Over de drempel

Joop Schotanus • 78 - 2002/03 • Uitgave: 21
Oudejaarsconferenciers proberen ons altijd het gevoel te geven dat het iets heel bijzonders is om over te gaan van het oude naar het nieuwe. We verlaten een bepaald gebied om een ander gebied binnen te treden. De gebeurtenissen van het afgelopen jaar moeten de revue passeren en verwachtingen voor de toekomst worden uitgesproken of uit gezongen. Of we zullen wel zienwaar we heengaan.

Het verleden
Voor de toekomst steunen we op de onderbouw van het verleden. In de politiek is er echter een sterke stroming die ons wil ontdoen van dat verleden. Vooral als het gaat om de christelijke verworvenheden. Ook al weten we dat we als christenen niet altijd zo'n verstandige christelijke invulling aan dat verleden hebben gegeven, dan is het toch wel zeer te betreuren dat men zich nu met het badwater ook van het kind wil ontdoen. Als men het heeft over normen en waarden, dan gaat het niet automatisch over bijbelse normen en waarden, maar zelfs over zeer bedenkelijke hedendaagse ontwikkelingen. Men wil liever niet meer herinnerd worden aan dat christelijke verleden. Men probeert zich er steeds meer van te ontdoen. Tegelijkertijd vragen we ons af of we door het binnenhalen van dat verleden ons zouden kunnen vrijwaren van de afgang. Men zal in ieder geval ook niet meer open staan voor de aanpak van Groen van Prinsterer en Abraham Kuyper.

Het heden
Als de politiek niet meer open staat voor de benadering van het verleden en de voorwaarden daarvoor niet meer van toepassing kunnen zijn, dan moet er een nieuwe klankbodem zijn voor de politiek van vandaag. Deze klankbodem kan in het heden gevormd worden door allen die zich naar de Naam van Christus noemen en het geheim kennen van "Christus in ons". Een kennen van de werkelijke ervaring van wat een christen kan zijn als hij/zij leeft uit de kracht van Christus. Dat is dus niet slechts in woorden, maar in de kracht van de Heilige Geest. Dat betekent ook dat wij een duidelijke visie hebben van wat een christen kan betekenen voor de samenleving als hij leeft uit die kracht van Christus. Christus in ons de hoop der heerlijkheid. Het houdt in dat we opgenomen zijn in een groeiproces, waarbij Christus steeds meer gestalte in ons krijgt en wij veranderd worden naar Zijn beeld. De voorwaarde om die kracht te ervaren is dat wij ons leven niet meer belangrijk en kostbaar achten voor onszelf, maar onze bediening (diakonia) ook in de samenleving gestalte geven.

De weg waarlangs deze visie werkelijkheid wordt kan alleen maar als we de bijbelse principes (waarden en normen) als vanzelfsprekend toepassen in ons persoonlijk, in ons gezinsleven en in onze dagelijkse omgang met medemensen. Als we in de Gemeente zo opgevoed en opgeleid worden, dat we elkaar in ons getuigenis naar de wereld toe ondersteunen, zal het z’n vruchten afwerpen. Onderlinge zorg en onderwijs krijgen dan een belangrijke plaats in ons bestaan.

De toekomst
Waar we heengaan! Bij veel christelijk werk ligt de nadruk nog teveel op de buitenkant om tot oplossing van problemen te komen. Waar er sprake kan zijn van christelijke politiek, dan is dat vooral afhankelijk van de binnenkant. Heel vaak gaat het nog teveel om de buitenkant. Een bepaalde moraal, die we onszelf en de wereld willen opleggen. We zijn er niet met de nadruk te leggen op het maken van goede keuzes en op wilskracht! Het gaat nooit in eerste instantie om een soort christelijke gedragsleer of een uiterlijke levensstijl! We nemen een soort geestelijke slordigheid waar in evangelische kringen en hebben dan de neiging om de wet er maar eens goed op los te laten. Voor het wakker schudden misschien nog niet zo'n slecht idee, maar het gaat niet allereerst om de uiterlijke eis van gehoorzaamheid. In de Institutie van Calvijn kun je er genoeg van vinden. Moeten, moeten en nog eens moeten! Geen enkel verkeerd woord hierover, maar doorslaggevend zal toch altijd moeten zijn de klankbodem.

Als we ons maar aangesproken weten op de bodem van ons hart. De morele visie is niet voldoende en tevens zo eenzijdig dat men erdoor op het verkeerde been gezet kan worden. Er is een hele categorie mensen, die schade hebben opgelopen in het verleden door trauma's en tekorten door deze eenzijdige nadruk op de buitenkant van de beker, terwijl het zou moeten gaan om het reinigen van de binnenkant. Daar heeft de Here Jezus in voorzien door het verzoeningswerk op Golgotha. De gemeente van Jezus Christus mag nu in deze tijd voorzien in de basisbehoeften, van liefde, geborgenheid en erkenning.

Als we denken dat onze maatschappelijke nood uitsluitend voortkomt uit de structuren, dan zouden we wat er mis gegaan is in het verleden, moeten repareren. Maar we weten dat er heel wat nood, ook in onze maatschappij, voortkomt uit het hart van de mensen. Bovendien zijn we zo verwend, dat we ontevreden zijn over alles waar we nog geen aanspraak op kunnen maken. Er wordt teveel gekeken naar wat we nog niet hebben, dan naar de rijkdom van genade, die we ontvangen hebben.

Een persoonlijke noot
Waar het nu vooral op aankomt is: "Hoe gaan we over de drempel" Laat ons ingaan in de rust. De rust van het vertrouwen op de Here. In het licht van het bovenstaande artikel moest ik denken aan een gebed van Peter Marshall: "Here, als we verlangen naar een leven zonder moeite en zorg, doe ons er dan aan denken dat eikenbomen en diamanten gevormd worden onder druk!" We hoeven niet van huis tot huis te lopen om overal ons eigen droevige verhaal kwijt te kunnen. Ook niet om voor iedereen onze klagerige gevoelens bloot te leggen. "Toon mij een klagerige christen en ik zal u een onvervulde christen tonen." Het klagen maakt steeds moedelozer. Hou mij ten goede, dat betekent niet dat we daar geen oog of oor voor moeten hebben, maar dat is dan om iemand geestelijk op de rails te helpen. Om hen te brengen bij de overgave aan de Here, die alleen de werkelijke rust en vrede (tevredenheid) in het hart kan schenken. Die rust mogen we u in deze onrustige wereld, ook voor het jaar dat voor ons ligt, toewensen.

Joop Schotanus