Yir’at Adonay

Bovenstaande woorden vertalen wij met de uitdrukking ‘de vrees van de Here’.
Voor hen die met de inhoud van de Bijbel vertrouwd zijn, komt deze uitdrukking bekend voor. Maar wat wordt hier nu eigenlijk mee bedoeld?
Wij kijken eerst naar de letterlijke betekenis. De Hebreeuwse uitdrukking ‘yir’at Adonay’ wordt gevormd door twee woorden. Het woord ‘yir’at’, dat betekent: vrees van; ontzag/ eerbied voor; toewijding aan, gevolgd door de Godsnaam JHWH , uitgesproken als ‘Adonay’ (= Here). Zo kan ‘yir’at Adonay’ worden vertaald met ‘de vrees van/het ontzag voor de Here.’
Het thema ‘yir’at Adonay’/vreze van de Here behoort tot de wijsheidsthema’s en neemt een belangrijke plaats in de bijbelse wijsheidsboeken in. Zo loopt dit thema als een rode draad door Spreuken heen: “…‘Yir’at Adonay’ is het begin van de wijsheid…” (Spr. 1:7; 9:10a; vgl. Ps. 11:10a).
Waarom is dit thema zo belangrijk in de Bijbelse wijsheid? Het antwoord is omdat deze wijsheid door en door praktisch is voor ons gelovigen, hier en nu. De uitdrukking ‘yir’at Adonay’/de vrees van de Here duidt op een diepe, liefdevolle eerbied voor God, de Allerhoogste. Het gaat niet om een negatieve vorm van angst voor God, maar om positieve eerbied en ontzag voor Hem en Zijn Woord. De ware ‘yir’at Adonay’/vrees van de Here is een gezonde vorm van vrezen Hem te bedroeven door zonde of door het afwijken van Zijn wil. De oproep en les voor ons luidt: “Vrees de Here en wijk van het kwaad…” (Spr. 3:7). Ontzag en eerbied voor de Here leidt ons op Zijn weg, want “…door de vrees van/ontzag voor de Here wijkt men af van het kwaad” (Spr. 16:6). De vrees van de Here is het kwade te haten (Spr. 8:13). Zo vertaalt ‘yir’at Adonay’/ontzag voor de Here zich in de praktijk in toewijding aan Hem.
Hierin mogen wij groeien en leren dat in de vrees van de Here een sterk vertrouwen is, want Hij is een Toevlucht… (Spr. 14:26). Zijn Heil is zeer dicht bij hen die Hem eerbiedigen (Ps. 85:10). Wie Hem zo vreest ervaart: “Het oog van de Here is op wie Hem vreest/eerbiedigt en op Zijn genade hoopt…” (Ps. 33:18). Het verlangen de Here God met een onverdeeld hart in ontzag toegewijd te blijven, doet ons bidden: “…Verenig mijn hart tot de vrees van Uw Naam” (Ps. 86:11).

dr. Gieneke van Veen-Vrolijk