Ik ben bang!

Bert Reinds • 82 - 2006/07 • Uitgave: 24
Voor de oorsprong van angst moeten we terug naar het begin van de mensheid; de hof van Eden (Gen. 3:7 ev). De mens wilde op eigen kracht zijn leven invulling geven, hij verlangde naar macht en zeggenschap. Maar zijn keuze veroorzaakte juist het tegenovergestelde. Door de ontstane scheiding tussen Schepper en schepsel, deden nieuwe emoties intrede in de ziel van Adam, namelijk; machteloosheid, schaamte en angst.

Niet alleen zijn ziel werd besmet; in zijn keuze, nam hij de hele mensheid mee. Angst is een realiteit in ieder mens!



Over welke angst gaat het?

Om niet alle angsten op een hoop te gooien, wil ik het thema beschrijven aan de hand van drie niveaus.



1. Angst is een sterke emotie die optreedt als er op een of andere manier gevaar dreigt. Deze angst bereidt u voor om te vluchten of te vechten, als een reactie op de dreiging. Stresshormonen zorgen dat de mens ook lichamelijk klaar is voor de vlucht of het gevecht. Angst op dit niveau is nuttig! Een voorbeeld van deze angst is een kind dat hard wegrent omdat er een blaffende hond aankomt.



2. Maar angst kan ook een ongezonde vorm aannemen. Het kan de onzekerheid van alledag gaan worden. Een onbestemd gevoel neemt u in beslag. Angst beschermt u niet meer, vrijmoedigheid verdwijnt en aangepast gedrag is aan de orde van de dag. Irrationaliteit neemt uw denken steeds vaker in bezit. Deze groep angstige mensen bezwijkt o.a door omgevingsdruk. Ze denken dat iedereen hen aardig moet vinden, dus laten ze hun mening snel los. Ze zorgen ervoor dat ze als perfecte christen te boek staan, zuiver in de leer.



3. Op dit niveau wordt het functioneren in het dagelijkse leven steeds meer een opgave. Het ‘buiten’-leven wordt als dreigend ervaren, de kans dat de persoon in kwestie steeds meer in zichzelf keert is groot, met alle gevolgen van dien. Door een ernstige afkeer van bepaalde situaties of objecten, raakt ook het lichaam van slag. U gaat transpireren, of wordt duizelig en gaat hyperventileren. Deze angst heeft u in een kerker geplaatst, gevangen in uzelf! Voorbeelden zijn: Angst in het donker, angst voor spoken, faalangst, hoogtevrees, pleinvrees, smetvrees, of in sommige situaties angst voor de dingen die er niet zijn.



En nu?

De laatste twee niveaus laten zien dat angst verbondenheid kan omzetten in gebondenheid. De (innerlijke) vrijheid wordt ingeruild voor slavernij. Slaaf van het moeten.



Lees eerst eens 1 Samuel 1:1-13, Romeinen 12:1-2, Openbaring 3:20.
Ik wil het als volgt samenvatten, zonder te vallen clichés, of ‘goedkope’ stappenplannen. Omgaan met angst vraagt persoonsgerichte aandacht en een procesmatige aanpak en daar gaat tijd over heen.



Wanneer u een of andere vorm van angst kent, neem het serieus, accepteer het als een vertrekpunt (dat is iets anders dan je erin berusten).

Leer uw angst te herkennen en geef uw angst een betekenis. Welke mensen, situaties maken u angstig, waarom, wat heeft vroeger daarmee te maken.

Leer uw angst te uitten. David zegt (Ps. 32:3) zolang ik zweeg, kwijnde mijn gebeente. Breng uw angst, en andere emoties in gebed bij God. Wanneer u de psalmen leest, ziet u dat David niets anders doet. En Jezus zelf deed het ook vlak voor de kruisiging.



Leer uw angst te begrenzen door te veranderen: laat de angst u niet gevangen nemen, ontdek de leugens in uw ziel en probeer uw denkpatronen te veranderen. Ontwikkel zelfvertrouwen door uw Godsvertrouwen te ontwikkelen en laat desnoods een andere(deskundige) een tijdje meekijken.



Het is erkennen, herkennen, omarmen, herstellen en groeien. Als u angst ontkent, dan blijft u er slaaf van!



Bert Reinds