Kinderen hebben ook vaders nodig! (1)
drs. Bert Reinds • 84 - 2008 • Uitgave: 12
Een Bijbelse kijk
Als vader en opa, maar ook zeker als orthopedagoog kom ik regelmatig in aanraking met opvoedingsvraagstukken. Ik merk daarbij dat meer vaders zich zijn gaan verdiepen in de opvoeding en ontwikkeling van hun kinderen. Een geweldige ontwikkeling, want kinderen hebben ook vaders nodig in hun groei naar volwassenheid. Want emancipatie is meer dan een aantal zorgtaken van de vrouw overnemen.
Wat vaders hebben, hebben moeders niet. Een vader is anders, omdat hij man is en legt daarom andere accenten. Mannen en vrouwen zijn uiteraard gelijkwaardig, maar niet gelijkaardig. Dat geldt dus ook voor hun inbreng in de opvoeding van de kinderen.
Beiden zijn verantwoordelijk voor de invulling van hun taak. Opvoeden is geen taak alleen voor de moeder. Verzaakt een vader zijn taak, dan onthoudt hij zijn kind fundamentele waarden voor zijn/haar groei naar volwassenheid.
Samenvattend is de taak van de vader als volgt te omschrijven:
• Het is de taak van de vader om zijn dochter moed en onbevreesdheid mee te geven. Haar het gevoel te geven dat ze mooi is, haar zin van avontuur bij te brengen. Hij moet haar een gevoel van veiligheid en vertrouwen bieden, zodat niet de eerste de beste jongen er met haar vandoor gaat.
• Het is de taak van de vader om zijn zoon te laten zien wat hij nodig heeft op weg naar volwassenheid. De vader is de eerste man in het leven van zijn zoon, het voorbeeld, zijn leermeester. De zoon heeft zijn vader nodig op weg naar gezonde mannelijke volwassenheid. Zodat hij niet zijn mannelijkheid gaat ontwikkelen door geweld en seksueel ongewenst gedrag.
Wat een geweldige mogelijkheid heeft vader. Fijn dat hij het ziet, maar in de praktijk aangekomen lijkt deze weerbarstig. Wat bemoedigende woorden op zijn tijd is geen overbodige luxe.
Daarom twee artikelen over het vaderschap. Als ondersteuning in het vader-zijn met hart en handen. In dit artikel gaat het over de vraag wat de Bijbel zegt over vaderschap. In het volgende artikel gaat het over de praktijk van vaderschap.
Vaderschap in het licht van de Bijbel
Niet dat ik de Bijbel zie als een soort handleiding voor vaders, maar toch staan er essentiële zaken in vermeld aangaande het vaderschap. Bij nader onderzoek kom ik drie belangrijke standpunten tegen. Deze wil ik verder onder de aandacht brengen. Met het verlangen dat u, lezer, zich de vraag stelt: En hoe doe ik dat in mijn leven?
1e kenmerk: Gezond leiderschap
“Weet je wat ik ben? Ik ben een komma. Als ik tegen mijn vader praat, houdt hij op met praten en is hij even stil. Als ik stop met praten, gaat hij gewoon door, net of ik niets gezegd hebt. Ik ben maar een komma in zijn toespraken.” (S. Talley, 1992)
Op welke wijze geeft u leiding aan uw gezin? Zoals de vader in het net gelezen voorbeeld? Verspreidt u de aroma van Christus in het leiding geven als vader? In Efeze 6:4 zegt Paulus: “En gij vaders verbittert uw kinderen niet....” In Kolossenzen 3:21 (Statenvertaling) staat: “Vaders tergt uw kinderen niet, opdat zij niet moedeloos worden.”
Wanneer vaders hun kinderen met strengheid, maar zonder liefde opvoeden, brengen zij hun kinderen tot opstand of wanhoop. In de genoemde teksten worden vaders vermaand tot gehoorzaamheid in een dienend (vader)leider van zijn gezin te zijn.
U, vader, heeft uw gezag niet gekregen om te heersen of op uw lauweren te rusten, maar om uw huisgezin een ware werkplaats van de Here God te laten zijn, om uw kinderen op te voeden in de vreze des Heeren, leiding aan dat proces te geven op basis van onvoorwaardelijke liefde en trouw. Vraag uw kinderen eens hoe zij het beleven?
2e kenmerk: Het voorbeeld geven
Een ander aspect van het vaderschap is de voorbeeldfunctie. U bent een voorbeeld voor uw kinderen. Kinderen kijken naar u en doen u na. U bent een voorbeeld als het gaat om het contact met God en het weerspiegelen van wie God is. Daarnaast bent u ook in de omgang met uw vrouw, hun moeder, een voorbeeld.
Hoe u met God omgaat, heeft invloed op het beeld dat uw kinderen vormen van God. In Hebreeën 12:7-11 wordt duidelijk een link gelegd tussen het aardse vaderschap en het hemelse Vaderschap. In dit gedeelte wordt ook nog weer een verwijzing gegeven naar ons eerste punt: Leiding geven ten goede.
Ook in de omgang met hun moeder, uw vrouw, heeft u invloed op de wijze waarop uw kinderen met hun moeder in het bijzonder en het vrouw-zijn in het algemeen, omgaan. Als u uw vrouw niet met eer en respect behandelt, is de kans aanwezig dat uw kinderen dat ook niet doen.
Gelukkig is het omgekeerde ook waar. In Spreuken 31:28 staat dat de zonen hun moeders prijzen! Waarom? Omdat hun vader verstandig met haar omgaat. Vraag uw vrouw hoe zij dat ziet en beleeft.
3e kenmerk: De eerstverantwoordelijke in de lijn
In 1 Samuël 2 en 3 wordt de geschiedenis van Eli met zijn twee zonen beschreven. Het verhaal van een priester en dienstknecht van God. Hij faalde zijn kinderen discipline bij te brengen. Hij was blijkbaar te druk met ‘het werk voor de gemeente’ en vergat dat hij allereerst leider/priester in zijn gezin behoorde te zijn. Hofni en Pinehas maakten er een puinhoop van in de tempel, het huis des Heeren, hun gedrag was o.a. hoereren in en bij Gods huis. God sprak Eli aan op dit gedrag. Vader Eli, want hij was eindverantwoordelijk. Vader is de eerste in de lijn van verantwoordelijkheid. Kan moeder dan op haar lauweren rusten? Is zij niet verantwoordelijk? Natuurlijk. Maar vader is, net als bij Eli, het eerste aanspreekpunt in de lijn van de verantwoordelijkheid.
Een andere vader, die zijn verantwoordelijkheid wel serieus neemt, is Job. Elke keer wanneer de kinderen weer een feest hadden gehad, bad hij voor hen, ze zouden eens gezondigd kunnen hebben. Job 1:5 ‘Telkens wanneer de dagen van het feestmaal om waren, ontbood Job hen en heiligde hen; hij stond dan des morgens op en bracht voor een ieder een brandoffer, want Job dacht: Misschien hebben mijn kinderen gezondigd en in hun hart God vaarwel gezegd. Zo deed Job altoos weer.’
En u, bidt u dagelijks voor uw kinderen, weet u zich verantwoordelijk als Priester, en hoe geeft u daar vorm aan? Praat eens met andere vaders over deze belangrijke taak!
Nu de Schrift duidelijk aangeeft dat onze rol als vader meer is dan alleen maar geld in het laatje te brengen en de baas spelen en u ook wel overtuigd bent van uw specifieke inbreng, komt de volgende vraag: Hoe houdt ú de relatie met uw kinderen open en gezond? De uitwerking komt terug in deel 2.
Vragen om over na te denken, of samen met anderen te bespreken
• Wat zou u uw kinderen willen meegeven in hun groei naar volwassenheid? Hoe geeft u daar nu gestalte aan? Wat vinden uw kinderen daarvan? (vraag het ze eens)
• Op welke wijze zou uw vrouw u kunnen helpen uw rol als vader in uw gezin in te vullen?
• Hoe vult u uw rol als Hogepriester van het gezin in? Bent u daar tevreden over?
Bert Reinds
Als vader en opa, maar ook zeker als orthopedagoog kom ik regelmatig in aanraking met opvoedingsvraagstukken. Ik merk daarbij dat meer vaders zich zijn gaan verdiepen in de opvoeding en ontwikkeling van hun kinderen. Een geweldige ontwikkeling, want kinderen hebben ook vaders nodig in hun groei naar volwassenheid. Want emancipatie is meer dan een aantal zorgtaken van de vrouw overnemen.
Wat vaders hebben, hebben moeders niet. Een vader is anders, omdat hij man is en legt daarom andere accenten. Mannen en vrouwen zijn uiteraard gelijkwaardig, maar niet gelijkaardig. Dat geldt dus ook voor hun inbreng in de opvoeding van de kinderen.
Beiden zijn verantwoordelijk voor de invulling van hun taak. Opvoeden is geen taak alleen voor de moeder. Verzaakt een vader zijn taak, dan onthoudt hij zijn kind fundamentele waarden voor zijn/haar groei naar volwassenheid.
Samenvattend is de taak van de vader als volgt te omschrijven:
• Het is de taak van de vader om zijn dochter moed en onbevreesdheid mee te geven. Haar het gevoel te geven dat ze mooi is, haar zin van avontuur bij te brengen. Hij moet haar een gevoel van veiligheid en vertrouwen bieden, zodat niet de eerste de beste jongen er met haar vandoor gaat.
• Het is de taak van de vader om zijn zoon te laten zien wat hij nodig heeft op weg naar volwassenheid. De vader is de eerste man in het leven van zijn zoon, het voorbeeld, zijn leermeester. De zoon heeft zijn vader nodig op weg naar gezonde mannelijke volwassenheid. Zodat hij niet zijn mannelijkheid gaat ontwikkelen door geweld en seksueel ongewenst gedrag.
Wat een geweldige mogelijkheid heeft vader. Fijn dat hij het ziet, maar in de praktijk aangekomen lijkt deze weerbarstig. Wat bemoedigende woorden op zijn tijd is geen overbodige luxe.
Daarom twee artikelen over het vaderschap. Als ondersteuning in het vader-zijn met hart en handen. In dit artikel gaat het over de vraag wat de Bijbel zegt over vaderschap. In het volgende artikel gaat het over de praktijk van vaderschap.
Vaderschap in het licht van de Bijbel
Niet dat ik de Bijbel zie als een soort handleiding voor vaders, maar toch staan er essentiële zaken in vermeld aangaande het vaderschap. Bij nader onderzoek kom ik drie belangrijke standpunten tegen. Deze wil ik verder onder de aandacht brengen. Met het verlangen dat u, lezer, zich de vraag stelt: En hoe doe ik dat in mijn leven?
1e kenmerk: Gezond leiderschap
“Weet je wat ik ben? Ik ben een komma. Als ik tegen mijn vader praat, houdt hij op met praten en is hij even stil. Als ik stop met praten, gaat hij gewoon door, net of ik niets gezegd hebt. Ik ben maar een komma in zijn toespraken.” (S. Talley, 1992)
Op welke wijze geeft u leiding aan uw gezin? Zoals de vader in het net gelezen voorbeeld? Verspreidt u de aroma van Christus in het leiding geven als vader? In Efeze 6:4 zegt Paulus: “En gij vaders verbittert uw kinderen niet....” In Kolossenzen 3:21 (Statenvertaling) staat: “Vaders tergt uw kinderen niet, opdat zij niet moedeloos worden.”
Wanneer vaders hun kinderen met strengheid, maar zonder liefde opvoeden, brengen zij hun kinderen tot opstand of wanhoop. In de genoemde teksten worden vaders vermaand tot gehoorzaamheid in een dienend (vader)leider van zijn gezin te zijn.
U, vader, heeft uw gezag niet gekregen om te heersen of op uw lauweren te rusten, maar om uw huisgezin een ware werkplaats van de Here God te laten zijn, om uw kinderen op te voeden in de vreze des Heeren, leiding aan dat proces te geven op basis van onvoorwaardelijke liefde en trouw. Vraag uw kinderen eens hoe zij het beleven?
2e kenmerk: Het voorbeeld geven
Een ander aspect van het vaderschap is de voorbeeldfunctie. U bent een voorbeeld voor uw kinderen. Kinderen kijken naar u en doen u na. U bent een voorbeeld als het gaat om het contact met God en het weerspiegelen van wie God is. Daarnaast bent u ook in de omgang met uw vrouw, hun moeder, een voorbeeld.
Hoe u met God omgaat, heeft invloed op het beeld dat uw kinderen vormen van God. In Hebreeën 12:7-11 wordt duidelijk een link gelegd tussen het aardse vaderschap en het hemelse Vaderschap. In dit gedeelte wordt ook nog weer een verwijzing gegeven naar ons eerste punt: Leiding geven ten goede.
Ook in de omgang met hun moeder, uw vrouw, heeft u invloed op de wijze waarop uw kinderen met hun moeder in het bijzonder en het vrouw-zijn in het algemeen, omgaan. Als u uw vrouw niet met eer en respect behandelt, is de kans aanwezig dat uw kinderen dat ook niet doen.
Gelukkig is het omgekeerde ook waar. In Spreuken 31:28 staat dat de zonen hun moeders prijzen! Waarom? Omdat hun vader verstandig met haar omgaat. Vraag uw vrouw hoe zij dat ziet en beleeft.
3e kenmerk: De eerstverantwoordelijke in de lijn
In 1 Samuël 2 en 3 wordt de geschiedenis van Eli met zijn twee zonen beschreven. Het verhaal van een priester en dienstknecht van God. Hij faalde zijn kinderen discipline bij te brengen. Hij was blijkbaar te druk met ‘het werk voor de gemeente’ en vergat dat hij allereerst leider/priester in zijn gezin behoorde te zijn. Hofni en Pinehas maakten er een puinhoop van in de tempel, het huis des Heeren, hun gedrag was o.a. hoereren in en bij Gods huis. God sprak Eli aan op dit gedrag. Vader Eli, want hij was eindverantwoordelijk. Vader is de eerste in de lijn van verantwoordelijkheid. Kan moeder dan op haar lauweren rusten? Is zij niet verantwoordelijk? Natuurlijk. Maar vader is, net als bij Eli, het eerste aanspreekpunt in de lijn van de verantwoordelijkheid.
Een andere vader, die zijn verantwoordelijkheid wel serieus neemt, is Job. Elke keer wanneer de kinderen weer een feest hadden gehad, bad hij voor hen, ze zouden eens gezondigd kunnen hebben. Job 1:5 ‘Telkens wanneer de dagen van het feestmaal om waren, ontbood Job hen en heiligde hen; hij stond dan des morgens op en bracht voor een ieder een brandoffer, want Job dacht: Misschien hebben mijn kinderen gezondigd en in hun hart God vaarwel gezegd. Zo deed Job altoos weer.’
En u, bidt u dagelijks voor uw kinderen, weet u zich verantwoordelijk als Priester, en hoe geeft u daar vorm aan? Praat eens met andere vaders over deze belangrijke taak!
Nu de Schrift duidelijk aangeeft dat onze rol als vader meer is dan alleen maar geld in het laatje te brengen en de baas spelen en u ook wel overtuigd bent van uw specifieke inbreng, komt de volgende vraag: Hoe houdt ú de relatie met uw kinderen open en gezond? De uitwerking komt terug in deel 2.
Vragen om over na te denken, of samen met anderen te bespreken
• Wat zou u uw kinderen willen meegeven in hun groei naar volwassenheid? Hoe geeft u daar nu gestalte aan? Wat vinden uw kinderen daarvan? (vraag het ze eens)
• Op welke wijze zou uw vrouw u kunnen helpen uw rol als vader in uw gezin in te vullen?
• Hoe vult u uw rol als Hogepriester van het gezin in? Bent u daar tevreden over?
Bert Reinds
