Eurocommissaris pleit voor bestrijding haat. Klinkt mooi, maar is problematisch
Tijdens een speech gehouden op 6 december deed Eurocommissaris Vera Jourova een oproep voor een stellingname tegen haat, haatzaaierij en tegen de onderlinge verdeeldheid die dit meebrengt. Dat klinkt mooi, maar haar hele toespraak maakt het uiteindelijk toch problematisch.
De directe aanleiding voor het pleidooi vormt de groeiende onrust op het Europese continent die is ontstaan na de verschrikkelijke terroristische aanslag van Hamas op 7 oktober jongstleden en de oorlog tussen Israël en Hamas die daaruit is voortgekomen.
Terecht signaleert en benoemt de Europese Commissie het ongekend sterk toenemende antisemitisme, waar ook wij hier en hier en hier bijvoorbeeld al uitgebreid over hebben geschreven. Haat is een vernietigende kracht, zo zegt Jourova, die tot alleen maar meer haat leidt. Daar moeten we als Europeanen tegen opstaan. Opnieuw een terechte constatering.
De Europese Commissie roept met een verwijzing naar de Digitial Service Act (over online haat) en met een melding van haar eigen voornemen tot aanscherping en aanpassing van haar Code of Conduct, daarom op om actie te ondernemen als Europese gemeenschap van burgers en landen.
Daarbij is het opvallend dat naast antisemitisme ook verwezen wordt naar haat tegen moslims. Waarom dat wordt gedaan is niet duidelijk. Voor toegenomen antisemitisme is immers duidelijk bewijs gezien de vele incidenten en bijbehorende onderzoeksrapporten die daarover beschikbaar zijn en die ook door de commissaris Jourova en haar collega Schinas in hun redevoeringen worden erkend en (deels) opgesomd.
Er volgt in dit verband deze uitspraak (vertaald in het Nederlands): ‘Het moet mogelijk zijn om tegen antisemitisme te zijn zonder alle daden van de Israëlische regering te steunen. Het moet mogelijk zijn, om het geloof van de Palestijnen te ondersteunen, zonder Hamas en hun terroristische aanvallen te steunen.’
Wat moeten we hier mee?
Deze alles klinkt op zich niet onredelijk als je dit zo leest. En toch is dit problematisch, met name in het gelijkschakelen van antisemitisme met haat tegen moslims en hun religie. Er wordt zo geen recht gedaan aan wat er aan de hand is. Er is namelijk een fundamenteel verschil tussen Jodenhaat en haat tegen het moslimgeloof. Jodenhaat is haat tegen een volk. Jood zijn is primair niet een religieuze identiteit, maar een nationaliteit. Het Joodse volk is net zo een volk als Nederlanders, Duitsers en bijvoorbeeld Fransen. Ze hebben ook een echt land: Israël. Dat is hun thuis.
Bij moslims is dit anders. Daarbij gaat het om een religie. Er zijn immers Marokkaanse moslims, maar ook Nederlandse en Algerijnse.
Als antisemitisme verder groeit zal dit dan ook leiden tot de uitroeiing van een volk op basis van etniciteit. Het maakt dan niet uit wie je bent, wat je gelooft of doet, of je religieus bent of niet. Enkel het feit dat je Jood bent is reden genoeg voor je minderwaardigheid. Je verdient daarom…
Dit is niet vergelijkbaar met een afkeer of kritiek op een religie. Daarbij neemt de haat tegen moslims niet de vormen aan die het bij Joden wel aanneemt. Zo is er inmiddels een Joodse man vermoord op straat tijdens protesten in de VS, wordt er opgeroepen tot geweld en genocide tegen de Joden (bijvoorbeeld in de leus ‘From the river to the sea, Palestine will be free’) in vele Europese (hoofd)steden, worden Joodse gebouwen besmeurd in Europa, zijn er molotov cocktails gegooid naar synagoges in Duitsland, zijn graven ontwijd in Oostenrijk en Joodse winkels aangevallen in Spanje. Dit alles is niet gebeurd richting moslims. Sterker nog, de meeste van deze aanvallen en oproepen komen uit de moslimhoek.
Antisemitisme kleiner maken
Naar ons idee wordt zo stelselmatig het leed van de Joden, ook de Europese Joden, kleiner gemaakt. Helaas opnieuw, zo moeten we constateren. Steeds weer zien we deze redenering: ja, er is antisemitisme, maar… en vul dan maar een ‘verzachtende omstandigheid’ in.
Je zag het na de verschrikkelijke terroristische aanslag van Hamas ook. Joodse baby’s waren gruwelijk vermoord, kinderen ontvoerd en zelfs oude dames en minderjarige meisjes bruut verkracht. Wat zagen we daarop in de media? Veel van hen zochten de nuance: was het wel echt zo gegaan? Waar zijn de bewijzen? Zo klonk het. Daarmee werd het aangerichte kwaad betwist en het leed van de Joden gelijk kleiner gemaakt.
Door nu als Europese Commissie antisemitisme gelijk te schakelen met haat tegen moslims of welke andere religie dan ook, doet de Commissie exact hetzelfde.
