Kinderen hebben ook vaders nodig! (2)
Bert Reinds • 84 - 2008 • Uitgave: 13
Een praktische toepassing
Vader zijn met hart en handen, een Bijbelse opdracht. In het vorige artikel werden drie Bijbelse aspecten beschreven met betrekking tot de rol van vader. Deze waren; gezond leiderschap, voorbeeld geven en de eerst verantwoordelijke in de lijn. Aan het eind van het artikel werden u een aantal vragen gesteld. Hoe is het gegaan met het beantwoorden van de vragen? Waarschijnlijk heeft u gemerkt dat de praktijk inderdaad weerbarstig is. Deel 2 gaat over de praktische toepassing. De theorie gaat als het ware in vervulling wanneer het een werkelijkheid wordt in uw dagelijks leven als vader.
1. Elkaar kennen als basis
U zult het met mij eens zijn dat u niet zo snel iets persoonlijks deelt met iemand die u niet goed kent. Want u weet niet wat uw boodschap met de ander doet en voorál wat die ander met u en uw boodschap gaat doen! U blijft ‘liever’ op veilige afstand. Natuurlijk wisselt u wel informatie uit, maar uw zielenroerselen houdt u voor uzelf. De kans dat u geraakt wordt is nihil.
Het nadeel van deze omgang is dat verbondenheid uit blijft. U blijft elkaar op een afstand ontmoeten. Vooral wanneer persoonlijke thema’s aan de horizon verschijnen, groeit de spanning en de neiging het hart te sluiten. Het missen van deze veiligheid maakt dat er nauwelijks ruimte ontstaat om adviezen uit te wisselen, op te volgen en gedrag te veranderen.
* Ken uw kind
Een dergelijk contact met uw kind, zal niet veel anders verlopen. Hooguit dat uw kind doet wat u vraagt omdat het uit loyaliteit u niet voor de voeten wil lopen, dus (schijn) gehoorzaam is. Maar een opvoedingsrelatie gebaseerd op deze omgang zal niet snel het karakter krijgen van een werkzame groei relatie. Een relatie met groei-/ontwikkel mogelijkheden is gebaseerd op veiligheid. En dat ontstaat onder andere door elkaar te willen leren kennen. Dat is een proces. Je ontwikkelt beiden, dus veranderingen alom. Over dat kennen zegt de Bijbel heel interessante dingen.
• In Psalm 139 staat dat God jouw vormeloos begin kende, Hij wist er van, een kennen dat (1) met kennis te maken heeft.
• In Matteüs 12:25 staat: Hij kende hun gedachten, dit kennen heeft te maken met doorgronden, doorzien.
• In Matteüs 25:1-13, de geschiedenis van 5 wijze en 5 dwaze maagden, wijst Jezus de dwaze maagden de toegang tot het bruiloftsmaal af. Hij zegt: “Ik ken u niet.” Dit kennen is niet iets cognitiefs, maar dit kennen heeft te maken met vertrouwelijke omgang hebben, intiem met elkaar omgaan. Dit kennen heeft te maken met informatie uitwisselen en je gevoelens en gedachten met elkaar delen.
Bij alles wat ik nu u als handvat aanreik, is het goed dit te weten, als u elkaar niet leert kennen, als er geen of nauwelijks intimiteit aanwezig is, kunnen er hooguit feiten worden uitgewisseld, maar blijven de harten gesloten. De consequentie is dat groei naar en in volwassenheid uit zal blijven, waardoor de relatie van weinig waarde is. Dat zal niet uw bedoeling zijn. U wilt er zijn voor uw kinderen, van betekenis zijn voor uw kind, toch? Daarom een praktisch handvat.
2. De praktijk van het vaderschap
Leer uw kinderen ontdekken wie ze willen en mogen zijn. Het ontdekken vergroot hun zelfredzaamheid. Ze worden steeds meer zichzelf en u als vader doet er toe in uw gezin. De drang om weg te vluchten in werk en kerk wordt aanzienlijk kleiner, omdat u thuis een duidelijk zinvolle plek hebt.
Misschien is het goed te weten dat uw kinderen niet verlangen naar een perfecte vader, maar naar een echte vader. Een vader die onvoorwaardelijk lief heeft en in die lijn zijn kinderen wil opvoeden. Een vader die zijn kinderen niet als projecten ziet waarmee ze kunnen scoren bij andere vaders of bij hun andere kinderen. Een vader die durft te erkennen dat hij niet alles weet, maar wel blijft zoeken naar antwoorden. Vaders die autonoom zijn, zich niet laten verrassen of overweldigen door de omgevingsdruk, maar zelf een idee hebben.
Voor de uitvoering, tenslotte nog een paar handvatten. Uiteraard ontbreekt de succesverzekerde garantie. Die bestaat buiten Christus niet!
* Erken dat je betekenis hebt
Dat betekent: Stop met denken: ‘Dat neemt mijn vrouw wel op zich.’ Vraag uw vrouw maar eens om u te helpen wanneer die neiging bij u zich voordoet.
* Bespreek belangrijke thema’s
Dat geldt voor zonen en dochters. Praat over hun plaats in uw gezin. Praat met ze over opleiding en toekomstplannen. Praat over relaties, seksualiteit en de verslavende kant. Laat in het gesprek zien waar u staat zonder het hen door de keel te duwen. Een tip bij het uitvoeren: Leer zwijgend te luisteren, verlossend te spreken en helend te handelen.
* Houdt de relatie op temperatuur
Als het koud is thuis, zoekt u naar warmtebronnen om de temperatuur aangenamer te maken, zo ook in uw relatie met uw kind. Warmte is in relatiesferen: vriendelijkheid, wees gul in alles, attent, minder kritisch en koppig, sta wat minder snel me je oordeel klaar. Stuur ze eens een kaart, ga samen dingen doen, neem elkaar mee naar een concert, avondje uit. Leer uw kind kennen ook in zijn/haar omgeving.
* Ontwikkel ruimte
Geef elkaar de ruimte om te groeien naar een gelijkwaardige relatie, pas op voor verstrengeling, houd rekening met elkaars grenzen. De dochters mogen nooit een functie voor u als vader zelf worden. Bijv. wanneer het met uw vrouw niet zo lekker gaat en u in de armen ‘vlucht’ van uw dochter, want die is nog lekker fris. Dat betekent respect hebben voor elkaar. Vaders: wanneer dochter aangeeft: nu even niet, respecteer dat. Bijvoorbeeld bij het op slot doen van de badkamerdeur, aanrakingen etc. Vaders: Wanneer uw zoon op een bepaald gebied u voorbij gaat, weet dan dat ook hier geldt: Mijn waarde is verborgen in wie ik ben in Christus en niet in wat ik heb of doe!
* Voor vaders met dochters
Vaders bereid uzelf (en haar ook) voor dat er een dag komt dat u niet meer de belangrijkste man in haar leven bent.
* 10 gouden regels
• Besteed tijd aan uw kinderen.
• Vertel uw kinderen regelmatig dat u van ze houdt zoals ze zijn.
• Corrigeer uw kinderen als dat nodig is.
• Bid regelmatig voor uw kinderen en bid ook met ze.
• Wees altijd eerlijk tegen uw kinderen.
• Houd van de moeder van uw kinderen.
• Maak tijd vrij om naar uw kinderen te luisteren.
• Bemoedig uw kinderen vaak.
• Prijs uw kinderen ook voor wat ze presteren.
• Ga soepel met uw kinderen om.
Weet dat in u de potentie is gelegd (door uw Schepper) om een heenwijzer naar de Hemelse Vader te zijn. Grijp die kans u door God gegeven.
Vragen om over na te denken of met een ander te bespreken
• Maak een omschrijving van uw kinderen en ga deze vervolgens met uw kinderen bespreken. Wat was de reactie van uw kind bij het lezen van uw verslag over hem/haar?
• Wat gaat u het komende jaar doen om uw kind(eren) beter te leren kennen? Wat of wie heeft u daarvoor nodig?
• Wat betekent God als Vader voor u? Wat zien de kinderen daarvan in uw leven? (vraag het ze eens)
Bert Reinds
Orthopedagoog
Vader zijn met hart en handen, een Bijbelse opdracht. In het vorige artikel werden drie Bijbelse aspecten beschreven met betrekking tot de rol van vader. Deze waren; gezond leiderschap, voorbeeld geven en de eerst verantwoordelijke in de lijn. Aan het eind van het artikel werden u een aantal vragen gesteld. Hoe is het gegaan met het beantwoorden van de vragen? Waarschijnlijk heeft u gemerkt dat de praktijk inderdaad weerbarstig is. Deel 2 gaat over de praktische toepassing. De theorie gaat als het ware in vervulling wanneer het een werkelijkheid wordt in uw dagelijks leven als vader.
1. Elkaar kennen als basis
U zult het met mij eens zijn dat u niet zo snel iets persoonlijks deelt met iemand die u niet goed kent. Want u weet niet wat uw boodschap met de ander doet en voorál wat die ander met u en uw boodschap gaat doen! U blijft ‘liever’ op veilige afstand. Natuurlijk wisselt u wel informatie uit, maar uw zielenroerselen houdt u voor uzelf. De kans dat u geraakt wordt is nihil.
Het nadeel van deze omgang is dat verbondenheid uit blijft. U blijft elkaar op een afstand ontmoeten. Vooral wanneer persoonlijke thema’s aan de horizon verschijnen, groeit de spanning en de neiging het hart te sluiten. Het missen van deze veiligheid maakt dat er nauwelijks ruimte ontstaat om adviezen uit te wisselen, op te volgen en gedrag te veranderen.
* Ken uw kind
Een dergelijk contact met uw kind, zal niet veel anders verlopen. Hooguit dat uw kind doet wat u vraagt omdat het uit loyaliteit u niet voor de voeten wil lopen, dus (schijn) gehoorzaam is. Maar een opvoedingsrelatie gebaseerd op deze omgang zal niet snel het karakter krijgen van een werkzame groei relatie. Een relatie met groei-/ontwikkel mogelijkheden is gebaseerd op veiligheid. En dat ontstaat onder andere door elkaar te willen leren kennen. Dat is een proces. Je ontwikkelt beiden, dus veranderingen alom. Over dat kennen zegt de Bijbel heel interessante dingen.
• In Psalm 139 staat dat God jouw vormeloos begin kende, Hij wist er van, een kennen dat (1) met kennis te maken heeft.
• In Matteüs 12:25 staat: Hij kende hun gedachten, dit kennen heeft te maken met doorgronden, doorzien.
• In Matteüs 25:1-13, de geschiedenis van 5 wijze en 5 dwaze maagden, wijst Jezus de dwaze maagden de toegang tot het bruiloftsmaal af. Hij zegt: “Ik ken u niet.” Dit kennen is niet iets cognitiefs, maar dit kennen heeft te maken met vertrouwelijke omgang hebben, intiem met elkaar omgaan. Dit kennen heeft te maken met informatie uitwisselen en je gevoelens en gedachten met elkaar delen.
Bij alles wat ik nu u als handvat aanreik, is het goed dit te weten, als u elkaar niet leert kennen, als er geen of nauwelijks intimiteit aanwezig is, kunnen er hooguit feiten worden uitgewisseld, maar blijven de harten gesloten. De consequentie is dat groei naar en in volwassenheid uit zal blijven, waardoor de relatie van weinig waarde is. Dat zal niet uw bedoeling zijn. U wilt er zijn voor uw kinderen, van betekenis zijn voor uw kind, toch? Daarom een praktisch handvat.
2. De praktijk van het vaderschap
Leer uw kinderen ontdekken wie ze willen en mogen zijn. Het ontdekken vergroot hun zelfredzaamheid. Ze worden steeds meer zichzelf en u als vader doet er toe in uw gezin. De drang om weg te vluchten in werk en kerk wordt aanzienlijk kleiner, omdat u thuis een duidelijk zinvolle plek hebt.
Misschien is het goed te weten dat uw kinderen niet verlangen naar een perfecte vader, maar naar een echte vader. Een vader die onvoorwaardelijk lief heeft en in die lijn zijn kinderen wil opvoeden. Een vader die zijn kinderen niet als projecten ziet waarmee ze kunnen scoren bij andere vaders of bij hun andere kinderen. Een vader die durft te erkennen dat hij niet alles weet, maar wel blijft zoeken naar antwoorden. Vaders die autonoom zijn, zich niet laten verrassen of overweldigen door de omgevingsdruk, maar zelf een idee hebben.
Voor de uitvoering, tenslotte nog een paar handvatten. Uiteraard ontbreekt de succesverzekerde garantie. Die bestaat buiten Christus niet!
* Erken dat je betekenis hebt
Dat betekent: Stop met denken: ‘Dat neemt mijn vrouw wel op zich.’ Vraag uw vrouw maar eens om u te helpen wanneer die neiging bij u zich voordoet.
* Bespreek belangrijke thema’s
Dat geldt voor zonen en dochters. Praat over hun plaats in uw gezin. Praat met ze over opleiding en toekomstplannen. Praat over relaties, seksualiteit en de verslavende kant. Laat in het gesprek zien waar u staat zonder het hen door de keel te duwen. Een tip bij het uitvoeren: Leer zwijgend te luisteren, verlossend te spreken en helend te handelen.
* Houdt de relatie op temperatuur
Als het koud is thuis, zoekt u naar warmtebronnen om de temperatuur aangenamer te maken, zo ook in uw relatie met uw kind. Warmte is in relatiesferen: vriendelijkheid, wees gul in alles, attent, minder kritisch en koppig, sta wat minder snel me je oordeel klaar. Stuur ze eens een kaart, ga samen dingen doen, neem elkaar mee naar een concert, avondje uit. Leer uw kind kennen ook in zijn/haar omgeving.
* Ontwikkel ruimte
Geef elkaar de ruimte om te groeien naar een gelijkwaardige relatie, pas op voor verstrengeling, houd rekening met elkaars grenzen. De dochters mogen nooit een functie voor u als vader zelf worden. Bijv. wanneer het met uw vrouw niet zo lekker gaat en u in de armen ‘vlucht’ van uw dochter, want die is nog lekker fris. Dat betekent respect hebben voor elkaar. Vaders: wanneer dochter aangeeft: nu even niet, respecteer dat. Bijvoorbeeld bij het op slot doen van de badkamerdeur, aanrakingen etc. Vaders: Wanneer uw zoon op een bepaald gebied u voorbij gaat, weet dan dat ook hier geldt: Mijn waarde is verborgen in wie ik ben in Christus en niet in wat ik heb of doe!
* Voor vaders met dochters
Vaders bereid uzelf (en haar ook) voor dat er een dag komt dat u niet meer de belangrijkste man in haar leven bent.
* 10 gouden regels
• Besteed tijd aan uw kinderen.
• Vertel uw kinderen regelmatig dat u van ze houdt zoals ze zijn.
• Corrigeer uw kinderen als dat nodig is.
• Bid regelmatig voor uw kinderen en bid ook met ze.
• Wees altijd eerlijk tegen uw kinderen.
• Houd van de moeder van uw kinderen.
• Maak tijd vrij om naar uw kinderen te luisteren.
• Bemoedig uw kinderen vaak.
• Prijs uw kinderen ook voor wat ze presteren.
• Ga soepel met uw kinderen om.
Weet dat in u de potentie is gelegd (door uw Schepper) om een heenwijzer naar de Hemelse Vader te zijn. Grijp die kans u door God gegeven.
Vragen om over na te denken of met een ander te bespreken
• Maak een omschrijving van uw kinderen en ga deze vervolgens met uw kinderen bespreken. Wat was de reactie van uw kind bij het lezen van uw verslag over hem/haar?
• Wat gaat u het komende jaar doen om uw kind(eren) beter te leren kennen? Wat of wie heeft u daarvoor nodig?
• Wat betekent God als Vader voor u? Wat zien de kinderen daarvan in uw leven? (vraag het ze eens)
Bert Reinds
Orthopedagoog
