De wereld van president Barack Obama

Feike ter Velde • 85 - 2009 • Uitgave: 3
De wereld van president Barack Obama

De nieuwe Amerikaanse president, Barack Hoessein Obama, begint aan zijn eerste ambtsperiode, in een geheel nieuwe wereldsituatie. Het achterliggende jaar was een rampjaar voor de wereldeconomie, nadat eerst het raamwerk van de financiële wereld was ingestort. Dat betekent dat hij alle aandacht zal moeten besteden aan de Amerikaanse economie, om het land te redden. Maar internationaal gebeuren er ook allerlei dingen die niet aan de vrije wereld voorbij kunnen gaan. We moeten steeds meer de krant naast de Bijbel leren lezen, letten op de tekenen van de tijd, die helaas aan de meesten voorbij gaat!


De Russische premier, Vladimir Poetin, is bijna dagelijks in het nieuws met allerlei ontwikkelingen rond Rusland, de Russische politiek en vooral als het gaat om zijn streven straks voor een lange periode aan de macht te komen. Rusland krijgt, zeker in Europa, een steeds sterkere machtspositie en wil die uitbreiden naar andere delen van de wereld. Poetin heeft een strategie die moet dienen om de Amerikaanse positie als enige wereldmacht te ondermijnen en zelf omhoog te klauteren uit het dal waar Rusland, na de ineenstorting van de Sovjet-Unie, in terecht kwam.
Hij heeft sterke troeven. Bij de groeiende energietekorten wereldwijd verwerft Rusland een politiek wapen, namelijk zijn enorme voorraden aan aardgas. De laatste decennia - na de koude oorlog - is West-Europa steeds afhankelijker geworden van Rusland waar het om energie gaat. Tot ieders schrik gebruikt Poetin dit als politiek wapen in zijn streven naar die oude machtspositie van weleer, met Poetin als de moderne tsaar.

In navolging van Poetin streeft ook de Venezolaanse president, Hugo Chavez, naar verandering van de grondwet om zeker tot 2021 aan de macht te kunnen blijven. De beide mannen en hun landen staan in een goede relatie. Chavez kan de Russische steun goed gebruiken en de Russen streven naar vaste voet op het Amerikaanse continent in verband met de Amerikaanse plannen om een raketschild te bouwen in Europa. Niet alleen Vladimir Poetin vindt een open deur bij Venezuela, ook de Iraanse president Ahmadinejad is er hartelijk welkom. Er draaien al enkele ‘ontwikkelingsprogramma’s’ in Venezuela gefinancierd door Iran. Het afgelopen jaar werden er gezamenlijke vlootoefeningen gehouden van Russische vlooteenheden met die van Venezuela in het Caribische gebied. Russische presentie in het Caribische gebied was na de koude oorlog niet meer voorgekomen. Er deden op z’n minst zestienhonderd(!) Russische marineofficieren aan de vlootoefeningen mee. Het is de bedoeling dat er in 2009 ook gezamenlijke oefeningen met de luchtmacht worden gehouden. Er waren al twee zware Russische bommenwerpers aanwezig bij de afgelopen militaire oefeningen in Venezuela.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse zaken, Condoleezza Rice, verklaarde dat het Rusland van Vladimir Poetin een gevaarlijk spel speelt. Zo ongeveer tegelijkertijd verklaarde de Russische generaal, Nikolai Y. Solovtsov, dat het Russische leger bezig is het eigen raketarsenaal sterk te moderniseren. Hugo Chavez maakte vorig jaar een reisje naar Zuid-Rusland om daar met de Russische president, Dimitri Medvedev, die niet meer is dan een stroman van Poetin zeggen Ruslandkenners, van gedachten te wisselen over versteviging van de wederzijdse vriendschap, die haar grond vindt in een wederzijdse “bestrijding van de Amerikaanse dominantie in de wereld.” Venezuela is een van de beste klanten van Rusland als het gaat om de aankoop van militair materieel. Eén van de meest regelmatige Russische bezoekers aan Chavez is de rechterhand van Poetin, Igor Sechin. Hij staat bekend om zijn afkeer van de Verenigde Staten. In de jaren ’80 werkte hij voor de Russische geheime dienst (KGB), vooral in Afrika. Ook Poetin werkte voor de KGB en had zijn opleiding in Oost-Duitsland genoten. Nu is Sechin de specialist van Poetin in Zuid-Amerika en dan vooral in Venezuela, met een president die Amerika evenzeer haat als hijzelf.
De vrees is niet ongegrond dat Rusland werkt aan plannen om op langere termijn Russische ballistische raketten te installeren in Venezuela, als tegenmaatregel tegen het Amerikaanse raketschild in Polen en Tsjechië. Dat raketschild is volgens Amerika bedoeld om Europa te beschermen tegen de toenemende dreiging van Iraanse raketten, die over niet al te lange tijd mogelijk kunnen worden voorzien van atoomkoppen. Die dreiging is voor Europa onaanvaardbaar, vooral met een onberekenbare politieke leider als Ahmadinejad. Bovendien sprak de Russische president Medvedev dreigende woorden aan het adres van de Verenigde Staten bij de verkiezing van Barack Obama tot president en wel over de installatie van Russische raketten in Kaliningrad, vlak aan de grens van West-Europa, als antwoord op het Amerikaanse raketschild. Een felicitatie aan Obama kwam niet over de lippen van de Russische president. Dat is toch veelzeggend.

De Amerikaanse minister van Defensie, Robert M. Gates, zei in november dat Rusland niets van dit raketschild heeft te vrezen, omdat het niet Rusland maar Iran tot doel heeft. Maar dat vertrouwen de Russen niet, die overigens zelf de beste relaties met Iran onderhouden. Die driehoek, Rusland-Venezuela-Iran is bedreigend voor heel het vrije Westen, in een wereld die steeds meer politieke onzekerheden in zich bergt. Eén van de andere speerpunten in de Russische buitenlandse politiek betreft ook Oekraïne. De voortdurende ruzie over de Russische gasleveranties aan dat land is daar een onderdeel van. Sinds de zogenaamde Oranjerevolutie in Oekraïne, waarbij het Russische juk werd afgeworpen en dat land zich ervoor inzette lid van de NAVO te worden, krijgt het voortdurende kleine en grotere pesterijen van Rusland te verduren, net als Georgië, ook een voormalige Sovjetrepubliek. Rusland wil in ieder geval NAVO-lidmaatschap van deze beide landen voorkomen. Dat levert veel politieke spanningen op, juist omdat in deze landen ook veel oorspronkelijke Russen wonen, die juist toenadering tot Rusland willen en niets willen weten van aansluiting bij de NAVO of bij de Europese Unie.
De gasleverantie aan Oekraïne is een sterk wapen in de handen van Poetin om dat land zijn wil op te leggen. Hij verhoogde de gasprijs voor 2009 tot $ 250,- per duizend kubieke meter; dat was in 2008 $ 179,- ; een forse verhoging in een tijd dat de olieprijzen dramatisch zijn gedaald. Oekraïne is afhankelijk van dat aardgas voor zijn energievoorziening. De leveranties voor West-Europa lopen via een pijpleiding dwars door Oekraïne en dat maakt de zaak politiek kwetsbaar en uiteindelijk niet ongevaarlijk. Rusland is economisch afhankelijk van de gasinkomsten naar West-Europa. Olie- en gasexport is zestig procent van het staatsbudget van Rusland. De daling van de olieprijzen raakt ook de Russische economie heel hard.

Bij alle spanningen is er nog het Midden-Oosten met de bedreigingen voor Israël door vijandige landen rondom. In een snelle militaire actie vernietigde de Israëlische luchtmacht vorig jaar een vermoedelijke nucleaire fabriek middenin de woestijn van Syrië. Nu overweegt Rusland om S-300 raketten te installeren in Syrië om, zegt Rusland, het militaire evenwicht in het Midden-Oosten te herstellen. Dat het uiterst gevaarlijke Syrië aan deze rakettechnologie komt en die ook aan Iran zou kunnen doorleveren is een doemscenario. Israël en Amerika zullen op deze activiteiten van Rusland moeten reageren en dat zal niet eenvoudig worden. Het was niet zonder betekenis dat een Russisch vlooteskader in oktober vorig jaar een Syrische haven aandeed en ook nog even een bezoek aan de haven van Tripoli (Libië) bracht. Rusland bouwt bovendien een moderne haven in de tweede Syrische havenstad Latakia.
De oorlog in Gaza staat niet op zichzelf. Iran is de grote financier van Hamas, evenals van Hezbollah in Libanon. Men tracht Israël in de tang te krijgen. Als Israël te ver zou verzwakken zou Syrië kunnen overwegen, gesteund door Iran, zich te mengen in de strijd om de grote wens Israël te vernietigen te verwezenlijken. Hamas is er helemaal klaar voor en moet daarom worden beteugeld, om niet een te groot gevaar voor Israël te worden. In het handvest van Hamas staat o.a.: Allah is ons doel, Mohammed ons voorbeeld, de Koran onze grondwet, de Jihad ons pad en sterven voor Allah onze meest verheven wens (artikel 8). Deze inspiratie maakt een guerrillaoorlog in Gaza voor elke Israëlische soldaat tot een nachtmerrie.

Europa zal trachten economisch op de been te blijven en als dat lukt kan dat leiden tot een grotere invloed van de Euro in het wereldwijde betalingsverkeer. De dollar zakt dan verder weg, New York blijft niet langer het financiële hart van de wereld, maar dat zal Londen weer worden. Naast alle economische malaise in het nieuwe jaar is er de dreiging van oorlog tussen landen als India en Pakistan, beide met de atoombom. Het verhaal in Irak is nog lang niet uit voor de Verenigde Staten en Afghanistan ziet de kracht van de Taliban alleen maar toenemen. Osama bin Laden en de zijnen leven nog steeds en het moslimfundamentalisme in Pakistan blijft groeien en zal de hele regio in grote problemen brengen.

President Barack Obama staat voor een gigantische klus in een snel veranderende wereld, met de meest donkere wolken aan de horizon. In deze wereld hebben christenen de opdracht te bidden voor allen die in hoogheid zijn gezeten. Laten wij ook bidden voor de nieuwe Amerikaanse president, opdat hij de juiste maatregelen zal treffen, goede wetten zal maken en zal regeren bij de gratie van de levende God, opdat wij een gerust leven mogen leiden. Hoe het ook zal worden: wij mogen vast staan op het fundament van Gods Woord, dat ons spreekt van verleden, heden en toekomst.

Feike ter Velde