Wachten op de bevrijding
Jan van Barneveld • 80 - 2004/05 • Uitgave: 3
Wachten op de bevrijding
Het leven van de 81-jarige Jacob Zwaaf is een spannend verhaal vol van bijzondere wonderen van God. Als jongste van vier kinderen groeide hij op in een liberaal Joods gezin in Rotterdam. Zijn vader, stiefmoeder en drie van de kinderen zijn in de oorlog omgekomen. Het eerste wonder gebeurde toen hij 17 jaar was. Hij overleefde het Duitse bombardement van Rotterdam. Daarna zijn hij en zijn vrouw Martha, met wie hij augustus 1942 trouwde, zeker twaalf keer net op het nippertje aan deportatie, aan de dood, ontsnapt. De eerste keer gebeurde in juni 1942. Hij werd met 700 andere Joden door de Duisters gegijzeld en werd net op het nippertje vrij gelaten. Toen hij geselecteerd werd voor een werkkamp simuleerde hij met succes ziekte. Later keurde een NSB dokter hem toch goed, maar op een wonderlijke manier wist hij te ontkomen. In november 1942 was hij bij zijn schoonouders. Toen die door de Nederlandse politie werden weggehaald (ook zij zijn nooit meer teruggekomen) dook hij onder een bed en ontkwam. We slaan een paar wonderlijke ontsnappingen over en komen nu in het Amsterdams- Joodse ziekenhuis waar Jaap en Martha in mei 1943 werkten. De helft van het personeel en de patiënten werden gedeporteerd en Martha stond in de verkeerderij. Jaap mocht nog blijven. Brutaal liep hij naar de rij van zijn jonge vrouw en trok haar eruit. Twee maanden later was er weer een deportatie. Toen hij dichterbij de soldaat kwam die de lijst voorlas zag hij tot zijn schrik zijn naam. Er was geen ontkomen aan. Maar toen zijn naam aan de beurt was riep een officier dat het genoeg was. Een paar maanden later was er weer een deportatie. Martha komt huilend naar Jaap, die in de keuken werkte. Samen duiken ze weg in een bus met kinderen die besmettelijke ziekten hadden. Jaap krijgt een doktersjas te pakken en duwt Martha een kussen in de arm waardoor het leek alsof ze een verpleegster met een baby was. Zo ontkwamen ze weer. In september 1943 werden de laatste Joden uit Amsterdam gedeporteerd. Ook Jacob en Martha werden gezocht. De zaklampen van de Duitsers schenen door hun ramen. Bevend van angst wachtten ze af. Ze werden niet gevonden. s Avonds deden ze hun jodenster af en slopen naar het huis van bekenden. Vandaar zijn ze op verschillende plaatsen in Noord-Holland ondergedoken. Over die periode maar één verhaal. Ze werkten op een boerderij. Werden verraden. Gelukkig had het verzet van de Trouw-groep een nauwe schuilkast voor ze gebouwd. Het was nacht. Ze sliepen. Toen blafte een hond. Martha dook weg in de kast. Jaap sliep door. Drie SSers kwamen de boerderij doorzoeken. Net voordat ze binnenkwamen werd Jaap wakker en dook de kast in. Maar de deur ging niet dicht en de SSer kwam binnen, scheen door de kamer, naar de kier van de deur. Jaap zag hem maar de SSer zag niets. Het was alsof hij, net als bij de geschiedenis van Lot, met blindheid was geslagenherinnert Jacob Zwaaf zich. Zo trokken ze van het ene naar het andere adres. Wachtend op de bevrijding. Toen die de 5e mei 1945 kwam was Jaap doodziek. Maar toen het dochtertje van zijn gastheer met een vlag en een oranje sjerp om juichte: Ome Jaap, we zijn vrij, sprong hij zijn bed uit en was opeens beter.
Ontdekkingen
Af en toe kwam de vraag in hem op: Hoe komt het toch dat wij zoveel wonderen hebben meegemaakt? Verschillende malen waren zij bij goed gereformeerde mensen ondergedoken. Zij gaven hem veel te lezen over de Joodse geschiedenis en ook de Bijbel. Die bleek te moeilijk te zijn. Daarom begon hij met een kinderbijbel. Gods Geest werkte en de geestelijke dingen vonden gretig hun weg in Jaaps hart. Trouw bracht hij zijn ontdekkingen aan Martha over. De jonge, plaatselijke predikant, ds. Van Arkel wilde graag kennis met hen maken. Elke week kregen ze catechisatie en al gauw kwamen ze tot de ontdekking dat Jezus de Joodse Messias was en is. Aan de ene kant bracht dit een enorme bevrijding, aan de andere kant kwamen er heel wat vragen. Ondanks de opvoeding in de toenmalige gereformeerde leer voelde hij zich toch niet thuis in de kerk.
Langzaam en systematisch werden Jacob en Martha losgeweekt van hun Joodse wortels en hun Joodse identiteit. Toch zijn ze met hun twee zonen nog zon 25 jaar in de kerk gebleven. Pas in 1972 hebben de Zwaafs de kerk formeel en voorgoed vaarwel gezegd. Gelukkig ontdekte Jaap steeds meer van de Joodse wortels van het N.T. Dit vooral door de contacten in de, vlak na de oorlog o.a. door hem opgerichte Vereniging van Jonge Joodse Christenen, Haderech. Dat waren Joodse jongelui die zon beetje dezelfde weg waren gegaan als Jacob en Martha. Samen met Rebecca de Graaf-van Gelder heeft hij later de groep Spelonk van Adullamopgericht. Zo kregen ze toch hun geestelijke voeding en wel in een bijbels-joodse contekst.
Wachten op de bevrijding
Na het overlijden van Martha in 1988 viel Jacob in een diep gat. Ze hadden zo ontzettend veel meegemaakt samen! Maar God gaf op een heerlijke wijze uitkomst en in 1990 trouwde hij met de Joodse onderwijzeres Channah Hazelzet. Lezingen, zang, veel gesprekken over Israël en over het geloof, actief in het Joods Maatschappelijk Werk in Apeldoorn en met de Spelonk van Adullam vulden en vullen nog steeds hun leven. Elke dag ervaren we wonderen en leiding van de Eeuwige merkt Jacob op en Channah knikt instemmend. Door alles heen speelt de gespannen en ook blijde verwachting van de komst van Jesjoea de Messias. Hij heeft hier maar één probleem mee: Het duurt zo lang! De spanningen voor Israël en in de wereld zijn zo groot. Het is zo belangrijk dat we letten op de tekenen van de tijd. Al die dreigingen die over de wereld komen zijn stuiptrekkingen van satan. De Islam speelt hierbij een hoofdrol en wil niet alleen Europa maar de hele wereld in bezit nemen. Er zijn ook heel wat andere tekenen van de tijd waar we op moeten letten. Jesjoea (Jezus) en de profeten hebben het allemaal voorzegd. Israël bestrijdt de terreur. Dat doet de V.S. ook. De wereld heeft alleen maar kritiek op Israël en op de V.S. Daarmee bewijst de wereld dat ze de terreur niet bestrijden maar eerder bevorderen. Helaas zal de wereld dat op haar eigen bordje krijgen! Israël speelt steeds meer een centrale rol in het wereldgebeuren. Dit alles zal uitlopen op de grote dag van de komst van de Messias Jesjoea. De hele wereld zal Hem zien. Of ze het willen of niet. Zo wachten Jacob en Channah Zwaaf bewust en intensief op Hem die gekomen is en de komende is. Actief en vol verlangen zien zij uit naar de komst van de Bevrijder van Israël, die ook hun Bevrijder is. Moge Hij spoedig komen.
Drs. Jan van Barneveld
Het leven van de 81-jarige Jacob Zwaaf is een spannend verhaal vol van bijzondere wonderen van God. Als jongste van vier kinderen groeide hij op in een liberaal Joods gezin in Rotterdam. Zijn vader, stiefmoeder en drie van de kinderen zijn in de oorlog omgekomen. Het eerste wonder gebeurde toen hij 17 jaar was. Hij overleefde het Duitse bombardement van Rotterdam. Daarna zijn hij en zijn vrouw Martha, met wie hij augustus 1942 trouwde, zeker twaalf keer net op het nippertje aan deportatie, aan de dood, ontsnapt. De eerste keer gebeurde in juni 1942. Hij werd met 700 andere Joden door de Duisters gegijzeld en werd net op het nippertje vrij gelaten. Toen hij geselecteerd werd voor een werkkamp simuleerde hij met succes ziekte. Later keurde een NSB dokter hem toch goed, maar op een wonderlijke manier wist hij te ontkomen. In november 1942 was hij bij zijn schoonouders. Toen die door de Nederlandse politie werden weggehaald (ook zij zijn nooit meer teruggekomen) dook hij onder een bed en ontkwam. We slaan een paar wonderlijke ontsnappingen over en komen nu in het Amsterdams- Joodse ziekenhuis waar Jaap en Martha in mei 1943 werkten. De helft van het personeel en de patiënten werden gedeporteerd en Martha stond in de verkeerderij. Jaap mocht nog blijven. Brutaal liep hij naar de rij van zijn jonge vrouw en trok haar eruit. Twee maanden later was er weer een deportatie. Toen hij dichterbij de soldaat kwam die de lijst voorlas zag hij tot zijn schrik zijn naam. Er was geen ontkomen aan. Maar toen zijn naam aan de beurt was riep een officier dat het genoeg was. Een paar maanden later was er weer een deportatie. Martha komt huilend naar Jaap, die in de keuken werkte. Samen duiken ze weg in een bus met kinderen die besmettelijke ziekten hadden. Jaap krijgt een doktersjas te pakken en duwt Martha een kussen in de arm waardoor het leek alsof ze een verpleegster met een baby was. Zo ontkwamen ze weer. In september 1943 werden de laatste Joden uit Amsterdam gedeporteerd. Ook Jacob en Martha werden gezocht. De zaklampen van de Duitsers schenen door hun ramen. Bevend van angst wachtten ze af. Ze werden niet gevonden. s Avonds deden ze hun jodenster af en slopen naar het huis van bekenden. Vandaar zijn ze op verschillende plaatsen in Noord-Holland ondergedoken. Over die periode maar één verhaal. Ze werkten op een boerderij. Werden verraden. Gelukkig had het verzet van de Trouw-groep een nauwe schuilkast voor ze gebouwd. Het was nacht. Ze sliepen. Toen blafte een hond. Martha dook weg in de kast. Jaap sliep door. Drie SSers kwamen de boerderij doorzoeken. Net voordat ze binnenkwamen werd Jaap wakker en dook de kast in. Maar de deur ging niet dicht en de SSer kwam binnen, scheen door de kamer, naar de kier van de deur. Jaap zag hem maar de SSer zag niets. Het was alsof hij, net als bij de geschiedenis van Lot, met blindheid was geslagenherinnert Jacob Zwaaf zich. Zo trokken ze van het ene naar het andere adres. Wachtend op de bevrijding. Toen die de 5e mei 1945 kwam was Jaap doodziek. Maar toen het dochtertje van zijn gastheer met een vlag en een oranje sjerp om juichte: Ome Jaap, we zijn vrij, sprong hij zijn bed uit en was opeens beter.
Ontdekkingen
Af en toe kwam de vraag in hem op: Hoe komt het toch dat wij zoveel wonderen hebben meegemaakt? Verschillende malen waren zij bij goed gereformeerde mensen ondergedoken. Zij gaven hem veel te lezen over de Joodse geschiedenis en ook de Bijbel. Die bleek te moeilijk te zijn. Daarom begon hij met een kinderbijbel. Gods Geest werkte en de geestelijke dingen vonden gretig hun weg in Jaaps hart. Trouw bracht hij zijn ontdekkingen aan Martha over. De jonge, plaatselijke predikant, ds. Van Arkel wilde graag kennis met hen maken. Elke week kregen ze catechisatie en al gauw kwamen ze tot de ontdekking dat Jezus de Joodse Messias was en is. Aan de ene kant bracht dit een enorme bevrijding, aan de andere kant kwamen er heel wat vragen. Ondanks de opvoeding in de toenmalige gereformeerde leer voelde hij zich toch niet thuis in de kerk.
Langzaam en systematisch werden Jacob en Martha losgeweekt van hun Joodse wortels en hun Joodse identiteit. Toch zijn ze met hun twee zonen nog zon 25 jaar in de kerk gebleven. Pas in 1972 hebben de Zwaafs de kerk formeel en voorgoed vaarwel gezegd. Gelukkig ontdekte Jaap steeds meer van de Joodse wortels van het N.T. Dit vooral door de contacten in de, vlak na de oorlog o.a. door hem opgerichte Vereniging van Jonge Joodse Christenen, Haderech. Dat waren Joodse jongelui die zon beetje dezelfde weg waren gegaan als Jacob en Martha. Samen met Rebecca de Graaf-van Gelder heeft hij later de groep Spelonk van Adullamopgericht. Zo kregen ze toch hun geestelijke voeding en wel in een bijbels-joodse contekst.
Wachten op de bevrijding
Na het overlijden van Martha in 1988 viel Jacob in een diep gat. Ze hadden zo ontzettend veel meegemaakt samen! Maar God gaf op een heerlijke wijze uitkomst en in 1990 trouwde hij met de Joodse onderwijzeres Channah Hazelzet. Lezingen, zang, veel gesprekken over Israël en over het geloof, actief in het Joods Maatschappelijk Werk in Apeldoorn en met de Spelonk van Adullam vulden en vullen nog steeds hun leven. Elke dag ervaren we wonderen en leiding van de Eeuwige merkt Jacob op en Channah knikt instemmend. Door alles heen speelt de gespannen en ook blijde verwachting van de komst van Jesjoea de Messias. Hij heeft hier maar één probleem mee: Het duurt zo lang! De spanningen voor Israël en in de wereld zijn zo groot. Het is zo belangrijk dat we letten op de tekenen van de tijd. Al die dreigingen die over de wereld komen zijn stuiptrekkingen van satan. De Islam speelt hierbij een hoofdrol en wil niet alleen Europa maar de hele wereld in bezit nemen. Er zijn ook heel wat andere tekenen van de tijd waar we op moeten letten. Jesjoea (Jezus) en de profeten hebben het allemaal voorzegd. Israël bestrijdt de terreur. Dat doet de V.S. ook. De wereld heeft alleen maar kritiek op Israël en op de V.S. Daarmee bewijst de wereld dat ze de terreur niet bestrijden maar eerder bevorderen. Helaas zal de wereld dat op haar eigen bordje krijgen! Israël speelt steeds meer een centrale rol in het wereldgebeuren. Dit alles zal uitlopen op de grote dag van de komst van de Messias Jesjoea. De hele wereld zal Hem zien. Of ze het willen of niet. Zo wachten Jacob en Channah Zwaaf bewust en intensief op Hem die gekomen is en de komende is. Actief en vol verlangen zien zij uit naar de komst van de Bevrijder van Israël, die ook hun Bevrijder is. Moge Hij spoedig komen.
Drs. Jan van Barneveld
