Vrijheid van meningsuiting
Joop Schotanus • 81 - 2005/06 • Uitgave: 19
Vrijheid van meningsuiting
De vrijheid om alles te mogen zeggen is vooral de laatste tijd onderwerp van gesprek. Bij de herdenking van de gruwelijke moord op Theo van Gogh, zijn hierover door allerlei prominente figuren, behartigenswaardige dingen gezegd. Tegelijkertijd is er veel kritiek op de sprekers die probeerden aan die vrijheid grenzen te stellen. Theo Holman beweerde dat Van Gogh zelf de toespraken verschrikkelijk gevonden zou hebben. Hij demonstreerde daarbij zijn eigen mening over de Koran met schuttingtaal, zoals we dat ook al gewend waren van zijn vermoorde vriend. Voor hem c.s. is fatsoen - voorzover ze enig idee hebben van wat dat is - ondergeschikt aan de vrijheid van meningsuiting. Je mag op de meest kwetsende manier duidelijk maken dat je het oneens bent met die ander. Zo probeert men eigen gelijk binnen te halen en met onwelvoeglijke taal en met vloeken te laten weten dat men het niet eens is met die ander. Men schijnt geen boodschap te hebben aan moraliteit en beschaving. Men is afgedaald in de diepste diepten van liederlijkheid. Men wil choqueren en provoceren. Het is niet alleen een verruwing van de taal, maar ook van de zeden. Het enige dat we in hun zienswijze misschien nog kunnen waarderen is dat zij vinden dat we dit over hen mogen zeggen, zonder dat ze ons hiervoor voor de rechter zullen willen slepen.
Dreigementen of argumenten
Vanuit de hoek van het terrorisme wordt gekozen voor het aanjagen van angst. Men doet dit allereerst door dreigementen. Om die dreigementen kracht bij te zetten wordt er ook uitvoering aan gegeven. Internet is voor hen het middel bij uitstek om van zich te laten horen. Alles duidt er op dat deze manier van machtsdenken, niet los staat van de interpretatie van hun eigen religie. Hoe staat het christendom hier tegenover? Een bepaalde tak van de theologische opleiding is apologetiek. Zo heet de verdedigingsleer van het christendom. De bedoeling is om met gedegen argumenten te proberen de ander te overtuigen. Als we dus aangevallen worden op de inhoudelijke zaken van ons geloof, kunnen we argumenten aandragen ter verdediging van onze overtuiging. Als deze overtuiging dan ook nog afgelezen kan worden van een liefdevolle levensstijl, zal dat een positieve invloed hebben. Vanuit de geschiedenis weten we dat men in het christendom aan deze liefdevolle benadering niet altijd prioriteit heeft gegeven. Het is onbegrijpelijk hoe men elkaar naar het leven stond. Daarvoor hoeft men alleen al het Boek der martelaren te lezen, om te zien hoe vredelievende dopersen zelfs door medeprotestanten omgebracht werden. We beseffen ondertussen dat dit niet de manier is om met elkaar om te gaan.
Anderen winnen
We hebben allemaal de drang om anderen voor onze overtuiging te winnen. De grote vraag is de manier waarop. We hebben het recht om anderen te winnen, maar we zullen die ander ook volop het recht moeten gunnen om te proberen ons voor hun standpunt te winnen. Zij mogen met hun argumenten proberen ons tot andere inzichten te brengen. Het zit ons ingebakken dat als we de rijkdom van het Evangelie beleven, dit te willen delen met anderen. Dat kan op allerlei manieren. We gingen in mijn jeugdjaren zelfs met het kerstnummer van Het Zoeklicht langs cafés in onze omgeving. Er waren toentertijd ook nog colporteurs, die met lectuur (waaronder Het Zoeklicht), langs de deuren gingen om het Evangelie aan man en vrouw te brengen. Deze methode is later in onmin geraakt omdat men heel vaak werd aangezien voor Jehovas getuige.
Onderscheid maken
We willen bij het uitdragen van onze overtuigingen onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken. In onze benadering houden we terdege rekening met het doel dat we beogen. Het moet eerst gaan om iemand tot persoonlijk geloof in Christus te brengen. Daarna kan het gaan om hindernissen weg te nemen in de geestelijke groei. Mijn opinie-stukjes zijn er heel vaak op gericht om medechristenen te bewaren voor kramp e.d. Een verkeerde manier van denken heeft een negatieve invloed op de geestelijke levenswandel. Het allerbelangrijkste is: Mensen voor Christus winnen! Echt inzicht in bijbelse zaken komt pas als men wederom geboren is? Bij het verkrijgen van inzicht, weten we ons afhankelijk van de verlichting door de Heilige Geest.
Joop Schotanus
De vrijheid om alles te mogen zeggen is vooral de laatste tijd onderwerp van gesprek. Bij de herdenking van de gruwelijke moord op Theo van Gogh, zijn hierover door allerlei prominente figuren, behartigenswaardige dingen gezegd. Tegelijkertijd is er veel kritiek op de sprekers die probeerden aan die vrijheid grenzen te stellen. Theo Holman beweerde dat Van Gogh zelf de toespraken verschrikkelijk gevonden zou hebben. Hij demonstreerde daarbij zijn eigen mening over de Koran met schuttingtaal, zoals we dat ook al gewend waren van zijn vermoorde vriend. Voor hem c.s. is fatsoen - voorzover ze enig idee hebben van wat dat is - ondergeschikt aan de vrijheid van meningsuiting. Je mag op de meest kwetsende manier duidelijk maken dat je het oneens bent met die ander. Zo probeert men eigen gelijk binnen te halen en met onwelvoeglijke taal en met vloeken te laten weten dat men het niet eens is met die ander. Men schijnt geen boodschap te hebben aan moraliteit en beschaving. Men is afgedaald in de diepste diepten van liederlijkheid. Men wil choqueren en provoceren. Het is niet alleen een verruwing van de taal, maar ook van de zeden. Het enige dat we in hun zienswijze misschien nog kunnen waarderen is dat zij vinden dat we dit over hen mogen zeggen, zonder dat ze ons hiervoor voor de rechter zullen willen slepen.
Dreigementen of argumenten
Vanuit de hoek van het terrorisme wordt gekozen voor het aanjagen van angst. Men doet dit allereerst door dreigementen. Om die dreigementen kracht bij te zetten wordt er ook uitvoering aan gegeven. Internet is voor hen het middel bij uitstek om van zich te laten horen. Alles duidt er op dat deze manier van machtsdenken, niet los staat van de interpretatie van hun eigen religie. Hoe staat het christendom hier tegenover? Een bepaalde tak van de theologische opleiding is apologetiek. Zo heet de verdedigingsleer van het christendom. De bedoeling is om met gedegen argumenten te proberen de ander te overtuigen. Als we dus aangevallen worden op de inhoudelijke zaken van ons geloof, kunnen we argumenten aandragen ter verdediging van onze overtuiging. Als deze overtuiging dan ook nog afgelezen kan worden van een liefdevolle levensstijl, zal dat een positieve invloed hebben. Vanuit de geschiedenis weten we dat men in het christendom aan deze liefdevolle benadering niet altijd prioriteit heeft gegeven. Het is onbegrijpelijk hoe men elkaar naar het leven stond. Daarvoor hoeft men alleen al het Boek der martelaren te lezen, om te zien hoe vredelievende dopersen zelfs door medeprotestanten omgebracht werden. We beseffen ondertussen dat dit niet de manier is om met elkaar om te gaan.
Anderen winnen
We hebben allemaal de drang om anderen voor onze overtuiging te winnen. De grote vraag is de manier waarop. We hebben het recht om anderen te winnen, maar we zullen die ander ook volop het recht moeten gunnen om te proberen ons voor hun standpunt te winnen. Zij mogen met hun argumenten proberen ons tot andere inzichten te brengen. Het zit ons ingebakken dat als we de rijkdom van het Evangelie beleven, dit te willen delen met anderen. Dat kan op allerlei manieren. We gingen in mijn jeugdjaren zelfs met het kerstnummer van Het Zoeklicht langs cafés in onze omgeving. Er waren toentertijd ook nog colporteurs, die met lectuur (waaronder Het Zoeklicht), langs de deuren gingen om het Evangelie aan man en vrouw te brengen. Deze methode is later in onmin geraakt omdat men heel vaak werd aangezien voor Jehovas getuige.
Onderscheid maken
We willen bij het uitdragen van onze overtuigingen onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken. In onze benadering houden we terdege rekening met het doel dat we beogen. Het moet eerst gaan om iemand tot persoonlijk geloof in Christus te brengen. Daarna kan het gaan om hindernissen weg te nemen in de geestelijke groei. Mijn opinie-stukjes zijn er heel vaak op gericht om medechristenen te bewaren voor kramp e.d. Een verkeerde manier van denken heeft een negatieve invloed op de geestelijke levenswandel. Het allerbelangrijkste is: Mensen voor Christus winnen! Echt inzicht in bijbelse zaken komt pas als men wederom geboren is? Bij het verkrijgen van inzicht, weten we ons afhankelijk van de verlichting door de Heilige Geest.
Joop Schotanus
