Van Pasen naar Pinksteren

Feike ter Velde • 81 - 2005/06 • Uitgave: 3
Van Pasen naar Pinksteren



De kerkelijke kalender brengt ons binnenkort naar Pinksteren. Een vrije dag extra. Er gaan stemmen op om bijvoorbeeld tweede Pinksterdag uit te ruilen tegen een Islamitische feestdag. Wat betekent Pinksteren eigenlijk voor de christelijke kerk en voor de individuele gelovige en Wie is de Heilige Geest, die toen kwam?




De Heilige Geest is God. Hij openbaarde God aan de mens. Hij inspireerde de profeten van het Oude Testament en de apostelen van het Nieuwe Testament tot het schrijven van de Bijbeltekst. Hij daalde neer op Jezus bij Zijn doop in de Jordaan. Hij deed Jezus overwinnen in de 40-daagse strijd tegen de verzoeking in de woestijn. Hij deed Jezus opstaan uit de
dood en maakte Hem zo de tweede Adam – de nieuwe Mens. Hij daalde neer op de Pinksterdag te Jeruzalem om datzelfde nieuwe leven van de Paasmorgen te ‘vermenigvuldigen’ in de wedergeboorte van de honderdtwintig gelovigen. Daarna ook in de drieduizend die op diezelfde dag tot levend geloof kwamen. Sindsdien werkt de Geest op deze wijze in alle mensen die tot dat bijbelse en levende geloof in Jezus Christus komen. Het is echter tegelijkertijd ook een groot geheimenis, dat werk van de Heilige Geest. We zijn op weg naar Pinksteren!



Op de Pinksterdag werd de kerk – beter gezegd: de gemeente van Jezus Christus – geboren. In sommige opvattingen kan men vernemen dat de kerk er al is vanaf Adam. Die gedachte hangt nauw samen met de zogenaamde vervangingstheologie – d.w.z. dat de kerk in de plaats van Israël gekomen zou zijn, of dat de kerk een voortzetting is van Israël. Inmiddels is deze opvatting, in ons land althans, door velen – zij het niet door allen – verlaten. Niet langer wordt het Koninkrijk van God zonder meer vereenzelvigd met de kerk. Het komende Koninkrijk is het Messiaanse koninkrijk, dat komt bij het herstel van Israël en het koningschap voor Israël (Hand. 1:6).

Dit erkennen betekent dat veel theologische stellingen verlaten moeten worden ten gunste van een nieuw – een bijbels – verstaan van roeping en doel van de Gemeente enerzijds en van Israël anderzijds. Dat heeft ten opzichte van de aloude bestaande vervangingsleer zeer grote consequenties. De dingen van de bijbelse toekomstverwachting moeten opnieuw worden doordacht en opgeschreven.



De Gemeente werd geboren op de Pinksterdag, in Jeruzalem en wel binnen het Joodse volk. De eerste christenen waren allen Joden. Op de Pinksterdag vierden zij het Joodse Pinksterfeest. Het is een misvatting te denken dat Gods verbond met Israël toen is opgehouden. Zoals met alle gelovigen werden zij op de Pinksterdag ‘eruit getrokken’ (Gal. 4:1) om ‘Gemeente van Christus’ te worden. In de Gemeente van Christus is sprake van Jood of Griek (Gal. 3:28). Deze Joodse Gemeente werd geroepen om het heil nu ook te gaan brengen aan de heidenen. Zelf zou – naar het raadsbesluit van God – het volk als geheel “verblind worden” voor het heil van Jezus Christus (Rom. 11:8).



Dat is een groot geheimenis en kan alleen worden verstaan in een aandachtig luisteren naar de Bijbel, zonder alles te willen persen in vooruit bedachte theologische schema’s. Zodra we dat doen gaan we heersen over de Schrift en raken we haar als Gods onfeilbaar Woord kwijt. Men moet dan, om het eigen gelijk te behouden, willekeurig gaan vergeestelijken en wegredeneren, om de dingen in het eigen stramien in te passen. Dat wordt helaas nog steeds gedaan. Zo wordt door sommigen het hele boek Openbaring geplaatst in de tijd tussen Pinksteren en Wederkomst, terwijl het boek voornamelijk gaat over de dingen van de eindtijd, vlak vóór de wederkomst. In die opvattingen, die overigens nogal divers zijn, leven we nu in het Vrederijk. Men stelt vaak dat alleen het laatste bijbelboek, als enige in het Nieuwe Testament ‘lijkt’ te spreken over het Vrederijk en dat dit geen ondersteuning vindt in de andere NTboeken.



Deze opvatting hangt samen met de slechte gewoonte het Nieuwe Testament los te maken van het Oude Testament. En zo is men de Bijbel als geheel steeds meer kwijt geraakt. De Openbaring is alleen een moeilijk boek als men de profeten van het Oude Testament buiten beschouwing laat. Dat hebben de apostelen nooit gedaan. Hun Bijbel was uitsluitend het Oude Testament. Hun toekomstverwachting derhalve was daarom ook uitsluitend gebaseerd op de Joodse toekomstverwachting van een Godsrijk dat op aarde zou komen. Daarover spreken de profeten en daarover spreekt ook de Openbaring. Petrus’ preek op de Pinksterdag gaat ook over vervulling van de profetie binnen Israël. Voor geleerde theologen vandaag is het niet meer dan een ongebreidelde hoeveelheid bijbelteksten uit het Oude Testament. Hij wijst hier al op “de dag des Heren” (Hand. 2:20) – dat is de Grote Verdrukking in de eindtijd (Matth. 24:21) waarin en temidden waarvan “gans Israël eens tot bekering zal komen”. Dan zal de Here Zijn Geest opnieuw uitstorten als “de late regen” op heel Israël (Hosea 6:2) dat dan zal ‘opstaan uit de dood’.



Wie zich al deze geweldige beloften voor Israël in de eindtijd onrechtmatig heeft toegeëigend, zal ook in verlegenheid geraken als het gaat om de Pinksterdag en het werk van de Geest van daag. Het doel van de Geest is “de Gemeente te vergaderen uit de heiden” (Hand. 15:14). Eerst
de Gemeente, die op de Pinksterdag geboren werd en daarna (!) komt het ‘vervallen Israël’ aan bod (:16). Dat is de heilsordening in heel de Schrift: eerst de heidenen en pas dan Israël. Niet omdat Israël minder is dan de heidenen, maar omdat Israël ‘meewerkt’ aan de redding van de heidenen. Israels taak in de wereld is een ‘Messiaanse’ taak dat hemzelf eerst lijden brengt en daarna heerlijkheid. En die heerlijkheid komt nog voor Israël. Vergis je niet! Sions verlossing komt (Micha 7:7-13)



Nu nog roept de Geest van de Pinksterdag heidenen tot bekering om ze te maken tot een nieuwe Schepping. Op de Paasmorgen werd de Nieuwe Mens geboren – Jezus Christus. Hij ging door de dood heen naar de Opstanding. De Paasmorgen wordt voorgezet op Pinksterdag. Dezelfde Geest die Jezus deed opstaan als de Nieuwe Mens – de tweede Adam (!) – werd uitgestort op de Pinksterdag. Dat wil zeggen: er werd een scheppingsdaad verricht. Er werden honderdtwintig en daarna op diezelfde dag nog eens drieduizend – nieuwe mensen geschapen. Zij behoren niet langer tot het oude geslacht van Adam, maar door wedergeboorte tot het nieuwe geslacht van de Tweede Adam. Dit geheimenis is groot. In de Opstanding werd Jezus Christus de tweede Adam. God deed een nieuwe scheppingsdaad. Daarom heet het: “Wie in Christus is, is een nieuwe schepping. Het oude is voorbij, het nieuwe is gekomen” (2 Cor. 5:17). God deed geen half werk op de Pinksterdag. Dit moet diep tot ons doordringen.



Feike ter Velde