Spreuken 6:16-20 (II)
Els ter Welle • 85 - 2009 • Uitgave: 12
‘Deze zes dingen haat de Here, ja, zeven zijn Hem een hartgrondige gruwel: hoogmoedige ogen, een valse tong, handen die onschuldig bloed vergieten, een hart dat heilloze plannen smeedt, voeten die zich haasten om naar het kwade te snellen, wie leugens uitblaast als een vals getuige en wie twist stookt tussen broeders’
Spreuken 6:16-20
Hoogmoed is een levenshouding die God niet kan verdragen. ‘Iedere hooghartige is de Here een gruwel’, zegt Spreuken 16:5. Er gaat als het ware een rilling van afschuw door Hem heen. Er is vrijwel geen zonde, of trots gaat eraan vooraf. Het is dan ook de eerste zonde die genoemd wordt in ons rijtje van zeven. Maar het is nog niet zo eenvoudig hoogmoed bij onszelf te onderkennen. Het is een ongezonde zelfoverschatting, die we niet moeten verwarren met een gezond gevoel van eigenwaarde. En ze komt in verschillende vormen voor. Sommigen zijn trots op hun uiterlijk of op hun dure auto of huis, anderen op hun prestaties, intellect of hun maatschappelijke positie. Maar de ergste vorm is de geestelijke hoogmoed.
Er zijn mensen die denken dat hun manier van geloven, de enige juiste is, dat ze het veel beter weten dan de rest. Ze hebben de superieure houding van met kop en schouders boven de anderen uit te steken. Ze zijn bijzonder met zichzelf ingenomen en kijken op anderen neer. Ze brengen hun tijd door met kritiek leveren. Ze bijten zich vast in de letter van de wet, maar zijn vergeten wat de geest van diezelfde wet van hen vraagt: ‘In ootmoedigheid achte de een de ander uitnemender dan zichzelf.’* Het vonnis luidt: geestelijke hoogmoed. Zij is bekrompen, zelfgenoegzaam en verwaand. Billy Graham zegt hierover: “Het is alsof er een zwerver in vodden rondparadeert en daarbij denkt dat hij tot de tien best geklede mannen van het land hoort.”**
De Here veroordeelt met harde woorden iedereen die deze verkeerde farizeïstische levenshouding heeft: ‘God wederstaat de hoogmoedigen, maar de nederigen geeft Hij genade.’*** De Here Jezus sluit Zich hier helemaal bij aan: ‘Wie zichzelf verhoogt, zal vernederd worden en wie zichzelf vernedert, zal verhoogd worden.’****
Hoogmoed is een zonde die mannen zowel als vrouwen verhinderen de weg met God te gaan. Niemand kan God benaderen met trots in zijn binnenste, want God keert zich van hem af. Wat kunnen we eraan doen? In de eerste plaats het onderkennen en erkennen. En daarna: in nederigheid buigen bij het kruis van Christus. Daar mogen en kunnen we verlost worden van de knellende banden van hoogmoed!
Els ter Welle
* Fil. 2:3
** Zonde, Billy Graham, blz. 9
*** Jak. 4:6
**** Matt. 18:4; 23:12; Luc. 14:11
Spreuken 6:16-20
Hoogmoed is een levenshouding die God niet kan verdragen. ‘Iedere hooghartige is de Here een gruwel’, zegt Spreuken 16:5. Er gaat als het ware een rilling van afschuw door Hem heen. Er is vrijwel geen zonde, of trots gaat eraan vooraf. Het is dan ook de eerste zonde die genoemd wordt in ons rijtje van zeven. Maar het is nog niet zo eenvoudig hoogmoed bij onszelf te onderkennen. Het is een ongezonde zelfoverschatting, die we niet moeten verwarren met een gezond gevoel van eigenwaarde. En ze komt in verschillende vormen voor. Sommigen zijn trots op hun uiterlijk of op hun dure auto of huis, anderen op hun prestaties, intellect of hun maatschappelijke positie. Maar de ergste vorm is de geestelijke hoogmoed.
Er zijn mensen die denken dat hun manier van geloven, de enige juiste is, dat ze het veel beter weten dan de rest. Ze hebben de superieure houding van met kop en schouders boven de anderen uit te steken. Ze zijn bijzonder met zichzelf ingenomen en kijken op anderen neer. Ze brengen hun tijd door met kritiek leveren. Ze bijten zich vast in de letter van de wet, maar zijn vergeten wat de geest van diezelfde wet van hen vraagt: ‘In ootmoedigheid achte de een de ander uitnemender dan zichzelf.’* Het vonnis luidt: geestelijke hoogmoed. Zij is bekrompen, zelfgenoegzaam en verwaand. Billy Graham zegt hierover: “Het is alsof er een zwerver in vodden rondparadeert en daarbij denkt dat hij tot de tien best geklede mannen van het land hoort.”**
De Here veroordeelt met harde woorden iedereen die deze verkeerde farizeïstische levenshouding heeft: ‘God wederstaat de hoogmoedigen, maar de nederigen geeft Hij genade.’*** De Here Jezus sluit Zich hier helemaal bij aan: ‘Wie zichzelf verhoogt, zal vernederd worden en wie zichzelf vernedert, zal verhoogd worden.’****
Hoogmoed is een zonde die mannen zowel als vrouwen verhinderen de weg met God te gaan. Niemand kan God benaderen met trots in zijn binnenste, want God keert zich van hem af. Wat kunnen we eraan doen? In de eerste plaats het onderkennen en erkennen. En daarna: in nederigheid buigen bij het kruis van Christus. Daar mogen en kunnen we verlost worden van de knellende banden van hoogmoed!
Els ter Welle
* Fil. 2:3
** Zonde, Billy Graham, blz. 9
*** Jak. 4:6
**** Matt. 18:4; 23:12; Luc. 14:11
