Ieder heeft zo zijn eigen mening over de Bijbel!
Hans Kruisman • 85 - 2009 • Uitgave: 6
Deze titel is uit de praktijk genomen. “Dat je een mening hebt is goed, maar ga mij nu niet dwingen om ook zo te denken! Iedereen heeft zo zijn eigen mening over de Bijbel!…”
De Bijbel, het Woord van God, is toch het kompas voor ons leven? Als het gaat over onze levenshouding in deze wereld, dan spreekt de Bijbel toch duidelijke taal? Of niet soms?
Tijdens dit schrijven moet ik ook denken aan de uitspraak van cabaretier en schrijver Fons Jansen, “De Bijbel is net een spoorboekje van de NS, je kan er alle kanten mee op…” Ieder zo zijn eigen mening, ieder zo zijn eigen weg! Het is zinvol om hierover eens goed na te denken.
Ik val maar meteen met de deur in huis! De Schrift zegt NEE tegen dit ‘postmoderne’ denken. God is eenduidig en heeft Zijn Woord als kompas voor het leven gegeven. Het probleem is niet het Woord, maar wij zijn het probleem. Als wij niet aan de criteria - die het Woord van God ons geeft - voldoen, zullen wij inderdaad dwalen. Dan zal een ieder van ons een eigen spoor volgen.
Er zijn twee criteria die bepalend zijn. ‘Blijven in het Woord’ en ‘blijven in de Here’. De woorden uit Marcus 12:24 komen met dit gegeven overeen. ‘Jezus sprak tot hen: Dwaalt gij niet daarom, dat gij de Schriften niet kent noch de kracht Gods?’ Wij zullen deze twee criteria nu verder uitwerken.
Blijven in het Woord
De ‘rechte’ kennis van Gods Woord kan alleen vorm krijgen wanneer wij in het Woord blijven.
Wij mogen niet boven de Schrift uitgaan. (betekent ‘buiten de Schrift') ‘…opdat gij uit ons voorbeeld zoudt leren niet te gaan boven hetgeen geschreven staat, opdat niet iemand uwer zich voor de een en tegen de ander opblaze’ (1Kor. 4:6). De Schrift alleen is ‘Gods openbaring’. Een tweede bron (wetenschap; dromen; visioenen; enz.) of geschrift (‘heilige’ boeken) van goddelijke openbaring erkennen wij niet. Ben ik nu ook tegen een studie zoals paleontologie of archeologie? Natuurlijk niet! De wetenschap kan ons o.a. inzicht geven in de cultuur waarin de Bijbelschrijvers leefden. Ik haat geen wetenschap, maar wens de wetenschap de plaats te wijzen die haar toekomt. Zij heeft niet het recht om mede het fundament van de waarheid, de ‘gezonde leer’, gestalte te geven. Dat is alleen weggelegd voor Gods Woord. En daar spreken wij nu over. Natuurlijk kan God gebruik maken van ‘visioenen’ en dergelijke, maar deze zaken kunnen hooguit een richtinggevende en vertroostende rol in dit geheel spelen. Ze vormen geen wezenlijk onderdeel van het fundament van de ‘gezonde leer’. ‘Dit moet gij vooral weten, dat geen profetie der Schrift een eigenmachtige uitlegging toelaat…’ (2Petr. 1:20). De Schrift dient zichzelf uit te leggen. Voor Jezus Christus was de Schrift het hoogste formele criterium. ‘Er staat immers geschreven…’ (Matt. 4:10). Dit was het einde van alle tegenspraak.
Wij dienen ons te oefenen om elke gedachte of stelling onmiddellijk te onderwerpen aan het Woord van God. 2 Korintiërs 10:3-5 schrijft over de noodzaak om onze gedachten ‘gevangen’ te houden onder gehoorzaamheid aan Christus. ‘Want al leven wij in het vlees, wij trekken niet ten strijde naar het vlees, want de wapenen van onze veldtocht zijn niet vleselijk, maar krachtig voor God tot het slechten van bolwerken (o.a. een denken dat gevormd is door een bepaalde filosofie), zodat wij de redeneringen en elke schans, die opgeworpen wordt tegen de kennis van God, slechten, elk bedenksel als krijgsgevangene brengen onder (gevangen leiden tot) de gehoorzaamheid aan Christus’; ‘De goddeloze verlate zijn weg en de ongerechtige man zijn gedachten en hij bekere zich tot de HERE’ (Jes. 55:7). Wij dienen onze gedachten als gevangen aan de voeten van Christus te leggen en staken onze eigen overleggingen, want dat is Zijn wil; ‘Heilig hen in uw waarheid; uw woord is de waarheid’ (Joh. 17:17). Gehoorzaamheid aan het Woord is gehoorzaamheid aan Christus. Alleen dat Woord schift (bekwaam in het onderscheiden) overleggingen en gedachten (Hebr. 4:12). Alleen dat Woord is het zwaard van de Geest (Ef. 6:17). Alleen dat Woord dienen wij, geleid door de Heilige Geest, ter hand te nemen.
Wij kunnen alleen groeien in de ‘rechte’ kennis wanneer wij de regels, die de Schrift ons geeft, respecteren. Zo moeten wij weten voor wie de Bijbeltekst bedoeld was. Ook dienen wij de tekst alleen in haar context te verklaren. Het is opvallend dat deze laatste regel meer en meer geweld wordt aangedaan naarmate de betrokkene meer en meer de ‘eigen’ vooronderstellingen wil benadrukken. In ieder geval is dat voor ons, die Hem volledig willen gehoorzamen, een goede graadmeter om vast te kunnen stellen wie wij tegenover ons hebben staan.
Maar ik zou mij op deze plaats willen beperken tot het noemen van de regel dat wij de Schrift met Schrift dienen te vergelijken. Tegenwoordig wordt deze belangrijke regel, zelfs binnen christelijk kring, aangevallen. Maar men moet weten dat dit geen zelfbedachte methode is, maar een beginsel dat door de Here Jezus en Zijn apostelen wordt gehanteerd. Laten wij hen hierin navolgen! Zie o.a. Matt. 4:6-7; Luc. 24:27; Joh. 10:35. Het Woord van God moet als één geheel worden gezien. De Bijbelboeken zijn geen los op zichzelf staande geschriften. Het Schrift met Schrift vergelijken is vaak noodzakelijk, aangezien de Heilige Geest een gegeven dikwijls via verschillende hoeken laat zien. Wij voeden ons alleen met de gezonde leer door, in afhankelijkheid aan de Heilige Geest, de Schrift met Schrift te vergelijken en niet bijvoorbeeld de Schrift met Koran. Het is ongehoorzaamheid aan God om naast de Bijbel nog andere gezagsbronnen als fundament voor ons geloofsleven te accepteren. Alleen de Schrift en niet de Schrift met traditie, Veda's, Apocriefen, en dergelijke.
In het volgende artikel gaan wij het tweede criterium bespreken. Kennis is immers alleen ‘effectief’ en ‘recht’ als het onder de leiding van de Heilige Geest staat.
Hans Kruisman
De Bijbel, het Woord van God, is toch het kompas voor ons leven? Als het gaat over onze levenshouding in deze wereld, dan spreekt de Bijbel toch duidelijke taal? Of niet soms?
Tijdens dit schrijven moet ik ook denken aan de uitspraak van cabaretier en schrijver Fons Jansen, “De Bijbel is net een spoorboekje van de NS, je kan er alle kanten mee op…” Ieder zo zijn eigen mening, ieder zo zijn eigen weg! Het is zinvol om hierover eens goed na te denken.
Ik val maar meteen met de deur in huis! De Schrift zegt NEE tegen dit ‘postmoderne’ denken. God is eenduidig en heeft Zijn Woord als kompas voor het leven gegeven. Het probleem is niet het Woord, maar wij zijn het probleem. Als wij niet aan de criteria - die het Woord van God ons geeft - voldoen, zullen wij inderdaad dwalen. Dan zal een ieder van ons een eigen spoor volgen.
Er zijn twee criteria die bepalend zijn. ‘Blijven in het Woord’ en ‘blijven in de Here’. De woorden uit Marcus 12:24 komen met dit gegeven overeen. ‘Jezus sprak tot hen: Dwaalt gij niet daarom, dat gij de Schriften niet kent noch de kracht Gods?’ Wij zullen deze twee criteria nu verder uitwerken.
Blijven in het Woord
De ‘rechte’ kennis van Gods Woord kan alleen vorm krijgen wanneer wij in het Woord blijven.
Wij mogen niet boven de Schrift uitgaan. (betekent ‘buiten de Schrift') ‘…opdat gij uit ons voorbeeld zoudt leren niet te gaan boven hetgeen geschreven staat, opdat niet iemand uwer zich voor de een en tegen de ander opblaze’ (1Kor. 4:6). De Schrift alleen is ‘Gods openbaring’. Een tweede bron (wetenschap; dromen; visioenen; enz.) of geschrift (‘heilige’ boeken) van goddelijke openbaring erkennen wij niet. Ben ik nu ook tegen een studie zoals paleontologie of archeologie? Natuurlijk niet! De wetenschap kan ons o.a. inzicht geven in de cultuur waarin de Bijbelschrijvers leefden. Ik haat geen wetenschap, maar wens de wetenschap de plaats te wijzen die haar toekomt. Zij heeft niet het recht om mede het fundament van de waarheid, de ‘gezonde leer’, gestalte te geven. Dat is alleen weggelegd voor Gods Woord. En daar spreken wij nu over. Natuurlijk kan God gebruik maken van ‘visioenen’ en dergelijke, maar deze zaken kunnen hooguit een richtinggevende en vertroostende rol in dit geheel spelen. Ze vormen geen wezenlijk onderdeel van het fundament van de ‘gezonde leer’. ‘Dit moet gij vooral weten, dat geen profetie der Schrift een eigenmachtige uitlegging toelaat…’ (2Petr. 1:20). De Schrift dient zichzelf uit te leggen. Voor Jezus Christus was de Schrift het hoogste formele criterium. ‘Er staat immers geschreven…’ (Matt. 4:10). Dit was het einde van alle tegenspraak.
Wij dienen ons te oefenen om elke gedachte of stelling onmiddellijk te onderwerpen aan het Woord van God. 2 Korintiërs 10:3-5 schrijft over de noodzaak om onze gedachten ‘gevangen’ te houden onder gehoorzaamheid aan Christus. ‘Want al leven wij in het vlees, wij trekken niet ten strijde naar het vlees, want de wapenen van onze veldtocht zijn niet vleselijk, maar krachtig voor God tot het slechten van bolwerken (o.a. een denken dat gevormd is door een bepaalde filosofie), zodat wij de redeneringen en elke schans, die opgeworpen wordt tegen de kennis van God, slechten, elk bedenksel als krijgsgevangene brengen onder (gevangen leiden tot) de gehoorzaamheid aan Christus’; ‘De goddeloze verlate zijn weg en de ongerechtige man zijn gedachten en hij bekere zich tot de HERE’ (Jes. 55:7). Wij dienen onze gedachten als gevangen aan de voeten van Christus te leggen en staken onze eigen overleggingen, want dat is Zijn wil; ‘Heilig hen in uw waarheid; uw woord is de waarheid’ (Joh. 17:17). Gehoorzaamheid aan het Woord is gehoorzaamheid aan Christus. Alleen dat Woord schift (bekwaam in het onderscheiden) overleggingen en gedachten (Hebr. 4:12). Alleen dat Woord is het zwaard van de Geest (Ef. 6:17). Alleen dat Woord dienen wij, geleid door de Heilige Geest, ter hand te nemen.
Wij kunnen alleen groeien in de ‘rechte’ kennis wanneer wij de regels, die de Schrift ons geeft, respecteren. Zo moeten wij weten voor wie de Bijbeltekst bedoeld was. Ook dienen wij de tekst alleen in haar context te verklaren. Het is opvallend dat deze laatste regel meer en meer geweld wordt aangedaan naarmate de betrokkene meer en meer de ‘eigen’ vooronderstellingen wil benadrukken. In ieder geval is dat voor ons, die Hem volledig willen gehoorzamen, een goede graadmeter om vast te kunnen stellen wie wij tegenover ons hebben staan.
Maar ik zou mij op deze plaats willen beperken tot het noemen van de regel dat wij de Schrift met Schrift dienen te vergelijken. Tegenwoordig wordt deze belangrijke regel, zelfs binnen christelijk kring, aangevallen. Maar men moet weten dat dit geen zelfbedachte methode is, maar een beginsel dat door de Here Jezus en Zijn apostelen wordt gehanteerd. Laten wij hen hierin navolgen! Zie o.a. Matt. 4:6-7; Luc. 24:27; Joh. 10:35. Het Woord van God moet als één geheel worden gezien. De Bijbelboeken zijn geen los op zichzelf staande geschriften. Het Schrift met Schrift vergelijken is vaak noodzakelijk, aangezien de Heilige Geest een gegeven dikwijls via verschillende hoeken laat zien. Wij voeden ons alleen met de gezonde leer door, in afhankelijkheid aan de Heilige Geest, de Schrift met Schrift te vergelijken en niet bijvoorbeeld de Schrift met Koran. Het is ongehoorzaamheid aan God om naast de Bijbel nog andere gezagsbronnen als fundament voor ons geloofsleven te accepteren. Alleen de Schrift en niet de Schrift met traditie, Veda's, Apocriefen, en dergelijke.
In het volgende artikel gaan wij het tweede criterium bespreken. Kennis is immers alleen ‘effectief’ en ‘recht’ als het onder de leiding van de Heilige Geest staat.
Hans Kruisman
