Jesus Christ Superstar en modern christendom
Jesus Christ Superstar wordt weer opgevoerd in Nederland. De musical die oorspronkelijk in 1971 voor het eerst het levenslicht zag, werd door de jaren heen een aantal keren in Nederland op de planken gebracht. Afgezien van liberaal-progressieve christenen zagen gelovigen er nooit wat in. De meeste (behoudende) christenen keurden de rock-opera zelfs af en vonden dat de voorstelling vermeden moest worden, omdat het Jezus en zijn evangelie aantastte en geweld aandeed. Bij deze uitvoering is daarin iets veranderd.
Groot Nieuws Radio besteedde bijvoorbeeld aandacht aan Jesus Christ Superstar in iets dat op een promo-achtig reclame-item leek en het Nederlands Dagblad wijdde er gisteren een twee pagina’s tellende review aan waarin zij de musical vier van vijf sterren gaf. En dat zijn slechts een paar voorbeelden. Er is een open en soms zelfs ronduit positieve houding tegenover de musical vanuit veel christelijke media. Een krant als het Reformatorisch Dagblad was dan nog wel kritisch, maar vele anderen niet meer. Je ziet daarin een verandering ten opzichte van weleer. De vraag kan gesteld worden waarom dit zo veranderd is?
De 21e eeuwse invulling van de musical
De Jesus Christ Superstar van 2024 is niet de Jesus Christ Superstar die eerder in Nederland werd opgevoerd. De insteek is net even weer anders dan in oudere versies. Zo is deze uitvoering ‘rauwer’, aldus het Nederlands Dagblad en sluit het meer aan op de moderne tijd. Maar is er inhoudelijk ook veel veranderd? Is het verhaal bijvoorbeeld nu wel Bijbels te verantwoorden en wordt aan de goede boodschap van Jezus en zijn verlossing en genade nu wel recht gedaan? Is dat waarom de reacties zo open en positief zijn?
Het antwoord daarop moet ‘nee’ zijn. Zo is er ook in deze editie een romantische spanning tussen Jezus en Maria Magdalena, die we niet in de Bijbel tegenkomen. Judas is nog steeds een soort van ‘held’ waar de makers begrip en een zekere sympathie voor hebben. Ook wordt er met het publiek Avondmaal 'gevierd' door brood en wijn te delen met hen. Dat dit volledig onbijbels is moge duidelijk zijn. Maar wat een groter en meer fundamenteler probleem vormt is dat het evangelie er niet in zit, ja, dat het zelfs verdraaid wordt. Zo gaat het nergens over zonde en vergeving. Ook sterft Jezus niet aan het kruis en dientengevolge is er ook geen opstanding.
Als er in Jesus Christ Superstar iets van een ‘evangelie’ wordt verkondigd is dat geen Bijbels evangelie.
Wat is er dan veranderd?
Wat wel is veranderd is het Nederlandse christendom. De Kerk van Jezus in Nederland is anders geworden met de jaren. Waar je als Bijbelgetrouw christen vroeger niet naar deze voorstelling ging vanwege de aard en inhoud, is het nu best interessant om voor de verandering het verhaal van Jezus uit dit perspectief te bekijken. Dat kan verrijkend werken voor je eigen visie en geloof. Ook willen we vandaag minder stellig zijn met ons oordeel, want wie weet wat voor goeds deze musical nog kan uitwerken bij mensen? Misschien komen er wel mensen dichterbij God of raken ze geïnteresseerd in geloof en Jezus door de voorstelling. Daar kun je toch niet tegen zijn!
En natuurlijk, daar zit allemaal wel wat in, ware het niet dat in Jesus Christ Superstar van 2024 nog steeds het evangelie zelf wordt verdraaid en aangetast. En zoals Paulus ons al leert moeten we elke evangelie dat niet overeenkomt met de Bijbelse onderwijzing daarover, pertinent en volledig afwijzen: ‘Er is geen ander evangelie, er zijn alleen maar mensen die u in verwarring brengen en het evangelie van Christus willen verdraaien. Wanneer iemand u iets verkondigt dat in strijd is met wat ik u verkondigd heb, al was ik het zelf of een engel uit de hemel - vervloekt is hij!’ (Galaten 1: 7 & 8 NBV)
Deze woorden zijn duidelijk en het is belangrijk om ze tot ons te nemen, ook in 2024. De Bijbel is voor vandaag de dag immers nog even relevant en waar, ook in haar waarschuwingen zoals die hierboven uit Galaten 1. En wat Gods Woord leert staat haaks op Jesus Christ Superstar. We zouden er daarom geen podium aan moeten geven in onze christelijke wereld. We kunnen ons beter wijden aan het ware, Bijbelse evangelie en het uitdragen van dat goede nieuws aan alle mensen. Daar alleen ligt immers leven en verlossing, ook voor deze tijd.
