Botsing van culturen?

Jan van Barneveld • 78 - 2002/03 • Uitgave: 15
De laatste maanden is de discussie over `de vreemdeling binnen
onze poorten' pas goed op gang gekomen. Gedwongen door Pim Fortuyn en door de `volksmond' worden er nu, voorzichtig, bij de, vooral door `paars', gekoesterde multiculturele samenleving en bij de beroemde Nederlandse tolerantie wat vraagtekens gezet. Zijn we wel zo tolerant of is onze tolerantie een vorm van onverschilligheid? Is de tolerantie zoals wij die kennen een bijbels begrip of een vaag humanistisch idee? Is er voldoende over van onze Joods-christelijke cultuur om een tegenwicht te vormen tegen de opdringende Islam? Gaan we echt naar een samenleving waarin mensen van verschillende culturen en godsdiensten vreedzaam en vriendelijk naast elkaar leven of is er ook in ons land sprake van een botsing van culturen? Moeten we ons met kracht verzetten tegen de Islamisering van onze samenleving', zoals Fortuyn schreef, of lopen onze (klein)dochters over tien jaar met hoofddoekjes om? Wat wordt er in de kleine 450 geregistreerde Nederlandse moskeeën verkondigd? Wat beogen de meer dan 700 Marokkaanse en de ruim 1000 Turkse organisaties in ons land? De houding van de Islam tegenover christenen en andere minderheden in landen zoals Pakistan en Saoedi Arabië belooft niet veel goeds. Het moslim-extremisme heeft z'n miljoenen (denk bijvoorbeeld aan Soedan, Somalië, Afghanistan en Algerije) al verslagen. Er is veel reden tot bezorgdheid. Daarbij komt nog het openlijke en felle antisemitisme in veel Moslimlanden.

Bij dit alles moeten we nooit vergeten dat het hier ten diepste gaat om een geestelijke strijd. `We hebben niet te worstelen tegen bloed en vlees, maar tegen geestelijke machten', waarschuwt Paulus ons. In die strijd hanteren we geestelijke wapens. Drie van die wapens zijn liefde voor onze Moslimmedemens, volhardend gebed en de 'bereidvaardigheid van het evangelie van de vrede'. Maar om die wapens te kunnen hanteren is een levende, krachtige en evangeliserende kerk nodig. Dit zijn drie van de elementen die bij opwekking horen. Maar we kunnen ook enige hulp krijgen van een aantal vergeten christen-vrienden in ons land. Over die `vergeten christen-vrienden' gaat deze `Signalen'.

Een interessant boek
Er zijn ongeveer 700.000 Moslims in ons land. De meeste van hen zijn allochtoon (niet uit Nederland afkomstig). Van de asielzoekers is ongeveer 20% christen en ongeveer 80% Moslim. Er is echter ook een den ' grote en zeer gevarieerde groep allochtonen, waar weinig aandacht aan wordt gegeven. Ons land telt ongeveer 800.000 allochtone christenen. Over het protestantse deel van die gelovigen heeft drs. Kathleen Ferrier een interessant en informatief boek geschreven. De schrijfster was tot voor kort de coördinator van SKIN, Samen Kerken In Nederland. SKIN is een onafhankelijke vereniging van migrantenkerken in Nederland. Momenteel zit zij voor het CDA in de Tweede Kamer. 'Migrantenkerken' (Uitg.Kok; 160 blz.; ISBN 90 435 0492 0; prijs E 13,90) is boeiend om het evenwicht tussen de intense betrokkenheid van de schrijfster en de vele zakelijke gegevens in het boek. Een `must' voor elke kerkenraad en oudstenraad.

Eigenlijk hoort iedere autochtone Nederlandse gelovige op de hoogte te zijn van deze `vergeten' vrienden in het geloof.

Zoek elkaar op
We kunnen heel wat leren van de migrantenkerken. Het volgende, beschamende citaat brengt daar iets van boven water: `Op tal van plaatsen in ons land wordt de Heer waarschijnlijk meer in talen als het Twi, Lingala, Sranang, Engels en Frans geloofd en geprezen dan in het Nederlands'. Eén van de belangrijkste taken van de kerk is de lofprijs. In ons land schijnen de migrantenkerken deze dienst aan de Heer beter te vervullen dan de ‘gewone’ Nederlandse kerken! De gesprekken die Kathleen Ferrier met vertegenwoordigers van die kerken had, zijn stuk voor stuk boeiend en leerzaam. Dan is er nog de belangrijke sociale functie die de migrantenkerken hebben voor hun leden en waardoor ze de Nederlandse samenleving heel wat geld besparen. Contacten met `gewone' Nederlandse kerken zijn er nog veel te weinig. Eén van de aanbevelingen luidt dan ook: `Ga op bezoek bij elkaar, zoek elkaar op, leer elkaar kennen, ga na wat je samen kunt organiseren, hoe je dat wil doen en vooral: zing samen en bid samen'.

We kunnen veel van deze medegelovigen leren. Een kerk die uit Latijns Amerika stamt, houdt regelmatig nachtbidstonden waar gebeden wordt voor ons land! Zouden zij zich meer zorgen maken over de geestelijke toestand van de kerk in Nederland dan wij? Vooral de `Afrikaanse kerken' spelen een belangrijke sociale, geestelijke en culturele rol in het leven van hun leden en in het bijzonder voor asielzoekers en vluchtelingen onder hen. Wellicht kunnen wij helpen? Nodig hun zanggroep eens uit. Ga samen evangeliseren. Probeer eens één van hun predikers uit te nodigen. Overleg hoe samen de Moslims bereikt kunnen worden met het Evangelie.

Deze `vergeten evangelische vrienden' zouden best eens door de Heer gebruikt kunnen worden om wat meer leven, kracht van de Heilige Geest en evangelievuur in onze kerken te brengen. Die drie elementen zijn nodig om een geestelijk tegenwicht te vormen tegen de opdringende Islam.

Gave
Asielzoekers onder de migranten vinden we veelal in de AZC's, de Asiel Zoekers Centra in ons land. Er zijn naar (ruwe) schatting 50.000 tot 150.000 uitgeprocedeerde asielzoekers. Deze mensen zijn dus in feite illegaal in ons land. Veel gevallen zijn uiterst schrijnend. Momenteel komen er veel Afrikaanse asielzoekers naar ons land, dus minder Moslims en meer christenen. De stichting GAVE heeft als doelstelling: "Het stimuleren en begeleiden van kerkelijk werk onder asielzoekers en vluchtelingen en het toerusten daartoe. Hieronder worden zowel pastorale, diaconale als missionaire activiteiten verstaan." Dus gewoon evangeliewerk in de breedste zin van het woord onder de asielzoekers. GAVE wil een brug vormen tussen kerken in Nederland en de asielzoekers. GAVE geeft ook cursussen over `de vreemdeling binnen onze poorten', over de Islam en diverse andere onderwerpen.

Een voorbeeld
In het Noordoosten van ons land is een middelgrote evangeliegemeente. Zij hebben visie om zich op een bijbelse wijze bezig te houden met de `vreemdeling binnen onze poorten'. Elke zondag worden er 70 tot 80 asielzoekers opgehaald. De dienst wordt vertaald in het Frans, Engels, Portugees en Arabisch. De diensten zijn zeer levendig en er is zegen van de Heer. Er staat immers geschreven: `Daarom zult gij de vreemdeling liefde bewijzen, want vreemdelingen zijt gij geweest in het land Egypte' (Deut. 10:19). En: `Vergeet de herbergzaamheid niet, want daardoor hebben sommigen, zonder het te weten, engelen geherbergd' (Hebr. 13:2). In verband met deze 'herbergzaamheid' is een voorzichtige waarschuwing om hier met wijsheid mee om te gaan op z'n plaats. Deze `vergeten vrienden', medegelovigen in de Here Jezus Christus, strekken hun handen naar ons uit. Wellicht is er via deze uitgestrekte handen een zegen voor uw gemeente weggelegd.

drs. Jan van Barneveld