Gods andere kalender - Grote Verzoendag en Loofhuttenfeest
Arno Lamm & Miel Vanbeckevoort • 86 - 2010 • Uitgave: 19
Gods andere Kalender
In het voorgaand artikel bespraken we het Bazuinenfeest, dat in verband wordt gebracht met de aanstaande opname van de Bruid.
Na de vier voorjaarsfeesten, die al door Jezus Christus zijn vervuld bij Zijn eerste komst en het Bazuinenfeest, dat het vertrek van de Bruid aankondigt, blijven er nog twee najaarsfeesten over die ook precies op de dag nauwkeurig door Jezus als Koning zullen worden vervuld. Uit dit artikel zal blijken dat de toekomstige profetische vervulling van deze feesten Gods een diepe betekenis heeft voor elke gelovige.
Grote Verzoendag – Yom Kippur
Tussen het einde van het Bazuinenfeest en de start van de Grote Verzoendag liggen - niet toevalligerwijs - iets meer dan zeven dagen.1 Zou dit door God gegeven tijdspatroon een voorafschaduwing van de zeven jaren tussen de Opname en Grote Verdrukking kunnen zijn?
Op Tishri 10 2 is de dag aangebroken waarop de gelovigen zichzelf verootmoedigen voor God. God brengt verzoening en het volk Israël wordt die dag van zijn zonden gereinigd 3 voor Gods aangezicht.4 Deze dag is de meest heilige dag van het jaar.
De hogepriester neemt op deze dag een stier en twee geiten. De stier wordt geofferd ter verzoening van de zonden van de hogepriester en zijn familie. Daarna neemt de hogepriester de twee identieke geiten. Door het gooien van het lot wordt één van de twee geiten geofferd voor de Here.
De andere geit (de zondebok, ‘Azazel’ genoemd) wordt niet geofferd, maar de woestijn ingestuurd nadat de hogepriester zijn handen op de kop heeft gelegd, onder belijdenis van de ongerechtigheden der Israëlieten. Zo draagt deze bok dan ‘al hun ongerechtigheden naar een onvruchtbaar land’.5
Vele christenen zullen bij het lezen hiervan zeggen dat Grote Verzoendag geen feest meer is dat zij dienen te vieren. Jezus Christus, de hogepriester naar de orde van Melchizedek, verzoende hen immers met God doordat Hij, die Zelf geen zonde kende, als zoenoffer stierf voor hun zonden. Het is inderdaad juist dat Jezus Christus in deze betekenis de Grote Verzoendag reeds heeft vervuld. De profetische betekenis van het feest laat iets anders zien.
De Grote Verzoendag zal immers pas definitief en volledig vervuld zijn bij Jezus’ Wederkomst, waarbij Hij complete verzoening en redding zal brengen voor het deel van het volk Israël dat Hem (h)erkennen zal. Gods patronen laten zien dat Jezus bij Zijn wederkomst exact op de Grote Verzoendag Zijn voeten op de Olijfberg 6 zal zetten.
Is het niet een adembenemend beeld dat Mozes - als ‘type’ van Jezus Christus in het Oude Testament - ook exact op Yom Kippur voor de tweede (!) keer afdaalde van de berg Sinai naar het volk. Mozes droeg toen de stenen tafelen als teken van Gods verzoenende en blijvende betrokkenheid met Zijn volk. God wil echter Zijn wet schrijven op de harten van allen die deel hebben aan Zijn Nieuw Verbond.7
Deze feestdag heeft daarom nog een uiterst belangrijke profetische vervulling nodig en hij blijft ook voor allen, ‘die als wilde takken op de Edele Olijf ’ zijn geënt, van grote betekenis, een betekenis die wij binnen de context van dit artikel niet volledig kunnen duiden.8 Eén vraag mogen wij onszelf in ieder geval stellen: hoe vaak bidden wij voor die volledige vervulling en voor de vrede van Jeruzalem? 9 Beseffen wij dat een nu snel komende Yom Kippur de dag van voleinding zal zijn, een dag waarop God het laatste woord zal hebben, waarbij de ‘wederoprichting van alle dingen’ definitief zal worden bezegeld? 10
De aardse hogepriester had bij het betreden van het Heilige der Heiligen een wit kleed aan dat - na de offerande en het sprenkelen van het bloed - onder het bloed zat. Als Jezus Christus terugkomt, zal ook Hij bekleed zijn met een kleed dat geverfd is in bloed.11 Dit is weer een onmiskenbare verwijzing naar Yom Kippur, waaruit wij eens te meer mogen begrijpen dat Koning Jezus dit feest letterlijk op de dag zelf zal komen vervullen.
De dag dat Jezus Christus als Koning zal terugkeren op aarde is evenwel nog niet dé dag waarop wereldwijd de vrede aanbreekt. Israël zal Jezus Christus als de Messias weliswaar (h)erkennen, maar de satan en zijn leger zullen alles proberen om de heerschappij van Jezus als Koning van de aarde te verhinderen. In de eerste helft van de Grote Verdrukking zal de satan daarom via de antichrist en de valse profeet op een slinkse wijze het laatste deel van zijn plan willen volvoeren, om de complete alleenheerser over de aarde te worden.
De Bruid - als ‘tegenhouder’ - is dan van de aarde verdwenen.12 Nadat hij zich halverwege de Grote Verdrukking in de tempel in Jeruzalem zal uitroepen tot God en hij het dagelijks offer zal doen stoppen, zal ook de finale periode zijn aangebroken van ‘Jakobs verdrukking’. Dit is niet alleen een tijd waarin de tegenstander ‘allen die het getuigenis van Jezus hebben’ zal willen vermoorden. Het zal ook een tijd zijn van Gods gramschap,13 waarin Hij Zijn engelen zal uitsturen om naar Zijn gerechtigheid te vergelden. Dit is ook de periode waarin de satan en zijn ‘engelen’ uit de hemelse gewesten zullen zijn verwijderd14 en nog slechts een kleine tijd op aarde actief kunnen zijn.
Satan zal aan het eind van de Grote Verdrukking bijna zover zijn dat hij de hele wereld in een totale chaos zal hebben gestort. Israël staat dan bijna op het punt om als volk compleet vernietigd te worden. Jezus zegt zelfs dat als die dagen niet ingekort zouden worden, geen schepsel op aarde in leven blijft, ook de overgebleven Joden niet.15 Zo erg zal het dan zijn.
De Bijbel geeft in feite al een paar duizend jaren aan wat alleen met de moderne technologie is mogelijk geworden: zonder de moderne nucleaire, biologische, chemische en andere wapens zou de satan niet op dit punt van een potentiële vernietiging van de hele wereldbevolking kunnen komen. Pas de laatste jaren is dit ‘technologisch’ mogelijk geworden. Straks zal dat ook ‘politiek’ het geval worden, als de bedrogen en zondige wereld alles in handen geeft van één politieke wereldheerser.
De Bijbel beschrijft dat ‘Hij die bekleed is met een kleed dat in bloed is geverfd’ alle volken zal verzamelen bij Megiddo (beter bekend als Armageddon), waarna deze wereldheerser en de afvallige koningen van deze aarde verslagen zullen worden. Dan zullen de antichrist en de valse profeet in de poel des vuurs geworpen worden.16 Ook ‘Armageddon’ heeft dus nog een (bloedige) link met Yom Kippur!
Het Loofhuttenfeest (Sukkot)
Het Loofhuttenfeest duurt 7 dagen 17 en begint op de 15e Tishri. Het Hebreeuwse woord Sukkot betekent ‘tabernakels’ of ‘hutten’. In tegenstelling tot het ernstige Yom Kippur is het Loofhuttenfeest een feest van vreugde. De zonden van het afgelopen jaar waren nu in het Israël van destijds bedekt. Het feest herinnert aan het moment dat de Israëlieten in hutten leefden, tijdens hun verblijf in de woestijn.18 Het herinnert er ook aan dat God in de woestijn op een bovennatuurlijke manier bij hen was, door de wolkkolom.
Profetisch is het Loofhuttenfeest een voorafschaduwing van de tijd dat Jezus als Koning op aarde zal zijn en dat alles onder Zijn zichtbare heerschappij zal vallen, tijdens het duizendjarig Vrederijk. Ook hier lopen de feesten helemaal synchroon met de wereldgebeurtenissen die zullen plaatsvinden in Gods verlossingsplan. Er ligt tussen de vervulling van het Bazuinenfeest en de uiteindelijke vervulling van de Grote Verzoendag en het Loofhuttenfeest naar verwachting een periode van maximaal 7 jaar en enkele dagen.
In het Johannes evangelie 19wordt verwezen naar het Loofhuttenfeest: ‘Het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond en wij hebben zijn heerlijkheid aanschouwd.’ Eigenlijk staat er weer niet toevallig dat Jezus onder ons heeft ‘getabernakeld’, een verwijzing naar het Loofhuttenfeest.
Einde van de oogst
Als het duizendjarig vrederijk aanbreekt, zal de ‘mensenoogst’ op allerlei manieren zijn geoogst. Na het Loofhuttenfeest staat er niets meer in het veld. Dit volledig ten einde zijn van de oogst wordt gevolgd door de start van het Vrederijk. Een nieuwe periode zal dan zijn aangebroken.
Het Loofhuttenfeest is het Feest waarvan de Bijbel zegt dat het ook in het duizendjarig Vrederijk door alle naties gevierd zal moeten worden. Daarom wordt aan dit feest ook wel de naam ‘Feest van de naties’ verbonden. God verplicht alle volken om dit feest in het Vrederijk te vieren, als herinnering aan Zijn volmaakte verlossingsplan - dat in Zijn Feesten en Tijden wordt gesymboliseerd - én aan het feit dat God onder de mensen kwam wonen.
Maar er is ook een andere reden waarom dit Feest gevierd zal blijven worden: Het blijkt de aardse geboortedag van Jezus Christus te zijn geweest. Wij hopen in een van de volgende artikelen hierop terug te komen.
Hoewel het Vrederijk een rijk van vrede is, zal niet elk volk meteen vrijwillig onder de heerschappij van Israël en Zijn Koning willen leven. Volken die dit feest niet vieren zullen geen regen krijgen 20 of ze zullen door plaag verwoest worden. In onze tijd zien wij reeds wat de gevolgen zijn als een land geen of juist te veel regen krijgt. Dit zijn slechts de barensweeën, zoals de Bijbel ze beschrijft in de evangeliën.
Kijkt U met uw hele hart uit naar de woning die de Vader voor de Bruid heeft voorbereid in het hemelse Jeruzalem en waarin de uitverkorenen hun intrek zullen nemen na het Bazuinenfeest? 21
Zodra de opname van de Bruid heeft plaatsgevonden zal de precieze tijdslijn bekend zijn die erop zal uitmonden dat dé Overwinnaar Jezus Christus op Yom Kippur Zijn voeten op de Olijfberg zal zetten. De ‘Loofhut’, de tent van God zal dan bij de mensen zijn en Hij zal bij hen wonen. Wie overwint zal deze dingen beërven. Bent U een overwinnaar? 22
Miel Vanbeckevoort en Arno Lamm
Voetnoten:
1 Er zijn ook 10 ‘dagen van ontzag’ tussen de aanvang van het Bazuinenfeest en Grote Verzoendag
2 In 2010 op 18 september, startend bij zonsondergang van de 17e op onze Gregoriaanse kalender
3 Het ging hier om onbewuste zonden. Voor de andere moesten aparte offers worden gebracht.
4 Leviticus 16:30-31 en 23:27-28,31
5 Zie ook Leviticus 16:21-22. Om te voorkomen dat de geit terug zou komen gaan er verhalen rond dat deze geit ook wel ver buiten de stad of het tentenkamp van een rots af werd gegooid.
6 Zacharia hoofdstuk 13, Ezechiël 36:25-27, Romeinen 11:26-27
7 Zie o.a. Jeremia 31:31-34
8 Zie Romeinen 11:17
9 Psalm 122
10 Handelingen 3:21
11 Openbaring 19:13
12 2 Tessalonicenzen 2:7
13 Openbaring 15:1 e.v.
14 Openbaring 12:7-9
15 Matteüs 24:22
16 Openbaring 19:11-21. De satan zal dan nog niet in de poel des vuurs geworpen worden; hij wordt gebonden en hij zal in de afgrond opgesloten worden, voor een periode van 1000 jaar. Daarna zal de satan nog een keer worden losgelaten om de volkeren te verleiden. Ook dan zal blijken dat men opnieuw openstaat voor zijn verleidingen, ondanks het feit dat de Woord Gods zich over de aarde zal hebben verspreid. Zie Openbaring 20:7-10.
17 Leviticus 23:34, Deuteronomium 16:13
18 Leviticus 23:42
19 Johannes 1:14
20 Zacharia 14:1-9, 16-18
21 Openbaring 21:1-7
22 Zie Openbaring 2 en 3
In het voorgaand artikel bespraken we het Bazuinenfeest, dat in verband wordt gebracht met de aanstaande opname van de Bruid.
Na de vier voorjaarsfeesten, die al door Jezus Christus zijn vervuld bij Zijn eerste komst en het Bazuinenfeest, dat het vertrek van de Bruid aankondigt, blijven er nog twee najaarsfeesten over die ook precies op de dag nauwkeurig door Jezus als Koning zullen worden vervuld. Uit dit artikel zal blijken dat de toekomstige profetische vervulling van deze feesten Gods een diepe betekenis heeft voor elke gelovige.
Grote Verzoendag – Yom Kippur
Tussen het einde van het Bazuinenfeest en de start van de Grote Verzoendag liggen - niet toevalligerwijs - iets meer dan zeven dagen.1 Zou dit door God gegeven tijdspatroon een voorafschaduwing van de zeven jaren tussen de Opname en Grote Verdrukking kunnen zijn?
Op Tishri 10 2 is de dag aangebroken waarop de gelovigen zichzelf verootmoedigen voor God. God brengt verzoening en het volk Israël wordt die dag van zijn zonden gereinigd 3 voor Gods aangezicht.4 Deze dag is de meest heilige dag van het jaar.
De hogepriester neemt op deze dag een stier en twee geiten. De stier wordt geofferd ter verzoening van de zonden van de hogepriester en zijn familie. Daarna neemt de hogepriester de twee identieke geiten. Door het gooien van het lot wordt één van de twee geiten geofferd voor de Here.
De andere geit (de zondebok, ‘Azazel’ genoemd) wordt niet geofferd, maar de woestijn ingestuurd nadat de hogepriester zijn handen op de kop heeft gelegd, onder belijdenis van de ongerechtigheden der Israëlieten. Zo draagt deze bok dan ‘al hun ongerechtigheden naar een onvruchtbaar land’.5
Vele christenen zullen bij het lezen hiervan zeggen dat Grote Verzoendag geen feest meer is dat zij dienen te vieren. Jezus Christus, de hogepriester naar de orde van Melchizedek, verzoende hen immers met God doordat Hij, die Zelf geen zonde kende, als zoenoffer stierf voor hun zonden. Het is inderdaad juist dat Jezus Christus in deze betekenis de Grote Verzoendag reeds heeft vervuld. De profetische betekenis van het feest laat iets anders zien.
De Grote Verzoendag zal immers pas definitief en volledig vervuld zijn bij Jezus’ Wederkomst, waarbij Hij complete verzoening en redding zal brengen voor het deel van het volk Israël dat Hem (h)erkennen zal. Gods patronen laten zien dat Jezus bij Zijn wederkomst exact op de Grote Verzoendag Zijn voeten op de Olijfberg 6 zal zetten.
Is het niet een adembenemend beeld dat Mozes - als ‘type’ van Jezus Christus in het Oude Testament - ook exact op Yom Kippur voor de tweede (!) keer afdaalde van de berg Sinai naar het volk. Mozes droeg toen de stenen tafelen als teken van Gods verzoenende en blijvende betrokkenheid met Zijn volk. God wil echter Zijn wet schrijven op de harten van allen die deel hebben aan Zijn Nieuw Verbond.7
Deze feestdag heeft daarom nog een uiterst belangrijke profetische vervulling nodig en hij blijft ook voor allen, ‘die als wilde takken op de Edele Olijf ’ zijn geënt, van grote betekenis, een betekenis die wij binnen de context van dit artikel niet volledig kunnen duiden.8 Eén vraag mogen wij onszelf in ieder geval stellen: hoe vaak bidden wij voor die volledige vervulling en voor de vrede van Jeruzalem? 9 Beseffen wij dat een nu snel komende Yom Kippur de dag van voleinding zal zijn, een dag waarop God het laatste woord zal hebben, waarbij de ‘wederoprichting van alle dingen’ definitief zal worden bezegeld? 10
De aardse hogepriester had bij het betreden van het Heilige der Heiligen een wit kleed aan dat - na de offerande en het sprenkelen van het bloed - onder het bloed zat. Als Jezus Christus terugkomt, zal ook Hij bekleed zijn met een kleed dat geverfd is in bloed.11 Dit is weer een onmiskenbare verwijzing naar Yom Kippur, waaruit wij eens te meer mogen begrijpen dat Koning Jezus dit feest letterlijk op de dag zelf zal komen vervullen.
De dag dat Jezus Christus als Koning zal terugkeren op aarde is evenwel nog niet dé dag waarop wereldwijd de vrede aanbreekt. Israël zal Jezus Christus als de Messias weliswaar (h)erkennen, maar de satan en zijn leger zullen alles proberen om de heerschappij van Jezus als Koning van de aarde te verhinderen. In de eerste helft van de Grote Verdrukking zal de satan daarom via de antichrist en de valse profeet op een slinkse wijze het laatste deel van zijn plan willen volvoeren, om de complete alleenheerser over de aarde te worden.
De Bruid - als ‘tegenhouder’ - is dan van de aarde verdwenen.12 Nadat hij zich halverwege de Grote Verdrukking in de tempel in Jeruzalem zal uitroepen tot God en hij het dagelijks offer zal doen stoppen, zal ook de finale periode zijn aangebroken van ‘Jakobs verdrukking’. Dit is niet alleen een tijd waarin de tegenstander ‘allen die het getuigenis van Jezus hebben’ zal willen vermoorden. Het zal ook een tijd zijn van Gods gramschap,13 waarin Hij Zijn engelen zal uitsturen om naar Zijn gerechtigheid te vergelden. Dit is ook de periode waarin de satan en zijn ‘engelen’ uit de hemelse gewesten zullen zijn verwijderd14 en nog slechts een kleine tijd op aarde actief kunnen zijn.
Satan zal aan het eind van de Grote Verdrukking bijna zover zijn dat hij de hele wereld in een totale chaos zal hebben gestort. Israël staat dan bijna op het punt om als volk compleet vernietigd te worden. Jezus zegt zelfs dat als die dagen niet ingekort zouden worden, geen schepsel op aarde in leven blijft, ook de overgebleven Joden niet.15 Zo erg zal het dan zijn.
De Bijbel geeft in feite al een paar duizend jaren aan wat alleen met de moderne technologie is mogelijk geworden: zonder de moderne nucleaire, biologische, chemische en andere wapens zou de satan niet op dit punt van een potentiële vernietiging van de hele wereldbevolking kunnen komen. Pas de laatste jaren is dit ‘technologisch’ mogelijk geworden. Straks zal dat ook ‘politiek’ het geval worden, als de bedrogen en zondige wereld alles in handen geeft van één politieke wereldheerser.
De Bijbel beschrijft dat ‘Hij die bekleed is met een kleed dat in bloed is geverfd’ alle volken zal verzamelen bij Megiddo (beter bekend als Armageddon), waarna deze wereldheerser en de afvallige koningen van deze aarde verslagen zullen worden. Dan zullen de antichrist en de valse profeet in de poel des vuurs geworpen worden.16 Ook ‘Armageddon’ heeft dus nog een (bloedige) link met Yom Kippur!
Het Loofhuttenfeest (Sukkot)
Het Loofhuttenfeest duurt 7 dagen 17 en begint op de 15e Tishri. Het Hebreeuwse woord Sukkot betekent ‘tabernakels’ of ‘hutten’. In tegenstelling tot het ernstige Yom Kippur is het Loofhuttenfeest een feest van vreugde. De zonden van het afgelopen jaar waren nu in het Israël van destijds bedekt. Het feest herinnert aan het moment dat de Israëlieten in hutten leefden, tijdens hun verblijf in de woestijn.18 Het herinnert er ook aan dat God in de woestijn op een bovennatuurlijke manier bij hen was, door de wolkkolom.
Profetisch is het Loofhuttenfeest een voorafschaduwing van de tijd dat Jezus als Koning op aarde zal zijn en dat alles onder Zijn zichtbare heerschappij zal vallen, tijdens het duizendjarig Vrederijk. Ook hier lopen de feesten helemaal synchroon met de wereldgebeurtenissen die zullen plaatsvinden in Gods verlossingsplan. Er ligt tussen de vervulling van het Bazuinenfeest en de uiteindelijke vervulling van de Grote Verzoendag en het Loofhuttenfeest naar verwachting een periode van maximaal 7 jaar en enkele dagen.
In het Johannes evangelie 19wordt verwezen naar het Loofhuttenfeest: ‘Het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond en wij hebben zijn heerlijkheid aanschouwd.’ Eigenlijk staat er weer niet toevallig dat Jezus onder ons heeft ‘getabernakeld’, een verwijzing naar het Loofhuttenfeest.
Einde van de oogst
Als het duizendjarig vrederijk aanbreekt, zal de ‘mensenoogst’ op allerlei manieren zijn geoogst. Na het Loofhuttenfeest staat er niets meer in het veld. Dit volledig ten einde zijn van de oogst wordt gevolgd door de start van het Vrederijk. Een nieuwe periode zal dan zijn aangebroken.
Het Loofhuttenfeest is het Feest waarvan de Bijbel zegt dat het ook in het duizendjarig Vrederijk door alle naties gevierd zal moeten worden. Daarom wordt aan dit feest ook wel de naam ‘Feest van de naties’ verbonden. God verplicht alle volken om dit feest in het Vrederijk te vieren, als herinnering aan Zijn volmaakte verlossingsplan - dat in Zijn Feesten en Tijden wordt gesymboliseerd - én aan het feit dat God onder de mensen kwam wonen.
Maar er is ook een andere reden waarom dit Feest gevierd zal blijven worden: Het blijkt de aardse geboortedag van Jezus Christus te zijn geweest. Wij hopen in een van de volgende artikelen hierop terug te komen.
Hoewel het Vrederijk een rijk van vrede is, zal niet elk volk meteen vrijwillig onder de heerschappij van Israël en Zijn Koning willen leven. Volken die dit feest niet vieren zullen geen regen krijgen 20 of ze zullen door plaag verwoest worden. In onze tijd zien wij reeds wat de gevolgen zijn als een land geen of juist te veel regen krijgt. Dit zijn slechts de barensweeën, zoals de Bijbel ze beschrijft in de evangeliën.
Kijkt U met uw hele hart uit naar de woning die de Vader voor de Bruid heeft voorbereid in het hemelse Jeruzalem en waarin de uitverkorenen hun intrek zullen nemen na het Bazuinenfeest? 21
Zodra de opname van de Bruid heeft plaatsgevonden zal de precieze tijdslijn bekend zijn die erop zal uitmonden dat dé Overwinnaar Jezus Christus op Yom Kippur Zijn voeten op de Olijfberg zal zetten. De ‘Loofhut’, de tent van God zal dan bij de mensen zijn en Hij zal bij hen wonen. Wie overwint zal deze dingen beërven. Bent U een overwinnaar? 22
Miel Vanbeckevoort en Arno Lamm
Voetnoten:
1 Er zijn ook 10 ‘dagen van ontzag’ tussen de aanvang van het Bazuinenfeest en Grote Verzoendag
2 In 2010 op 18 september, startend bij zonsondergang van de 17e op onze Gregoriaanse kalender
3 Het ging hier om onbewuste zonden. Voor de andere moesten aparte offers worden gebracht.
4 Leviticus 16:30-31 en 23:27-28,31
5 Zie ook Leviticus 16:21-22. Om te voorkomen dat de geit terug zou komen gaan er verhalen rond dat deze geit ook wel ver buiten de stad of het tentenkamp van een rots af werd gegooid.
6 Zacharia hoofdstuk 13, Ezechiël 36:25-27, Romeinen 11:26-27
7 Zie o.a. Jeremia 31:31-34
8 Zie Romeinen 11:17
9 Psalm 122
10 Handelingen 3:21
11 Openbaring 19:13
12 2 Tessalonicenzen 2:7
13 Openbaring 15:1 e.v.
14 Openbaring 12:7-9
15 Matteüs 24:22
16 Openbaring 19:11-21. De satan zal dan nog niet in de poel des vuurs geworpen worden; hij wordt gebonden en hij zal in de afgrond opgesloten worden, voor een periode van 1000 jaar. Daarna zal de satan nog een keer worden losgelaten om de volkeren te verleiden. Ook dan zal blijken dat men opnieuw openstaat voor zijn verleidingen, ondanks het feit dat de Woord Gods zich over de aarde zal hebben verspreid. Zie Openbaring 20:7-10.
17 Leviticus 23:34, Deuteronomium 16:13
18 Leviticus 23:42
19 Johannes 1:14
20 Zacharia 14:1-9, 16-18
21 Openbaring 21:1-7
22 Zie Openbaring 2 en 3
