In de Bijbel lezen... Maar hoe?

Henk Schouten • 80 - 2004/05 • Uitgave: 7/8
In de Bijbel lezen... Maar hoe?



Versta je wat je leest?”

Hij zei: “Hoe zou ik dit kunnen als niet iemand mij de weg wijst?”


Handelingen 8:31




Veel mensen worstelen met het zogenaamde kamerling complex. De kamerling was op zoek naar God. Hij was op een prima plek geweest, Jeruzalem. Hij had de tempel gezien, de verhalen gehoord, kortom het was een geweldige ervaring. Maar ervaringen vullen het hart niet, ervaringen geven geen diepe innerlijke vrede of rust. Ervaringen maken hongerig, naar weer nieuwe ervaringen. Nu was de kamerling op de terugweg naar huis, hongerig. Zijn wagen werd gereden door de chauffeur, hijzelf nam de stukken nog eens door. Ook dat nieuwe stuk dat hij gekocht had, een kostbare boekrol. Een gedeelte van de joodse bijbel, de rol Jesaja. De kamerling las het, maar begreep er niets van. Dat noem ik het kamerling complex, lezen zonder te begrijpen. Een worsteling met woorden en letters, wie kent dat niet wanneer hij zijn bijbel leest. Meestal wordt de bijbel vervolgens opzij gelegd en dichtgelaten. Hooguit bladert men er bij een geboorte of een overlijden doorheen, want dan heb je een tekst nodig voor kaart en advertentie. Men weet wel dat het boek een meerwaarde heeft voor de diepere dingen van het leven, maar wie kan het eruit opdiepen?



Bijbel lezen en verstaan vergt oefening, tijd en strijd. Wie die tijd er niet aan wil besteden en de strijd niet aan wil gaan, kan het boek beter dicht laten want de zegen zal er niet uit ontworsteld worden. Maar ook voor wie wel tijd en strijd wil leveren om de boodschap te ontvangen is het soms een lange weg. De kamerling was onderweg naar huis, in een diepere betekenis van het woord. We zijn allemaal vervreemd van het Vaderhuis, onderweg naar huis, maar zullen we de goede weg vinden en zullen we thuiskomen?



Er zijn een paar regels waaraan de bijbellezer zich moet houden. Natuurlijk kun je zomaar eens een bijbelboek lezen. Vooral de verhalende boeken, zijn best geschikt om in zijn geheel, als een boeiende roman door te lezen. Maar de bijbel is zo veel omvattend, zo groots, dat je meer discipline en vooral ook structuur nodig hebt om het boek te leren hanteren en begrijpen. Vroeger hoorde men in de huishouding wel eens het ezelsbruggetje van de drie R’s. Rust, reinheid en regelmaat. Dit ezelsbruggetje helpt ook goed bij het bijbellezen.



Rust

Wie de bijbel wil lezen en verstaan moet allereerst rust nemen. Rust is in onze wereld een spaarzaam artikel geworden. De kinderen moeten al vroeg leren hun leven te organiseren. School, sport, spel overal steeds op tijd komen. Toch is rust een voorwaarde om de bijbel te lezen. Wie daar rust voor leert nemen, zal als zegen snel ook zelf rust ervaren en ontvangen, een eerste winstpunt.

Die rust moet gecreëerd worden. Hier komt de weer een R naar voren, ik noem ‘regelmaat’. Rust vind je in regelmaat. Wie regelmaat, dat is orde, in het leven weet te creëren heeft een overzichtelijk leven. Je wordt minder snel door het onverwachte overvallen. Het is belangrijk om bij bijbellezen ook op die regelmaat te letten. Steeds hetzelfde moment van de dag, dezelfde plaats, dezelfde bijbel. Neem er een notitieschriftje bij voor aantekeningen en houdt bij wat je gelezen hebt en wat je heeft aangesproken. 'Het Zoeklicht' gaf onlangs een heel praktisch boekje uit van Tim Lahaye ‘Doeltreffend bijbellezen’. In dat boekje vind je zeer praktische tips die je helpen bij je studie van de bijbel. Je vind er roosters voor het lezen, modellen om je aantekeningen bij te houden, en verder allerlei suggesties voor bijbelstudie. Het kan je helpen je eigen vorm van bijbelstudie te ontwikkelen. Wanneer we spreken over regelmaat dan is een dagelijkse regelmaat bedoeld, bijvoorbeeld steeds hetzelfde moment van de dag. Ik las bij Tim Lahaye van iemand die met zichzelf de afspraak gemaakt had, zonder bijbellezing geen ontbijt. Ik herhaal even, waak over de rust. Rust en regelmaat.



Reinheid

Wat overblijft, is de derde R, die van ‘reinheid’. Hoe zit dat nu bij het bijbellezen met deze reinheid? Bekend is het verhaaltje van de moeder die in de bijbel die ze haar zoon gaf, de woorden schreef. Lees deze bijbel en het zal je van de zonde afhouden, zo niet dan zal de zonde je van deze bijbel afhouden. Het zijn twee dingen die niet samen gaan. Wie zijn hand en hart uitstrekt naar onreinheid, zal Gods woord meer en meer dicht laten. Dat woord immers zal hem aanspreken, aanklagen. Wie het woord opent, leest en er naar luistert, zal getrokken worden naar Hem die dit woord gegeven heeft en zal de reinigende kracht van het woord ervaren. Ik denk dat het woord van God in onze samenleving meer en meer gemist wordt, met als gevolg dat onze samenleving steeds meer gekenmerkt wordt door vuilheid en onreinheid.



Filippus werd door de Heilige Geest naar de kamerling gebracht. Natuurlijk is het belangrijk dat we bij bestudering van de bijbel mannen als Filippus tegenkomen die ons helpen, onderwijzen en voeden uit het woord. We mogen de Here dankbaar zijn voor goede predikers, goede bijbelleraren en goede boeken die ons helpen Gods woord eigen te maken. Achter de hulp van Filippus zien we echter Gods Geest die werkzaam is. Als de Geest van God niet actief geweest was zou de kamerling de boekrol waarschijnlijk ook terzijde hebben gelegd. Maar God zorgde ervoor dat de oprechte zoeker vond wat tot zijn heil nodig was. Wie de bijbel leest, zal dat biddend moeten doen, daarbij aan God vragen hem de woorden duidelijk te maken. Dat gebed zal verhoord worden, God zal door Zijn Geest geven was nodig is om Zijn woord te begrijpen.

We lezen dat de kamerling zijn reis met blijdschap voortzette. Bevrijd van zijn complex ging hij verder op reis naar huis. Weer zie ik verder, de kamerling zette zijn reis voort naar huis, met vreugde, zijn Vaderhuis had nu ook voor hem de deur open.



Ds. Henk Schouten