Laat het feest zijn in de huizen (1)
ds. Oscar Lohuis • 87 - 2011 • Uitgave: 17
Christenen moeten in de leer gaan bij orthodoxe Joden en bij Messias-belijdende Joden om te leren van de sabbat een feest te maken. De sabbat wordt de Koningin der Feesten genoemd. Zij wordt op vrijdagavond verwelkomd als een bruid. Stel je voor, een bruidegom die wacht op zijn bruid en haar ineens tot zich ziet naderen. Wat een vreugde, wat een opwinding en wat een verwachting! Daarom wordt de sabbat in Jesaja 58:13 een verlustiging genoemd. Er wordt zo genoten van de sabbat, dat het moeilijk is om er aan het einde daarvan weer afscheid van te nemen.
Helaas heb ik menig christen horen zeggen dat zij de zondag altijd als de meest saaie dag van de week hebben ervaren. Velen zijn opgevoed met zoveel regels en beperkingen rondom de zondag, dat het niet bepaald als een feest werd ervaren. Als dat zo is, dan missen wij als christenen volledig waar het om gaat op de sabbat. Hoe goed het ook is om trouw naar de kerk te gaan en een dag in de week niet te werken, als we niet hebben geleerd om er iets moois van te maken, dan zijn we ongehoorzaam aan het sabbatsgebod. Jezus heeft ook gezegd: de sabbat is er voor de mens. Het is een groot geschenk van God aan Zijn volk. Jezus heeft mensen heel blij en gelukkig gemaakt op de sabbat. Hij onderwees mensen, Hij sprak met mensen, Hij at met mensen en Hij genas mensen op de sabbat. Hij wandelde met Zijn discipelen door de korenvelden en at met hen van de aren die ze hadden geplukt (Matteüs 12:1). Daarna genas Hij de man met de verschrompelde hand in de synagoge. Grote massa’s mensen volgden Hem, ook op de sabbat, omdat Hij er iets heel moois van maakte. Het liet de ware betekenis en bedoeling van de sabbat zien: het is een dag om verkwikt te worden en op adem te komen, een dag waarop het leven wordt hersteld en gevierd.
Orthodoxe Joden zien de sabbat niet vooral als een dag van rust ten dienste van de andere zes dagen van de week. Zo van, die ene dag rusten wij uit om die andere zes dagen hard en effectief te kunnen werken. Nee, de sabbat wordt gezien als het hoogtepunt van de week. Zes dagen lang zien ze uit naar die ene dag. Op die dag mag je gewoon zijn. De nadruk ligt niet op het doen of produceren, maar op het zijn. De tijd wordt geheiligd en gevierd. Het wordt ook wel een Paleis in de Tijd genoemd. Een paleis is prachtig, mooi, een genot om te verblijven. Zo is de sabbat: een genot om daarin te verblijven. Het besef dat zij volk van God zijn, het besef dat zij geroepen zijn om Hem alleen te aanbidden, het besef dat het niet draait om de mens en zijn prestaties, maar om God, het besef dat God de Schepper en de Verlosser is, het besef van eigen identiteit als volk van God, het wordt allemaal onderstreept en gewaarborgd door het vieren van de sabbat. Zonder het zich houden aan het sabbatsgebod was Israël het zicht op haar unieke identiteit en roeping in deze wereld kwijtgeraakt.
Zou de Here echt van mening zijn dat wij als gelovigen uit de heidenen het zonder die ene speciale dag in de week kunnen doen? Ik weet wel, de Kolossenzenbrief zegt dat de sabbat een schaduw is waarvan de werkelijkheid in Christus is. Maar ik kan niet geloven dat dat betekent dat wij wel gewoon zeven dagen in de week kunnen doorgaan als altijd. Ook wij hebben die ene speciale dag in de week nodig. Niet alleen maar om uit te rusten en naar de kerk te kunnen gaan. Ook wij hebben een feestdag in de week nodig. Een dag waarop de nadruk niet ligt op strenge regels, waardoor het een droge en saaie dag wordt, maar een dag waar de nadruk ligt op op de vreugde. Een dag waar we de week door naar uit kunnen zien, omdat we dan gelegenheid hebben om te doen waar we echt blij van worden: God ontmoeten, elkaar ontmoeten, samen leuke dingen doen, met elkaar in gesprek komen, samen eten, muziek maken, lachen, tijd met de kinderen doorbrengen en ga zo maar door. Als ouders op zondagmiddag gaan slapen en van de zondag niet iets speciaals, iets feestelijks maken, waar de kinderen van kunnen genieten, dan zijn zij sabbatschenders. Kinderen krijgen dan een verwrongen beeld van wat het betekent God te dienen.
In het Jodendom zijn er allerlei feesten waarin ook met elkaar wordt gegeten. Denk maar aan de Pesach-maaltijd (Seider-maaltijd) en aan het samen eten in een loofhut tijdens het Loofhuttenfeest. Zo wordt er ook op de sabbat met elkaar gegeten. De opdracht is om te eten, te drinken en vrolijk te zijn. Bij die uitspraak denken wij gelijk aan het wereldse: de goddeloze zegt, laten wij eten, drinken en vrolijk zijn, want morgen sterven wij. Inderdaad, in de wereld ontspoort het feestvieren maar al te snel. Het eten wordt overdadig, het drinken loopt uit de hand en het vrolijk zijn wordt losbandigheid. Maar de bedoeling van de sabbat is dat Gods mensen eten, drinken en vrolijk zijn voor Zijn Aangezicht. Deze natuurlijke, menselijke verlangens naar gezelligheid en feest vieren worden vervuld in een heilige sfeer. Eten, drinken, muziek maken, dansen en zelfs de seksuele gemeenschap van man en vrouw in het huwelijk, worden geplaatst in het middelpunt van aanbidding.
ds. Oscar Lohuis
Helaas heb ik menig christen horen zeggen dat zij de zondag altijd als de meest saaie dag van de week hebben ervaren. Velen zijn opgevoed met zoveel regels en beperkingen rondom de zondag, dat het niet bepaald als een feest werd ervaren. Als dat zo is, dan missen wij als christenen volledig waar het om gaat op de sabbat. Hoe goed het ook is om trouw naar de kerk te gaan en een dag in de week niet te werken, als we niet hebben geleerd om er iets moois van te maken, dan zijn we ongehoorzaam aan het sabbatsgebod. Jezus heeft ook gezegd: de sabbat is er voor de mens. Het is een groot geschenk van God aan Zijn volk. Jezus heeft mensen heel blij en gelukkig gemaakt op de sabbat. Hij onderwees mensen, Hij sprak met mensen, Hij at met mensen en Hij genas mensen op de sabbat. Hij wandelde met Zijn discipelen door de korenvelden en at met hen van de aren die ze hadden geplukt (Matteüs 12:1). Daarna genas Hij de man met de verschrompelde hand in de synagoge. Grote massa’s mensen volgden Hem, ook op de sabbat, omdat Hij er iets heel moois van maakte. Het liet de ware betekenis en bedoeling van de sabbat zien: het is een dag om verkwikt te worden en op adem te komen, een dag waarop het leven wordt hersteld en gevierd.
Orthodoxe Joden zien de sabbat niet vooral als een dag van rust ten dienste van de andere zes dagen van de week. Zo van, die ene dag rusten wij uit om die andere zes dagen hard en effectief te kunnen werken. Nee, de sabbat wordt gezien als het hoogtepunt van de week. Zes dagen lang zien ze uit naar die ene dag. Op die dag mag je gewoon zijn. De nadruk ligt niet op het doen of produceren, maar op het zijn. De tijd wordt geheiligd en gevierd. Het wordt ook wel een Paleis in de Tijd genoemd. Een paleis is prachtig, mooi, een genot om te verblijven. Zo is de sabbat: een genot om daarin te verblijven. Het besef dat zij volk van God zijn, het besef dat zij geroepen zijn om Hem alleen te aanbidden, het besef dat het niet draait om de mens en zijn prestaties, maar om God, het besef dat God de Schepper en de Verlosser is, het besef van eigen identiteit als volk van God, het wordt allemaal onderstreept en gewaarborgd door het vieren van de sabbat. Zonder het zich houden aan het sabbatsgebod was Israël het zicht op haar unieke identiteit en roeping in deze wereld kwijtgeraakt.
Zou de Here echt van mening zijn dat wij als gelovigen uit de heidenen het zonder die ene speciale dag in de week kunnen doen? Ik weet wel, de Kolossenzenbrief zegt dat de sabbat een schaduw is waarvan de werkelijkheid in Christus is. Maar ik kan niet geloven dat dat betekent dat wij wel gewoon zeven dagen in de week kunnen doorgaan als altijd. Ook wij hebben die ene speciale dag in de week nodig. Niet alleen maar om uit te rusten en naar de kerk te kunnen gaan. Ook wij hebben een feestdag in de week nodig. Een dag waarop de nadruk niet ligt op strenge regels, waardoor het een droge en saaie dag wordt, maar een dag waar de nadruk ligt op op de vreugde. Een dag waar we de week door naar uit kunnen zien, omdat we dan gelegenheid hebben om te doen waar we echt blij van worden: God ontmoeten, elkaar ontmoeten, samen leuke dingen doen, met elkaar in gesprek komen, samen eten, muziek maken, lachen, tijd met de kinderen doorbrengen en ga zo maar door. Als ouders op zondagmiddag gaan slapen en van de zondag niet iets speciaals, iets feestelijks maken, waar de kinderen van kunnen genieten, dan zijn zij sabbatschenders. Kinderen krijgen dan een verwrongen beeld van wat het betekent God te dienen.
In het Jodendom zijn er allerlei feesten waarin ook met elkaar wordt gegeten. Denk maar aan de Pesach-maaltijd (Seider-maaltijd) en aan het samen eten in een loofhut tijdens het Loofhuttenfeest. Zo wordt er ook op de sabbat met elkaar gegeten. De opdracht is om te eten, te drinken en vrolijk te zijn. Bij die uitspraak denken wij gelijk aan het wereldse: de goddeloze zegt, laten wij eten, drinken en vrolijk zijn, want morgen sterven wij. Inderdaad, in de wereld ontspoort het feestvieren maar al te snel. Het eten wordt overdadig, het drinken loopt uit de hand en het vrolijk zijn wordt losbandigheid. Maar de bedoeling van de sabbat is dat Gods mensen eten, drinken en vrolijk zijn voor Zijn Aangezicht. Deze natuurlijke, menselijke verlangens naar gezelligheid en feest vieren worden vervuld in een heilige sfeer. Eten, drinken, muziek maken, dansen en zelfs de seksuele gemeenschap van man en vrouw in het huwelijk, worden geplaatst in het middelpunt van aanbidding.
ds. Oscar Lohuis
