Kunnen we onszelf als uitgangspunt nemen?

ds. Oscar Lohuis • 83 - 2007 • Uitgave: 8
Kunnen we onszelf als uitgangspunt nemen?



Vorige week ben ik aangehouden door een politiemotor, dat wil zeggen door de agent die op die motor zat. Mijn zoon van 10 zat naast mij in de auto. We hadden bij een vriend een aanhangwagen opgehaald en waren rustig op weg naar huis. Ik kon werkelijk niet bedenken waarvoor deze agent mij moest aanhouden. En zo stonden we aan de kant van een doorgaande weg, vlak bij ons huis, in onze eigen buurt waar veel mensen ons kennen, aangehouden door de politie. De agent zei dat ik een weg was ingereden waar ik niet had mogen inrijden. Ik kon me dat echt niet voorstellen, omdat de weg die hij bedoelde altijd gewoon open is. Maar nu bleek dat er pas een gemeentelijke verordening is geweest waardoor die weg (in de polder) niet meer open is, behalve voor de mensen die er wonen. “Meneer, ik ben me van geen kwaad bewust. Ik heb helemaal geen bord gezien, weet u zeker dat dat duidelijk staat aangegeven?” Hij verzekerde mij dat het bord er toch echt staat en dat hij vanaf het binnenrijden van die weg achter ons aan was gereden. Ik vroeg hem of hij mij er niet met een waarschuwing van af kon laten komen, omdat het doel van een bekeuring is dat mensen het niet meer doen. En ik verzekerde hem dat een waarschuwing in mijn richting hetzelfde effect zou hebben. Maar dat kon niet. Hoezeer ik ook van mijn eigen vermeende onschuld uitging en hoe vervelend ik het ook vond, ik had de wet gewoon overtreden en daar staat een straf op. Nadat hij de bekeuring had uitgeschreven en er diverse bekenden langs waren gereden (dat zag ik mijn ooghoek gebeuren), zei ik: “Nou goed, u doet ook gewoon wat u moet doen.”

Iedereen die zich in het verkeer begeeft heeft te maken met de verkeersregels. Die worden van boven af bepaald en staan vast. De meeste mensen beseffen wel dat, hoe vervelend het ook is, je te maken hebt met deze wet. Je kunt niet zeggen: “Nou, de overheid kan dit wel beslissen, maar ik denk daar anders over” en bepaal zelf wel wat mag en wat niet mag. Zo gedragen mensen zich soms wel in het verkeer, maar iedereen weet dat er in het verkeer gewoon objectief goed en kwaad is, dat je je binnen de regels en buiten de regels kunt begeven.

In het echte leven is het net zo. De mens heeft de neiging om zichzelf en het eigen inzicht als uitgangspunt te nemen voor wat mag en wat niet mag. Wat zijn wij in staat om op een slimme manier te proberen er onderuit te komen. We rationaliseren onze zonden en overtredingen weg. We zeggen dingen als “ach, dat doet toch iedereen”, of “als dat voor jou OK is, dan moet je het gewoon doen.” Ik heb met heel wat mensen gesproken die door hulpverleners het advies hebben gekregen om vooral hun eigen gevoel als uitgangspunt te nemen en te doen wat hun hart hun ingeeft. De postmoderne mens gaat van zichzelf uit. En zo staan we van tijd tot tijd verbaasd te kijken naar hoe de mens kan afdwalen en hoe verwrongen het denken en handelen van mensen kan worden. Vaak zijn mensen zich van geen kwaad bewust, net als dat ik mij van geen kwaad bewust was toen de agent mij aanhield. Maar dat maakte mij nog niet onschuldig.

We leven allemaal onder de wet van God en ieder mens heeft te maken met deze wet. Er is wel degelijk objectief goed en kwaad. Er is een Wetgever die van boven af dit heeft bepaald. Of we dat nou zien of niet, of het daar nou mee eens zijn of niet, of we het nou voelen of niet, of we het nou fijn vinden of niet, sommige dingen zijn gewoon absoluut verkeerd en andere zijn goed. Diep van binnen weet ieder mens dat ook wel, alleen we gedragen ons soms alsof het niet zo is. Net als in het verkeer. Maar een overtreding van de wet van God heeft altijd gevolgen, hoezeer we ook tegensputteren. Het Christendom gaat pas tot je spreken als je hier enig benul van krijgt.

Toen ik de aanhangwagen later terugbracht, ben ik toch nog even gaan kijken. De agent had gelijk, het bord stond er toch echt. Ik had die weg niet mogen inrijden.



Ds. Oscar Lohuis



Reacties:
oscar.lohuis@solcon.nl