkens opnieuw in de schuldenval trappen.
