Een geestelijke vernieuwing in de traditionele kerken?

ds. Hans Esbach • 79 - 2003/04 • Uitgave: 13
Een geestelijke vernieuwing in de traditionele kerken?

In het augustusnummer van Christianity Today verscheen een zeer lezenswaardig verhaal over geestelijke vernieuwing in de traditionele kerken in de Verenigde Staten. Sinds het midden van de jaren ’60 is hier een groeiende beweging van evangelische christenen, die zich inzet voor de traditionele kerken zoals de Verenigde Presbyteriaanse kerk en de Methodistenkerk.

Was de werkelijkheid tot nu toe vaak zo, dat mensen met een orthodoxe opvoeding langzaam maar zeker opschoven naar liberalisme, nu lijkt een omgekeerde trend waarneembaar. Grote protestantse kerkgenootschappen keren terug tot orthodox christendom. De krantenkoppen lijken deze beweging weliswaar nog niet te bevestigen, maar onder de oppervlakte groeit de nieuwe beweging met een enorme vitaliteit. Vernieuwingsbewegingen zijn meer dan ooit toegewijd om te blijven functioneren binnen de kaders van hun kerkgenootschappen. Daarbij wordt nauw samengewerkt met para-kerkelijke bewegingen. Uit onderzoek blijkt tevens, dat de predikanten in de vernieuwingsbeweging gemiddeld jonger zijn dan hun liberale collega’s.

In Christianity Today worden ook zwakke plekken aangewezen van de evangelische vernieuwingsbewegingen. Zo hebben evangelische christenen doorgaans een hekel aan kerkpolitiek en laten dat gebied daardoor in handen van liberale theologen. Men heeft de neiging de volle nadruk te leggen op het functioneren van de plaatselijke gemeenten en is daardoor niet of nauwelijks geïnteresseerd in wat er bovenplaatselijk gebeurt. Daardoor zijn ze in classes en synodes ondervertegenwoordigd.

Gevolg is, dat op het grondvlak positieve dingen gebeurden, mensen tot geloof kwamen, maar dat er niets veranderde in de leiding van de kerk en in haar propaganda voor liberaal-theologische en ethische standpunten. Onderzoeken hebben duidelijk gemaakt, dat het grondvlak van de kerk veel orthodoxer is dan haar leiderschap.

De uitkomsten van dit Amerikaanse onderzoek lijken ook voor Nederland van belang te zijn. Voor het eerst in de geschiedenis hebben evangelische christenen binnen de Protestantse Kerk in Nederland (de Samen op Weg kerken) zich georganiseerd in het Evangelisch Werkverband.
Deze kerkelijke vernieuwingsbeweging zet zich in voor geestelijke vernieuwing in het leven van individuele personen en plaatselijke gemeenten, onder meer door het opzetten van een fijnmazig netwerk van kleine groepen, de Gemeente Groei Groepen. Inmiddels zijn meer dan 1200 van deze kringen actief in die kerk. Maar er zijn ook volop contacten met de leiding van de kerk en men doet van zich horen, zowel op theologisch als op ethisch gebied. Het lijkt er daarbij op, dat het Evangelisch Werkverband (EW) oor vindt in de kerk, zowel op het grondvlak als in de landelijke organen. Duizenden mensen weten zich betrokken bij deze nieuwe beweging.
Ook het EW werkt daarbij nauw samen met diverse para-kerkelijke bewegingen in Nederland. Zo werd onlangs de website www.kerkelijkedienstverlening.nl geopend, waar parakerkelijke bewegingen hun cursussen kunnen aanbieden binnen de SoW kerken.
Ook op missionair gebied probeert het EW nieuwe impulsen te geven aan de kerk. Via www.kerkindebuurt.nl kan informatie worden ingewonnen over een missionair project, dat in samenwerking met EB-Media is opgezet.

Dat vernieuwing van de kerk echter niet ‘georganiseerd’ kan worden moge duidelijk zijn. Daarom wil het EW primair een gebedsbeweging zijn. Het komende jaar zal ze daarom met name nadruk leggen op het slotgebed in de verklaring van de éénwording van de SoW kerken: ‘Kom Heilige Geest, vernieuw uw kerk’.

Informatie over het Evangelisch Werkverband en haar inzet in de Samen op Weg kerken kan verkregen worden op hun adres:
Evangelisch Werkverband.
Hoofdstraat 260, 3972 LL Driebergen.
Tel. 0343- 510571.
Email: kantoor@ewv.nl
website: www.ewv.nl.

ds. Hans Esbach