Machseh - De Here is mijn toevlucht en schuilplaats
Gieneke van Veen-Vrolijk • 85 - 2009 • Uitgave: 17
De Here is mijn toevlucht en schuilplaats
Vorige keer stonden we stil bij het Hebreeuwse werkwoord ‘chasah’ met de betekenis: schuilen, toevlucht nemen, beschutting zoeken, zich bergen. We noemden ook de van dit werkwoord afgeleide term ‘machseh’ (ook wel uitgesproken als ‘machaséh’) waarvan de basisbetekenis is: schuilplaats, bescherming, beschutting, toevlucht, toevluchtsoord, berging. Laten we dit woord eens nader bezien in de Heilige Schrift.
Evenals het werkwoord waarvan het is afgeleid komt ‘machseh’/schuilplaats veel voor in de Psalmen, overwegend in de psalm-gebeden. Maar ook bij de profeten komt ‘machseh’/toevlucht voor. Veelzeggend is het dat dit woord vooral gebruikt wordt met betrekking tot de Here God. Hij is de ‘machseh’/schuilplaats en toevlucht voor wie bij Hem schuilen!
‘Machseya’
Tweemaal komt in de Bijbel de eigennaam ‘Machseh-Ya’1 voor te vertalen als: ‘De Here is toevlucht’.2 Jeremia’s trouwe schrijver Baruch was een nakomeling van een man genaamd ‘Machseya’ (Jer. 32:12; vgl. 51:59). Bemoedigend moet het zijn geweest voor Jeremia dat in die donkere, dreigende periode waarin hij als profeet werkte er toch mensen waren met zo’n betekenisvolle naam.… Een naamgetuigenis om in ere te houden! Jeremia wist wat dit betekende. Te midden van afgoderij, spot en aanvallen op zijn profetische bediening riep hij uit: “U bent mijn ‘machseh’/schuilplaats op de dag van kwaad” (Jer. 17:17).
‘Machseh’/toevlucht in de Psalmen
Wanneer wij de Psalmen bestuderen, ontdekken we dat de Here God hierin wordt aangeroepen, aangesproken, benoemd, geprezen als bescherming, schuilplaats en toevlucht voor de gelovige. Dit is zowel persoonlijk en gemeenschappelijk. Wie persoonlijk God als toevlucht leert kennen, kan en wil dat ook met anderen delen en hiervan getuigen.
In Psalm 62 belijdt David hoe hij had ondervonden dat hij bij de Here God te allen tijde kon schuilen, om bij Hem hulp en troost te vinden onder alle omstandigheden van zijn leven. Heel persoonlijk had hij geleerd: “Mijn ‘machseh’/toevlucht is in God” (vers 8). Die persoonlijke ontmoeting met God en die zekerheid in Hem gunt hij ook anderen en roept op: “o volk vertrouw op Hem… God is een ‘machseh’/toevlucht voor ons” (Ps. 62:8,9).
David bad in een noodsituatie tot de Here en riep uit: “U bent mijn ‘machseh’/beschutting, mijn deel in het land der levenden” (Ps. 142:6). Wie Gods bijstand heeft ondervonden kan belijden: “God is voor ons een ‘machaseh’/bescherming en sterkte, hulp in benauwdheden…” (Ps. 46:2). Dit is onveranderde realiteit waarover de psalmist met vele anderen zong. Nu mogen wij het meezingen! “Want U bent voor mij een ‘machseh//schuilplaats geweest… Ik zal schuilen in het verborgene van Uw vleugels” (Ps. 61:4,5). Daarom: “Ik zal tot de HERE zeggen U bent mijn ‘machseh’/toevlucht… want U bent mijn schuilplaats…” (Ps. 91:2,9).
Wie mocht ondervinden wat het inhoudt en betekent om bij God te schuilen, wil hierover niet zwijgen: “…ik stel op de Here HERE mijn ‘machseh’/bescherming om al Uw werken te vertellen” (Ps. 73:28). Wat geweldig als iemand terugkijkend op haar/zijn leven mag beseffen hoe God altijd nabij was als Redder in nood en dan getuigt: “Want U bent mijn verwachting Here… sinds mijn jeugd… U bent mijn sterke ‘machseh’/toevlucht” (Ps. 71:7).
Gods bescherming omvat verleden, heden en toekomst! Dat geldt ook voor de toekomst waarover Joël profeteert “…maar de HERE is een ‘machseh’/schuilplaats voor Zijn volk en een sterkte voor de kinderen Israëls” (Joël 3:16).3
‘Machseh'/schuilplaats in de natuur (Ps. 104:18)
Deze Psalm beschrijft Gods heerlijkheid in Zijn schepping. Deze psalm toont dat de almachtige Schepper alles tot stand bracht (vers 2-10,19,24), de Onderhouder is van al het geschapene en Zijn schepselen voorziet van wat nodig is. Zo vinden dieren als konijnen hun ‘machseh’/schuilplaats in de steenrotsen (vers 18). In deze ‘ecologische’ beschrijving van de natuur ligt een geestelijke les opgesloten die we mogen ontdekken. Het hier gebruikte woord ‘machseh’/beschutting spreekt niet alleen van bescherming voor de dieren, maar geeft tevens aan wat hun natuurlijke omgeving is. Weten wij waar onze beste schuilplaats is als ‘natuurlijke’ omgeving waar we thuis horen? De Here Jezus zei: “Blijft in Mij…” (Joh. 15:4). Dan kunnen onder alle omstandigheden vruchtbaar zijn voor Hem.
“Mijn ‘machseh’/schuilplaats is in God” (Ps. 62:8).
Dr. Gieneke van Veen-Vrolijk
1 Ya' is de verkorte vorm van de heilige Godsnaam JHWH: HERE.
2 De vertaling ‘toevlucht van de Here’ is niet geheel uitgesloten, maar taalkundig minder overtuigend.
3 NBV: Joël 4:16.
Vorige keer stonden we stil bij het Hebreeuwse werkwoord ‘chasah’ met de betekenis: schuilen, toevlucht nemen, beschutting zoeken, zich bergen. We noemden ook de van dit werkwoord afgeleide term ‘machseh’ (ook wel uitgesproken als ‘machaséh’) waarvan de basisbetekenis is: schuilplaats, bescherming, beschutting, toevlucht, toevluchtsoord, berging. Laten we dit woord eens nader bezien in de Heilige Schrift.
Evenals het werkwoord waarvan het is afgeleid komt ‘machseh’/schuilplaats veel voor in de Psalmen, overwegend in de psalm-gebeden. Maar ook bij de profeten komt ‘machseh’/toevlucht voor. Veelzeggend is het dat dit woord vooral gebruikt wordt met betrekking tot de Here God. Hij is de ‘machseh’/schuilplaats en toevlucht voor wie bij Hem schuilen!
‘Machseya’
Tweemaal komt in de Bijbel de eigennaam ‘Machseh-Ya’1 voor te vertalen als: ‘De Here is toevlucht’.2 Jeremia’s trouwe schrijver Baruch was een nakomeling van een man genaamd ‘Machseya’ (Jer. 32:12; vgl. 51:59). Bemoedigend moet het zijn geweest voor Jeremia dat in die donkere, dreigende periode waarin hij als profeet werkte er toch mensen waren met zo’n betekenisvolle naam.… Een naamgetuigenis om in ere te houden! Jeremia wist wat dit betekende. Te midden van afgoderij, spot en aanvallen op zijn profetische bediening riep hij uit: “U bent mijn ‘machseh’/schuilplaats op de dag van kwaad” (Jer. 17:17).
‘Machseh’/toevlucht in de Psalmen
Wanneer wij de Psalmen bestuderen, ontdekken we dat de Here God hierin wordt aangeroepen, aangesproken, benoemd, geprezen als bescherming, schuilplaats en toevlucht voor de gelovige. Dit is zowel persoonlijk en gemeenschappelijk. Wie persoonlijk God als toevlucht leert kennen, kan en wil dat ook met anderen delen en hiervan getuigen.
In Psalm 62 belijdt David hoe hij had ondervonden dat hij bij de Here God te allen tijde kon schuilen, om bij Hem hulp en troost te vinden onder alle omstandigheden van zijn leven. Heel persoonlijk had hij geleerd: “Mijn ‘machseh’/toevlucht is in God” (vers 8). Die persoonlijke ontmoeting met God en die zekerheid in Hem gunt hij ook anderen en roept op: “o volk vertrouw op Hem… God is een ‘machseh’/toevlucht voor ons” (Ps. 62:8,9).
David bad in een noodsituatie tot de Here en riep uit: “U bent mijn ‘machseh’/beschutting, mijn deel in het land der levenden” (Ps. 142:6). Wie Gods bijstand heeft ondervonden kan belijden: “God is voor ons een ‘machaseh’/bescherming en sterkte, hulp in benauwdheden…” (Ps. 46:2). Dit is onveranderde realiteit waarover de psalmist met vele anderen zong. Nu mogen wij het meezingen! “Want U bent voor mij een ‘machseh//schuilplaats geweest… Ik zal schuilen in het verborgene van Uw vleugels” (Ps. 61:4,5). Daarom: “Ik zal tot de HERE zeggen U bent mijn ‘machseh’/toevlucht… want U bent mijn schuilplaats…” (Ps. 91:2,9).
Wie mocht ondervinden wat het inhoudt en betekent om bij God te schuilen, wil hierover niet zwijgen: “…ik stel op de Here HERE mijn ‘machseh’/bescherming om al Uw werken te vertellen” (Ps. 73:28). Wat geweldig als iemand terugkijkend op haar/zijn leven mag beseffen hoe God altijd nabij was als Redder in nood en dan getuigt: “Want U bent mijn verwachting Here… sinds mijn jeugd… U bent mijn sterke ‘machseh’/toevlucht” (Ps. 71:7).
Gods bescherming omvat verleden, heden en toekomst! Dat geldt ook voor de toekomst waarover Joël profeteert “…maar de HERE is een ‘machseh’/schuilplaats voor Zijn volk en een sterkte voor de kinderen Israëls” (Joël 3:16).3
‘Machseh'/schuilplaats in de natuur (Ps. 104:18)
Deze Psalm beschrijft Gods heerlijkheid in Zijn schepping. Deze psalm toont dat de almachtige Schepper alles tot stand bracht (vers 2-10,19,24), de Onderhouder is van al het geschapene en Zijn schepselen voorziet van wat nodig is. Zo vinden dieren als konijnen hun ‘machseh’/schuilplaats in de steenrotsen (vers 18). In deze ‘ecologische’ beschrijving van de natuur ligt een geestelijke les opgesloten die we mogen ontdekken. Het hier gebruikte woord ‘machseh’/beschutting spreekt niet alleen van bescherming voor de dieren, maar geeft tevens aan wat hun natuurlijke omgeving is. Weten wij waar onze beste schuilplaats is als ‘natuurlijke’ omgeving waar we thuis horen? De Here Jezus zei: “Blijft in Mij…” (Joh. 15:4). Dan kunnen onder alle omstandigheden vruchtbaar zijn voor Hem.
“Mijn ‘machseh’/schuilplaats is in God” (Ps. 62:8).
Dr. Gieneke van Veen-Vrolijk
1 Ya' is de verkorte vorm van de heilige Godsnaam JHWH: HERE.
2 De vertaling ‘toevlucht van de Here’ is niet geheel uitgesloten, maar taalkundig minder overtuigend.
3 NBV: Joël 4:16.
