Vragen - jrg. 80-05 - Anti-joodse houding in de kerk

ds. Theo Niemeijer • 80 - 2004/05 • Uitgave: 5
Vragen



Anti-joodse houding in de kerk




Bij een belijdenis - en doopdienst in een kerk die ik bezocht stelde de dominee de vraag of degenen die belijdenis deden ook hun steentje bij willen dragen in het rijk van vrede en gerechtigheid. Dit bad hij ook voor de twee kinderen die gedoopt werden. Het vrederijk, waarover de dominee het had, begint toch pas na de wederkomst van Christus op aarde, wanneer Hij zijn voeten op de Olijfberg zal zetten? Is er een stroming binnen de kerken, die er van uit gaat, dat we nu in het vrederijk leven? (L. P. te B.)



Antwoord:

De stroming van het Postmillennialisme (de wederkomst van Christus na het vrederijk) begon kort na de apostolische periode. (33 - ongeveer 100 na Christus) Gedurende de eerste eeuw van de gemeente leefde de gemeente in een sterke verwachting van de wederkomst van Christus. Toen de wederkomst uitbleef begon men aan deze waarachtige wederkomst te twijfelen en begonnen de eerste gedachten te rijpen omtrent Gods koninkrijk op aarde, zichtbaar gemaakt door de kerk. De invloedrijke kerkvader Origenes van Alexandrië (185 - 254 n. Chr.) leerde dat de kerk het "ware Israël" vertegenwoordigde en dat God zijn koninkrijk op aarde openbaarde door de groei van de kerk. Hoe machtiger de kerk, hoe machtiger Gods koninkrijk op aarde. Door de bekering van keizer Contantijn werd het christendom in 313 n. Chr. tot staatsgodsdienst gemaakt, waarmee de leer van de kerk als Gods koninkrijk op aarde verstevigd werd. Augustinus (354 - 430 n. Chr.), de beroemde bisschop van Hippo ontwikkelde de theologie waarin duidelijk werd, dat alle beloften aangaande Israël gedaan, nu voor de kerk gelden, waarmee de uiteindelijke vervangingstheologie een feit werd. Israël als
Gods verbondsvolk heeft afgedaan en is nu vervangen door de kerk. In de kerk ontstond steeds meer een anti-joodse houding, die later ontaardde in de vreselijke kruistochten (1096 - 1192), waarbij de kerk het land Israël bevrijdde van de Islamitische overheersing en alle Joden in Israël uitroeide of verdreef. Tijdens deze kruistochten zijn vele honderdduizenden Joden omgekomen! Onder de Islamitische overheersing hadden de Joden in Jeruzalem nog een redelijk bestaan, maar na de kruistochten waren er in Jeruzalem bijna geen Joden meer overgebleven…en dit allemaal uit naam van de christelijke kerk!

Ook de reformatie bracht voor het Joodse volk niet veel goeds. Hoewel Maarten Luther ons leerde: alleen genade, alleen de Schrift en alleen geloof, bleef de anti-joodse houding in de kerk bestaan. Zelfs zo, dat Luther in 1543 een traktaat uitvaardigde over de houding van christenen ten opzichte van Joden met de volgende inhoud:

Wat moeten wij christenen doen met dit vervloekte, verworpen Joodse ras? Aangezien zij temidden van ons leven en wij op de hoogte zijn van hun leugens, godslasteringen en vervloekingen, kunnen wij hen niet tolereren, als we geen deel willen hebben aan hun leugens, vervloekingen en godslasteringen. Wij moeten in vrome eerbied een genadige gestrengheid uitoefenen. Laat mij u mijn oprechte advies geven:

1. Steek hun synagogen en scholen in brand en bedekt alles wat niet wil branden met aarde, zodat niemand er ooit nog een steen of sintel van zal terugvinden. Dit moet worden gedaan ter ere van onze Heer en het christendom.

2. Ik raad u aan om ook alle huizen met de grond gelijk te maken en te vernietigen.

3. Ik raad u aan om hen al hun gebedsboeken en Talmudische geschriften, waarin dit soort afgoderij, leugens, vervloekingen en godslasteringen geleerd wordt, af te nemen.

4. Ik raad u aan om hun rabbijnen te verbieden in het vervolg les te geven, op straffe des doods.

5. Ik raad u aan om het vrijgeleide op de hoofdwegen voor de Joden geheel op te heffen, want ze hebben buiten de stad niets te zoeken. Laat hen maar thuisblijven. (In welke huizen…zie 2?)

6. Ik raad u aan om hen het woekeren te verbieden en hun al hun geld, kostbaarheden en zilver en goud af te nemen en in veiligheid te stellen.

7. Ik raad u aan om elke jonge, sterke Jood of Jodin een dorsvlegel, bijl, schoffel, spinrok of spinklos in de hand te geven en hen in het zweet huns aanschijns hun brood te laten verdienen. (David A. Raush, A Legacy of hate, p.29)

Het is haast niet voor te stellen, dat er binnen de kerk zo'n anti-joodse houding heerste. Het is dan ook niet zomaar toeval, dat het Nazisme juist in het meest christelijke deel van Duitsland, Zuid Beieren, in München ontstaan is en dat Hitler in "Mein Kampf" schrijft: "Het is mijn overtuiging dat ik werk in de geest van de Almachtige Schepper, want door mij te verweren tegen de Jood, strijd ik voor het werk des Heren".

En zo zeiden:

• De geestelijken: de Joden hebben geen recht, als Joden onder ons te leven…we moeten ze bekeren.

• De politici: de Joden hebben geen recht, onder ons te wonen…we moeten ze verdrijven.

• De nazi's: de Joden hebben geen recht, te leven…we moeten ze vernietigen.



Het postmillennialisme is duidelijk ontstaan vanuit een anti-joodse houding binnen de kerk. De Bijbel leert ons heel duidelijk, dat de Here Zijn koninkrijk op aarde gaat oprichten, wanneer het koninkrijk voor Israël hersteld is. God heeft Israël als volk uitgekozen om uiteindelijk Zijn koninkrijk op aarde te vestigen. De Here Jezus wordt wel de Koning der Joden genoemd, maar nergens de Koning van de kerk. De Here Jezus regeert niet over de kerk, maar wij zullen met de Here Jezus regeren tijdens het Vrederijk. Wij verwachten de Here Jezus dan ook niet als Koning terug maar als onze Bruidegom die Zijn bruid toch Zich zal nemen… als het Hoofd, dat zijn lichaam tot Zich zal trekken. We moeten een duidelijk onderscheid maken tussen Gods plan met de Gemeente en Gods plan met Israël. Voor de gemeente komt allereerst de Opname, waarbij alle gelovigen in een "oogwenk" weggevoerd zullen worden, de Here tegemoet om voor altijd bij Hem te zijn (Thessalonicenzen 4:17). Na de Opname komt er een periode van zeven jaar Grote Verdrukking, waarin de Here tot zijn doel met Israël zal komen, en waarna Israël zich zal bekeren tot hun God. Na deze vreselijke periode zal de Here Jezus als de Koning der Joden, zichtbaar wederkomen om zijn volk uit de handen van de vijandige volkeren te redden. Dan zal Hij als Koning door zijn volk aanvaard worden en op de troon van David wereldwijd het koninkrijk uit de hemelen vestigen. Het Joodse volk zal dan een wereldwijde zegen worden en het Evangelie van dit Koninkrijk, wereldwijd bekendmaken.

Christenen die het onderscheid niet weten tussen Gods unieke, eeuwige plan met zijn verbondsvolk Israël en de Gemeente neigen tot een anti-joodse houding! We denken hierbij onder andere aan het onderscheiden van de Opname van de Gemeente en Zijn zichtbare komst op de Olijfberg. Het is dan ook niet verwonderlijk, dat de Wereldraad van kerken vele resoluties voor de Palestijnen aangenomen heeft en niet één voor Israël!

Het wordt tijd, dat we als Bijbelgetrouwe christenen ons distantiëren van een anti-joodse theologie die zijn wortels reeds heeft vanuit de tijd van de kerkvaders en helaas vandaag nog steeds doorwerkt in vele gevestigde kerken maar die ook in vele vrije Gemeenten te bespeuren valt!

De Bijbel is er duidelijk over, dat Gods koninkrijk op aarde gevestigd zal worden bij Zijn zichtbare wederkomst op aarde. Zijn koninkrijk mogen we als gelovigen reeds nu in ons hart ervaren… maar dat wil nog niet zeggen, dat hiermee Gods koninkrijk op aarde gevestigd is.



ds. Theo Niemeijer