De keizer van het Romeinse wereldrijk

Feike ter Velde • 80 - 2004/05 • Uitgave: 20
De keizer van het Romeinse wereldrijk
Pax Romana - de vrede van Rome

In de Bijbelse geschiedschrijving gaat het om echte geschiedenis, in het Oude Testament vanaf de schepping, maar ook als het gaat om Israëls profeten en koningen, alsmede over het Nieuwe Testament. Het gaat om dingen zoals ze zijn gebeurd, hoewel de Bijbel geen geschiedenisboek is, daarvoor ontbreken er te veel details, die juist voor de historicus van groot belang zijn. De feiten van de bijbelse geschiedenis zijn betrouwbaar, ze zijn echt zó gebeurd, maar ze zijn opgeschreven als heilsgeschiedenis. Het gaat in Gods Woord erom dat we het heil, de redding van zonde en dood, verstaan en omarmen. Tot onze eigen en eeuwige zegen.


Het evangelie van Lucas verwijst naar de regeerperiode van keizer Augustus om aan te geven in welke tijd Jezus Christus werd geboren. Het is dus de bedoeling van Lucas – hoewel hij arts was – de geschiedenis op te schrijven. Wie is die Keizer Augustus eigenlijk? De Bijbel vertelt ons niet meer dan zijn naam. Hij werd in het jaar 63 vóór Christus in Rome geboren als Gaius Octavianus. Hij was een achterneef van keizer Julius Caesar en kwam in 45 v. Chr. in het testament van Julius Caesar en kreeg als volledige naam: Gaius Julius Caesar Octavianus. In 44 voor Christus werd Julius Caesar door Brutus vermoord. Octavianus was toen pas 18 jaar oud. Na veel strijd onder de machtshebbers van Rome, kwam er een driemanschap om het rijk te besturen, waarvan ook Octavianus deel uit maakte, samen met Marcus Antonius en de legeraanvoerder Lepidus. Octavianus werd al spoedig een wrede heerser, die velen liet ombrengen.

Octavianus en Marcus Antonius konden het goed vinden. De laatste trouwde met een zus van Octavianus, maar trouw was hij niet aan haar. Hij kreeg iets met Cleopatra, de koningin van Egypte. Uiteindelijk kwam er in het jaar 31 vóór Christus, een gewapende strijd tussen de legers van Octavianus en Marcus Antonius. Een zeeslag tegen de gezamenlijke vloot van Cleopatra en Marcus Antonius beslechtte de machtsstrijd in het voordeel van Octavianus. Cleopatra en Marcus Antonius pleegden op hun vlucht zelfmoord. Cleopatra had eerder al een zoon van de vermoorde Julius Caesar. Deze, Caesarion heette hij, werd ook vermoord. Octavianus lijfde Egypte in bij het Romeinse rijk. Hij werd in datzelfde jaar de alleenheerser over het gehele Romeinse rijk. Hij kreeg van de Senaat in Rome een eretitel: Augustus – letterlijk de Verhevene.
Die senatoren hadden veel macht aan het hof te Rome. De onderlinge rivaliteit en de grote mate van onbetrouwbaarheid maakte het noodzakelijk dat keizer Augustus steeds op slimme wijze de zaak onder de duim moest zien te houden, wilde hij niet, als zijn voorganger Julius, door leden van dit gezelschap worden omgebracht.
Augustus was niet alleen de politieke en militaire alleenheerser, maar ook de opperpriester in de Romeinse religie, de Pontifex Maximus.
De lange periode van betrekkelijke vrede die toen aanbrak in het Romeinse rijk wordt de Pax Romana genoemd. Grenzen waren afgebakend, de economie draaide bijna overal goed en de handelsvloot werd beschermd tegen piraterij. Keizer Augustus werd overal in zijn rijk vereerd door redenaars, schrijvers en kunstenaars. Grote namen als Horatius en Vergilius vinden we in dit gezelschap terug. Rome werd één groot kunstwerk door haar fraaie gebouwen en tempels in kostbaar marmer opgetrokken. Keizer Augustus stierf in het jaar 14 na Christus en werd opgevolgd door zijn stiefzoon Tiberius, die hij al eerder had aangesteld als mederegent. Augustus is 76 jaar geworden.

In dit rijk onder keizer Augustus vond een wereldomvattende gebeurtenis plaats, die echter aan de rest van het rijk – althans voor zover wij weten – voorbij is gegaan. Quirinius – een regionaal politiek regeerder in dat Romeinse rijk – voerde het bewind over Syrië. Het land Israël was van dat gebied een onderdeel.

In de regeerperiode van deze keizer kwam Gods Zoon naar deze wereld, om uiteindelijk te sterven aan een kruis, een Romeinse terechtstelling.

Eens komt Hij als Koning van Israël naar deze wereld terug. Ook dat zal plaatsvinden temidden van turbulente gebeurtenissen en wel in datzelfde, nu herstelde, Romeinse wereldrijk: Europa.
De dictator van dat rijk wordt de Antichrist genoemd. Zijn Pax Romana loopt uit op de grootste verdrukking aller tijden.

De Bijbel is een actuele boodschap, toen en nu. Wie het leest geve er acht op!

Feike ter Velde